ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਤੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਬਹਿਸ ਛਿੜੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਇਸ ਸਾਲ ਇਕ ਅਨੁਮਾਨ ਮੁਤਾਬਕ 1.5 ਲੱਖ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ...
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਤੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਬਹਿਸ ਛਿੜੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਇਸ ਸਾਲ ਇਕ ਅਨੁਮਾਨ ਮੁਤਾਬਕ 1.5 ਲੱਖ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਇਕ ਚੁੱਪ ਚਾਪ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣਾ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਕਾਲਜਾਂ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿਚ ਦਾਖ਼ਲੇ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜ ਵਿਚ ਨਿੱਜੀ ਨਿਵਾਸ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ 'ਬਸੰਤ' ਅਤੇ 'ਪਤਝੜ' ਸੈਸ਼ਨ ਲਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ਾਸ ਸਹੂਲਤ ਦਿਤੀ ਹੈ। ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ, ਕੋਰਸ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ ਲਈ 15 ਤੋਂ 22 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਵਾਸਤੇ ਹਰ ਸਾਲ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚੋਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀ 27000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਉਡਾਨ ਭਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਰਾਸ਼ੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੋਂ ਕਈ ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਪੱਕੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਹਿਣ ਲਈ (ਪੀਆਰ) ਕਰਨ ਵਿਚ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਰਕਾਰ ਵਿਕਸਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ 200 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਾਲਜ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨ ਮੌਕੇ ਦਾ ਪੂਰਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਲ ਰਾਜ ਦੇ 1.25 ਲੱਖ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਲਈ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ, ਜਦਕਿ ਸਿਰਫ਼ 25 ਹਜ਼ਾਰ ਨੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਨੀਤੀਆਂ ਕਾਫ਼ੀ ਸਖ਼ਤ ਹਨ।
ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਵੀਜ਼ੇ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦੇਣ ਵਿਚ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਟ੍ਰੈਵਲ ਏਜੰਟਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਰੁਝਾਨ 2016 ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਰੀਬ 75,000 ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਗਏ ਸਨ। ਓਵਰਸੀਜ਼ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਦੀ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਆਫ ਕੰਸਲਟੈਂਟਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਕਮਲ ਭੂਮਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਜਦੋਂ ਮੈਂ 22 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਪਰੀ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਸੀ ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸਨ।
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿਚ, ਮੈਂ ਉਸ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਭੇਜਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਚ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਦੀ ਮਾਂ ਘਰੇਲੂ ਸਹਾਇਕ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਕ ਨੌਜਵਾਨ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਪਿਤਾ ਪੁਲਿਸ ਵਿਚ ਆਈ.ਜੀ. ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਨੇ ਅਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਰਾਹ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਸਾਲ 4.94 ਲੱਖ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਲਈ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾਈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ 1.25 ਲੱਖ ਪੰਜਾਬੀ ਹਨ। ਜਲੰਧਰ ਵਿਚ ਸੈਂਟ ਸੋਲਡਰ ਇੰਸਟੀਚਿਊਸ਼ਨਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਅਨਿਲ ਚੋਪੜਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, “ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬੀਬੀਏ ਜਾਂ ਬੀਸੀਏ ਕੋਰਸ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਆਈਲੈਟਸ ਕੋਚਿੰਗ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲੀ ਹੈ।''
ਭੁਲੱਥ ਦੀ ਮਨਜੀਤ ਕੌਰ, ਜਿਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦੋ ਸਾਲ ਦੇ ਬਿਜਨੈਸ ਅਕਾਊਂਟ ਡਿਪਲੋਮੇ ਲਈ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਬ੍ਰੈਂਪਟਨ ਗਏ ਸਨ, ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ “ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ ਲਈ 22 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਫ਼ੀਸ ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ ਲਈ ਰਹਿਣ ਦੇ ਖਰਚੇ ਸਮੇਤ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨੇ ਪਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਦਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਾਰਟ-ਟਾਈਮ ਕੰਮ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਲਾਗਤਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੇ ਉਸ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਤੀਜੇ ਜਾਂ ਚੌਥੇ ਸਾਲ ਲਈ ਪੀਆਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਡੇ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਕਰਜ਼ੇ ਵਾਪਸ ਕਰਨ ਲਈ ਪੈਸੇ ਭੇਜਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।''
ਪਿਛਲੇ ਵੀਰਵਾਰ ਕੇਐਮਵੀ ਕਾਲਜ ਵਿਖੇ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਕ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਰਾਜ ਦੇ ਤਕਨੀਕੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਨੀ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਰਾਜ ਵਿਚ ਹੋਰ ਕੋਰਸ ਅਤੇ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਟ੍ਰੈਵਲ ਏਜੰਟਾਂ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿਚ ਫਸਣ ਵਿਰੁਧ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇਣੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਇਸ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 20,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਸੀ, ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਦਸ਼ਾ ਵੇਖੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ 16 ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਉੱਥੇ 'ਯੂਨਿਵਰਸਿਟੀਜ਼' ਇਕ ਹੀ ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਸਿਰਫ਼ ਪੰਜ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਨਾਮ ਦਰਜ ਕਰਵਾਏ ਹਨ। ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਵਿਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇਗੀ ਤਾਂ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਏਜੰਟਾਂ ਦੇ ਧੋਖੇ ਵਿਚ ਨਾ ਆਉਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਅਗਲੀ ਕੈਬਨਿਟ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਇਹ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਲਵਾਂਗਾ।''