Fact Check: ਵਾਇਰਲ ਫੋਟੋ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ‘ਚ ਬੰਗਾਲ ਵਿਖੇ ਹੋਈ ਰੈਲੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਨਹੀਂ
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਨੇ ਅਪਣੀ ਪੜਤਾਲ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਸ ਫੋਟੋ ਦਾ ਕਿਸਾਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਪੋਕਸਮੈਨ (ਮੋਹਾਲੀ ਟੀਮ): ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਫੋਟੋ ਜ਼ਰੀਏ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਫੋਟੋ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿਚ ਬੰਗਾਲ ‘ਚ ਹੋਈ ਰੈਲੀ ਦੀ ਹੈ। ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਨੇ ਅਪਣੀ ਪੜਤਾਲ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਸ ਫੋਟੋ ਦਾ ਕਿਸਾਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਫੋਟੋ 2019 ਵਿਚ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿਖੇ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰੈਲੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ।
ਵਾਇਰਲ ਪੋਸਟ ਦਾ ਦਾਅਵਾ
ਫੇਸਬੁੱਕ ਯੂਜ਼ਰ Kanhaiya Kumar – Youthicon ਨੇ 17 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਇਕ ਫੋਟੋ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕੈਪਸ਼ਨ ਲਿਖਿਆ- किसान आंदोलन के समर्थन में बंगाल। आप भी आये ????
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਹੋਰ ਯੂਜ਼ਰਸ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪੜਤਾਲ
ਫੋਟੋ ਸਬੰਧੀ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਦਾਅਵੇ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਲਈ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਿਵਰਸ ਇਮੇਜ ਸਰਚ ਕੀਤਾ। ਜਿਸ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੀਪੀਆਈ(ਐਮ) ਦਾ ਇਕ ਟਵੀਟ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ। ਇਹ ਟਵੀਟ 11 ਦਸੰਬਰ 2019 ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, Birds eye view of today's public meeting at Rani Rashmani Road which was organised to mark the culmination of 12 days long #WorkersLongMarch against privatization, anti workers policies, divisive agenda of #NRC, #CAB & rampant retrenchment of the labors.
ਇੱਥੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਰੈਲੀ ਕੋਲਕਾਤਾ ਦੇ ਰਾਨੀ ਰਸ਼ਮਾਨੀ ਰੋਡ ‘ਤੇ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਨਿੱਜੀਕਰਣ, ਮਜ਼ਦੂਰ ਵਿਰੋਧੀ ਨੀਤੀਆਂ, ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਵੰਡਣ ਵਾਲੇ ਏਜੰਡੇ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਛਾਂਟੀ ਖਿਲਾਫ ਰੈਲੀ ਕੱਢੀ ਸੀ। ਰਿਵਰਸ ਇਮੇਜ ਸਰਚ ਕਰਨ ਮੌਕੇ ਟਵੀਟ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ‘ਚ ਇਕ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਇਹ ਫੋਟੋ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਸਾਫ ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਫੋਟੋ ਦਾ ਮੌਜੂਦਾ ਕਿਸਾਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿਚ ਬੰਗਾਲ ਵਿਖੇ 16 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਇਕ ਰੈਲੀ ਕੱਢੀ ਗਈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਲੋਕ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੇਠ ਦਿੱਤੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
https://www.telegraphindia.com/west-bengal/kolkata-rally-against-farm-laws/cid/1800785
ਨਤੀਜਾ - ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਨੇ ਅਪਣੀ ਪੜਤਾਲ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਫੋਟੋ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿਚ ਬੰਗਾਲ ਵਿਚ ਹੋਈ ਰੈਲੀ ਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਫੋਟੋ 2019 ਵਿਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰੈਲੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ।
Claim - ਵਾਇਰਲ ਕੀਤੀ ਤਸਵੀਰ ਜ਼ਰੀਏ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਹ ਫੋਟੋ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿਚ ਬੰਗਾਲ ਵਿਖੇ ਹੋਈ ਰੈਲੀ ਦੀ ਹੈ।
Claimed By - Kanhaiya Kumar – Youthicon
Fact Check - ਫਰਜ਼ੀ