
ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਨਾਲ 100 ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ - ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਅਦਰਿਕਾ ਅਗਰਵਾਲ ਨੇ ਲੰਡਨ ਤੋਂ ਮਾਸਟਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਪ੍ਰਗਿਆ ਅਗਰਵਾਲ ਨਾਲ ਘਰੇਲੂ ਸਟਾਰਟਅਪ ਚਲਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿਚ ਘਰ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਲੋਕਲ ਔਰਤਾਂ ਹੱਥ ਨਾਲ ਪੀਸੇ ਗਏ ਮਸਾਲੇ ਤਿਆਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿਚ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਮਾਰਕਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਇਕ ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਆਰਡਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ 10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਬਿਜ਼ਨੈਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
25 ਸਾਲ ਦੀ ਅਦਰਿਕਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਘਰ ਵਿਚ ਪਾਰਵਤੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇਕ ਮਹਿਲਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਆਉਂਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਤੰਗ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਉਸ ਦੀ ਮਾਰਕੁੱਟ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਹ ਡੋਮੈਸਟਿਕ ਵਾਇਲੈਂਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਸੀ। ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਜਦੋਂ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਕਰਨ ਲਈ ਬੋਲੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਮਨ੍ਹਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਪਾਰਵਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੋ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਸਿਕਾਇਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਉਹ ਘਰ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦੇਵੇਗਾ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਚ ਉਹ ਕਿੱਥੇ ਜਾਵੇਗੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਘਰ ਚਲਾਉਣ ਵਿਚ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਆਵੇਗੀ।
ਫਿਰ ਅਦਰਿਕਾ ਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਔਰਤ ਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਆਮ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਕੁਝ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਚੀਜ਼ ਆਮਦਨੀ ਦਾ ਸਰੋਤ ਹੈ, ਜੇ ਔਰਤਾਂ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਨਾਲ ਬਿਹਤਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੱਥ ਫੈਲਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ।
ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਆਦਰਿਕਾ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਉਸ ਔਰਤ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਮਸਾਲੇ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਦੋ ਹੋਰ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹੱਥੀਂ ਪੀਸੇ ਹੋਏ ਮਸਾਲੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਆਸ ਪਾਸ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੰਡਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਮਸਾਲੇ ਪਸੰਦ ਆਏ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੱਥ ਨਾਲ ਬਣੇ ਮਸਾਲੇ ਦੀ ਮੰਗ ਦਿਨੋ ਦਿਨ ਵੱਧਦੀ ਗਈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਵਧਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅਦਰਿਕਾ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਪਰਤੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਪਸੰਦ ਆਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਦੀਆਂ ਕੁਸ਼ਲਤਾਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਯਾਨੀ ਕਿ 2018 ਤੋਂ ਉਸ ਨੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮਾਰਕਿੰਟ ਵਿਚ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਮਸਾਲਿਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਪ੍ਰੋਡਕਟ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਆਏ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਲਈ ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।
ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਅਦਰਿਕਾ ਨੇ ਆਰਗੈਨਿਕ ਮਸਾਲਿਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਇਕ ਕੰਪਨੀ ਰਜਿਸਟਰ ਕੀਤੀ। ਫਿਰ ਵੈਬਸਾਈਟ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੁਆਰਾ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿਚ ਸਪਲਾਈ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ, ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਕੋਰੀਅਰ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕ ਚੰਗਾ ਸੈੱਲ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਅਜੇ ਵੀ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਇਕ ਹਜ਼ਾਰ ਆਰਡਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਕਾਰਨ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਥੋੜ੍ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ।
ਆਦਰਿਕਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਸੀਂ ਲਗਭਗ 50 ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਮਸਾਲੇ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਲਦੀ, ਮਿਰਚ, ਧਨੀਆ ਅਤੇ ਉਹ ਸਾਰੇ ਮਸਾਲੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤੀ ਰਸੋਈ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇ ਖੜ੍ਹੇ, ਪੀਸੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਮਿਕਸਡ , ਤਿੰਨ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਸਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਯੂਨਿਟ ਵੀ ਖੋਲ੍ਹ ਲਿਆ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਮਸਾਲੇ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪੈਕਿੰਗ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਂਡਿੰਗ ਤੱਕ ਤੱਕ ਦਾ ਕੰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਨਾਲ 100 ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 30-40 ਔਰਤਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਕੀ ਔਰਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਣ 'ਤੇ ਆਉਂਦੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਦੇ ਅੱਗੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਫੈਲਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਖਰਚਿਆਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਖਰਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੁੱਕ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਆਦਰਿਕਾ ਦੇ ਘਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਾਰਵਤੀ ਹਰ ਮਹੀਨੇ 7 ਤੋਂ 8 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਕਮਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਇਹ ਫਾਇਦਾ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਉਸ ਨੂੰ ਤੰਗ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਆਪ ਕਮਾਉਣ ਲੱਗ ਪਈ ਹੈ।
ਅਦਰਿਕਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਸਾਰੇ ਉਤਪਾਦ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੈਵਿਕ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨਕ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੋਂ ਮਸਾਲੇ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੁਕਾਨ ਤੋਂ ਕੋਈ ਕੱਚਾ ਮਾਲ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ। ਅਸੀਂ ਅਜਿਹੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਨੈਟਵਰਕ ਅਤੇ ਸੂਚੀ ਵੀ ਬਣਾ ਰੱਖੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਹੜਾ ਮਾਲ ਕਿਸ ਕਿਸਾਨ ਤੋਂ ਲਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੱਚਾ ਮਾਲ ਲਿਆ ਕੇ, ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਕਾਉਣ ਲਈ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ ਤੇ ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਇਸ ਦਾ ਟ੍ਰੀਟਮੈਂਟ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਔਰਤਾਂ ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚੱਕੀ ਨਾਲ ਪੀਸਦੀਆਂ ਹਨ। ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਸੈਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਪੈਕ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
ਆਦਰਿਕਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੈਕਿੰਗ ਲਈ ਅਸੀਂ ਵਾਤਾਵਰਣ-ਅਨੁਕੂਲ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਜੋ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਵੀ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ, ਅਸੀਂ ਸ਼ੈੱਫ ਨੂੰ ਬ੍ਰਾਊਨ ਮਸਟਰਡ, ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਪਿੰਕ ਸਾਲਟ, ਅੰਬਚੂਰ, ਚਾਹ ਮਸਾਲਾ ਵਰਗੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਸਾਲੇ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਲਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਕੁਆਲਟੀ ਬਣੀ ਰਹੇ।