ਵਿਗਿਆਨੀ ਟੱਕਰ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਨੇੜਿਉਂ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸੁਕ

ਕੇਪ ਕੇਨਾਵਰਨ : ਪੁਲਾੜ ’ਚ ਇਕ ਟੱਕਰ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਇਕ ਪੁਲਾੜ ਜਹਾਜ਼ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਹੇਰਾ ਪੁਲਾੜ ਜਹਾਜ਼ ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਸਾ ਵਲੋਂ ਟੱਕਰ ਮਾਰੇ ਗਏ ਛੋਟੇ, ਗ਼ੈਰਹਾਨੀਕਾਰਕ ਐਸਟ੍ਰੋਇਡ (ਨਿੱਕੇ ਗ੍ਰਹਿ) ਤਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇ ਦੋ ਸਾਲ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ’ਤੇ ਰਵਾਨਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਪੇਸਐਕਸ ਵਲੋਂ ਕੇਪ ਕੈਨਾਵੇਰਲ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਇਹ ਗ੍ਰਹਿ ਧਰਤੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦੇ ਟੈਸਟ ਦਾ ਦੂਜਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਣ ’ਤੇ ਕਿਸੇ ਦਿਨ ਗ੍ਰਹਿ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

2022 ’ਚ ਨਾਸਾ ਦੇ ਡਾਰਟ ਪੁਲਾੜ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਟੱਕਰ ਨਾਲ ਅਪਣੇ ਵੱਡੇ ਸਾਥੀ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਡਿਮੋਰਫੋਸ ਦਾ ਚੱਕਰ ਛੋਟਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਕੋਈ ਖਤਰਨਾਕ ਚੱਟਾਨ ਸਾਡੇ ਰਸਤੇ ਵਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਅਗਾਊਂ ਨੋਟਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਹਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਹ ਜਾਣਨ ਲਈ ਟੱਕਰ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਨੇੜਿਉਂ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਹਨ ਕਿ ਡਾਰਟ ਕਿੰਨਾ ਅਸਰਦਾਰ ਸੀ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ’ਚ ਧਰਤੀ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕਿਹੜੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। 

ਮੈਰੀਲੈਂਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪੁਲਾੜ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡੇਰੇਕ ਰਿਚਰਡਸਨ ਨੇ ਲਾਂਚ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘ਅਸੀਂ ਜਿੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੇਰਵਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਓਨਾ ਹੀ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਡਿਫਲੈਕਸ਼ਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।’

ਖੋਜਕਰਤਾ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਡਾਰਟ ਨੇ ਡਿਮੋਰਫੋਸ ’ਤੇ ਇਕ ਖੱਡਾ ਛਡਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਸ਼ਾਇਦ 500 ਫੁੱਟ (150 ਮੀਟਰ) ਲੰਮੇ ਐਸਟ੍ਰੋਇਡ ਦਾ ਰੂਪ ਹੀ ਬਦਲ ਦਿਤਾ ਹੈ। ਡਾਰਟ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਰਿਚਰਡਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡਾਰਟ ਦੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਇਕ ਉਡਣ ਤਸ਼ਤਰ ਵਰਗਾ ਲਗਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਹ ਕਿਡਨੀ ਬੀਨ ਵਰਗਾ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। 

ਡਾਰਟ ਦੇ ਵਾਲਪ ਨੇ ਡਿਮੋਰਫੋਸ ਤੋਂ ਮਲਬਾ ਅਤੇ ਪੱਥਰ ਵੀ ਉਡਾ ਦਿਤੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀ ਗਤੀ ਨੂੰ ਵਾਧੂ ਕਿੱਕ ਮਿਲੀ। ਮਲਬਾ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤਕ ਪੁਲਾੜ ’ਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਮੀਲ (10,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ) ਤਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। 

ਉਡਾਣ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਇਗਨਾਸੀਓ ਟੈਂਕੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁੱਝ ਪੱਥਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਲਬਾ ਅਜੇ ਵੀ ਐਸਟ੍ਰੋਇਡ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਲਟਕ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹੇਰਾ ਲਈ ਸੰਭਾਵਤ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਟੈਨਕੋ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਅਸੀਂ ਅਸਲ ’ਚ ਉਸ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਜਿਸ ’ਚ ਅਸੀਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।’’ ਪਰ ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਪੂਰਾ ਮਕਸਦ ਉੱਥੇ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਹੈ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ 400 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ (363 ਮਿਲੀਅਨ ਯੂਰੋ) ਦੇ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ‘ਟੱਕਰ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ’ ਦਸਿਆ ਹੈ। 

ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਮੈਨੇਜਰ ਇਜਹਾਜ਼ ਕਾਰਨੇਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੇਰਾ ਟੱਕਰ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ’ਤੇ ਵਾਪਸ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। 

