Fact Check : ਨਮਾਜ ਪੜ੍ਹਨ ਗਏ ਸਿੱਖ ਨੌਜਵਾਨ ਦੀ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਪੁਰਾਣੀ, ਕਿਸਾਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਸਬੰਧ

Old image of Sikh man praying in mosque viral as Muslim man who posed as farmer

ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਪੋਕਸਮੈਨ (ਮੋਹਾਲੀ ਟੀਮ) - ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਵਿਚ ਪੱਗ ਸਜਾਏ ਹੋਏ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਨਮਾਜ ਅਦਾ ਕਰਦੇ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਿੱਖ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਿੱਖ ਮਸਜਿਦ ਵਿਚ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਨ ਗਿਆ।  
ਅਸੀਂ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਦਾ ਕਿਸਾਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰ 2016 ਦੀ ਹੈ।

ਵਾਇਰਲ ਦਾਅਵਾ
ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ Harinder S Sikka ਨੇ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਨੌਜਵਾਨ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਅਪਲੋਡ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ: He went to attend ‘Kissan Rally’, forgot to remove his head gear on return to mosque.His agenda could be anything but their welfare. Pls help in sharing this pic. In the name of Farmer’s Bill we’ve Jihadi,communists & traitors washing their dirty linen? @narendramodi @AmitShah

ਇਸ ਟਵਿੱਟਰ ਪੋਸਟ ਦਾ ਆਰਕਾਇਵਡ ਲਿੰਕ ਇਥੇ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਦੀ ਪੜਤਾਲ
ਪੜਤਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅਸੀਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਗੂਗਲ ਰਿਵਰਸ ਇਮੇਜ ਵਿਚ ਅਪਲੋਡ ਕਰਕੇ ਸਰਚ ਕੀਤਾ। ਸਰਚ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਸਾਨੂੰ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰ 2016 ਵਿਚ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤੀ ਮਿਲੀ।  ਇਸ ਤੋਂ ਸਾਫ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰ ਦਾ ਕਿਸਾਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। 
ਫੇਸਬੁੱਕ ਯੂਜ਼ਰ Afzal Khan Afridi ਨੇ 22 ਜਨਵਰੀ 2016 ਨੂੰ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰ ਅਪਲੋਡ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ: "जब सिख युवक ने पढ़ी नमाज़ जुमा मस्जिद के नमाज़ी उस समय हैरत में पड़ गये जब एक सिख युवक ने पुरे सलीके के साथ नमाज़-ए-जुमा अदा की..."

ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਯੂਜ਼ਰਸ ਨੇ ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ 2016 ਵਿਚ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤਾ। ਅਸੀਂ ਤਸਵੀਰ ਵਿਚ ਦਿਖ ਰਹੇ ਨੌਜਵਾਨ ਬਾਰੇ ਸੁਤੰਤਰ ਰੂਪ ਤੋਂ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਫ਼ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਦਾ ਕਿਸਾਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਨਤੀਜਾ: ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਪੜਤਾਲ ਵਿਚ ਵਾਇਰਲ ਦਾਅਵਾ ਫਰਜੀ ਪਾਇਆ। ਇਹ ਤਸਵੀਰ 2016 ਤੋਂ ਹੀ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰ ਦਾ ਕਿਸਾਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।
Claim - ਇਹ ਸਿੱਖ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਸਜਿਦ ਨਮਾਜ ਪੜ੍ਹਨ ਗਿਆ ਪਰ ਆਪਣੀ ਪੱਗ ਉਤਾਰਨਾ ਭੁੱਲ ਗਿਆ
Claimed By - ਟਵਿੱਟਰ ਯੂਜ਼ਰ Harinder S Sikka 
Fact Check - ਫਰਜ਼ੀ