ਇਕ ਦਰਜਨ ਵਿਗਿਆਨਕ ਯੰਤਰਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਛੋਟੀ ਕਾਰ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਹੇਰਾ ਦੇ 2026 ਦੇ ਅੰਤ ਤਕ ਡਾਇਮੋਰਫੋਸ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2025 ਵਿਚ ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ ਤੋਂ ਲੰਘਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਇਹ ਡਿਡੀਮੋਸ ਦਾ ਚੰਦਰਮਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਯੂਨਾਨੀ ’ਚ ਅਰਥ ਜੁੜਵਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਕ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘੁੰਮਣ ਵਾਲਾ ਐਸਟ੍ਰੋਇਡ ਹੈ ਜੋ ਪੰਜ ਗੁਣਾ ਵੱਡਾ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ, ਐਸਟ੍ਰੋਇਡ ਧਰਤੀ ਤੋਂ 120 ਮਿਲੀਅਨ ਮੀਲ (195 ਮਿਲੀਅਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ) ਦੀ ਦੂਰੀ ’ਤੇ ਹੋਣਗੇ। 

ਜਰਮਨੀ ਦੇ ਡਾਰਮਸਟੈਡ ਵਿਚ ਇਕ ਉਡਾਣ ਟੀਮ ਵਲੋਂ ਨਿਯੰਤਰਿਤ, ਹੇਰਾ ਪਥਰੀਲੇ ਜੋੜੇ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਚੱਕਰ ਵਿਚ ਜਾਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਡਾਣ ਦੀ ਦੂਰੀ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ 18 ਮੀਲ (30 ਕਿਲੋਮੀਟਰ) ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ ਅੱਧੇ ਮੀਲ (1 ਕਿਲੋਮੀਟਰ) ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਪੁਲਾੜ ਜਹਾਜ਼ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਪੁੰਜ, ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਬਣਤਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਡਿਡੀਮੋਸ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਇਸ ਦੇ ਚੱਕਰ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਚੰਦਰਮਾ ਦਾ ਸਰਵੇਖਣ ਕਰੇਗਾ। 

ਟੱਕਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਡਾਇਮੋਰਫੋਸ ਅਪਣੇ ਵੱਡੇ ਸਾਥੀ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਇਕ ਮੀਲ (1,189 ਮੀਟਰ) ਦੇ ਤਿੰਨ-ਚੌਥਾਈ ਹਿੱਸੇ ਦੂਰ ਚੱਕਰ ਲਾਉਂਦਾ ਸੀ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਚੱਕਰ ਹੁਣ ਛੋਟਾ ਅਤੇ ਅੰਡਾਕਾਰ ਆਕਾਰ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਡਿੱਗ ਵੀ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ। 

ਡਰੋਨ ਵਰਗੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਤੋਂ ਨਿਰੀਖਣ ਲਈ ਹੇਰਾ ਤੋਂ ਦੋ ਬੂਟਾਂ ਦੇ ਡੱਬੇ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਕਿਊਬਸੈਟ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਪੱਥਰ ਨਾਲ ਭਰੀ ਸਤਹ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਵੇਖਣ ਲਈ ਰਾਡਾਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੇਗਾ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਕਿ ਡਾਇਮੋਰਫੋਸ ਡਿਡੀਮੋਸ ਤੋਂ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਸ਼ੈੱਡ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਸੀ। ਰਾਡਾਰ ਦੇ ਨਿਰੀਖਣਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ’ਚ ਮਦਦ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਡਿਡੀਮੋਸ ਅਸਲ ’ਚ ਛੋਟੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦਾ ਮਾਪਾ ਹੈ। 

ਇਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਰਵੇਖਣ ਪੂਰਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਤਾਂ ਕਿਊਬਸੈਟ ਚੰਦਰਮਾ ’ਤੇ ਉਤਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਗੇ। ਜੇ ਚੰਦਰਮਾ ਡਿੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨੂੰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਬਣਾ ਦੇਵੇਗਾ। ਹੇਰਾ ਅਪਣੇ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਟੱਚਡਾਊਨ ਨਾਲ ਵੀ ਖਤਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਵੱਡੇ ਡਿਡੀਮੋਸ ’ਤੇ।

ਡਾਰਟ ਦੀ ਟੱਕਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਦੋਹਾਂ ’ਚੋਂ ਕੋਈ ਐਸਟ੍ਰੋਇਡ ਧਰਤੀ ਲਈ ਕੋਈ ਖਤਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਨਾਸਾ ਨੇ ਇਸ ਜੋੜੀ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਐਸਟ੍ਰੋਇਡ-ਡਿਫਲਟਿੰਗ ਡੈਮੋ ਲਈ ਚੁਣਿਆ। 

4.6 ਅਰਬ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸੌਰ ਮੰਡਲ ਦੇ ਗਠਨ ਤੋਂ ਬਚੇ ਹੋਏ, ਐਸਟ੍ਰੋਇਡ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮੰਗਲ ਅਤੇ ਜੁਪੀਟਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੂਰਜ ਦਾ ਚੱਕਰ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਐਸਟ੍ਰੋਇਡ ਬੈਲਟ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਲੱਖਾਂ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਬੈਲਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਧਰਤੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। 

ਨਾਸਾ ਦੀ ਧਰਤੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਇਸ ਸਮੇਂ 36,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਐਸਟ੍ਰੋਇਡ ਪਰ ਕੁੱਝ ਧੂਮਕੇਤੂ ਵੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 2,400 ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਲਈ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ ’ਤੇ ਖਤਰਨਾਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।