Fact Check:ਕੀ ਚੀਨੀ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜੀਆਂ 'ਤੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਕੀਤਾ? ਜਾਣੋ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਸੱਚ

ਏਜੰਸੀ

ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਸਰਹੱਦੀ ਤਣਾਅ ਦੇ ਪਿਛੋਕੜ ਵਿਚ, ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਪਾਏ ਹੋਏ ਬੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ............

viral video

 ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਸਰਹੱਦੀ ਤਣਾਅ ਦੇ ਪਿਛੋਕੜ ਵਿਚ, ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਬੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ ਪਿਆ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ, ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ' ਤੇ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਨਾਲ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੀਨੀ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਲੱਦਾਖ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨਾਲ ਵਰਤਾਓ ਕੀਤਾ। 

10 ਸੈਕਿੰਡ ਦੀ ਕਲਿੱਪ ਵਿਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਸੈਨਿਕ ਮੂੰਹ ਹੇਠਾਂ ਕਰੀ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਲੇਟੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗਰਦਨ, ਹੱਥ ਅਤੇ ਲੱਤਾਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਬੱਝੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਖੜ੍ਹੇ ਲੋਕ ਰੱਸੇ ਬੰਨ੍ਹਦੇ ਅਤੇ ਖਿੱਚਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੇਜ ਤੇ ਵੀਡੀਓ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿਚ ਇਸਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, “ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲੱਦਾਖ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ  ਨਾਲ ਵਰਤਾਓ… ਹੁਣ ਜਿੰਨਾ ਹੋ ਸਕੇ ਸਾਂਝਾ ਕਰੋ”।ਪਤਾ  ਕਰਨ ਤੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਵੀਡੀਓ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਅੱਠ ਮਹੀਨੇ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਸਿਖਲਾਈ ਸੈਸ਼ਨ ਦੀ ਹੈ। 

ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਦਾਇਰ ਕਰਨ ਤੱਕ, ਵੀਡੀਓ ਲਗਭਗ 80,000 ਵਾਰ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 5,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 
ਪੜਤਾਲ ਵੀਡੀਓ ਵਿਚਲੇ ਕੁਝ ਸੁਰਾਗਾਂ ਨੇ ਖ਼ੁਦ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਉੱਤੇ ਸ਼ੰਕਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਹ ਇਕ ਤਸ਼ੱਦਦ ਦੀ ਵੀਡੀਓ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੱਥ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਬੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਵਿਰੋਧ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਨਾਲ ਹੀ, ਸਮੁੱਚੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨੂੰ ਸਮਕਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। 

ਹੋਰ ਤਲਾਸ਼ ਕਰਦਿਆਂ, ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਟਿਕਟੋਕ ਦੇ ਇਕ ਉਪਭੋਗਤਾ ਨੇ 21 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਵੀਡੀਓ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ਦੇ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦਰਮਿਆਨ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਸਰਹੱਦੀ ਤਣਾਅ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹੀ  ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਇੱਕ ਕੀਵਰਡ ਸਰਚ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸੰਸਕਰਣ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਯੂਟਿਊਬ ਪੇਜ 'ਤੇ, "ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਆਰਮੀ ਦੀ ਸਖਤ ਸਿਖਲਾਈ" ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਨਾਲ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। 

ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ ਵੀਡੀਓ ਵਿਚ ਪਿਛੋਕੜ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਏਲ ਤੂਵਜ਼ਲੂ ਦੁਆਰਾ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਗਾਣੇ "ਡਰਡਿਮ" ਦਾ ਸਕੋਰ ਹੈ, ਕੋਈ ਵੀ ਅਸਲ ਵੀਡੀਓ ਵਿਚ ਬੰਗਾਲੀ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੂੰ ਬੰਗਾਲੀ ਵਿਚ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਸੁਣ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਇੱਕ ਲੰਬੇ ਸੰਸਕਰਣ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਿਪਾਹੀ ਮੁਸਕਰਾਉਂਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਜ਼ਮੀਨ ਪਏ ਹੋਣ। 

ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ 15 ਜੂਨ ਨੂੰ ਖੂਨੀ ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਝੜਪ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਕਾਬੂ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਉੱਤੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਕੋਈ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ ਵੀਡੀਓ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਸਿਖਲਾਈ ਸੈਸ਼ਨ ਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਸਰਹੱਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਦਾਅਵਾ ਕਿਸ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ- ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ  ਰਾਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 

ਦਾਅਵਾ ਸਮੀਖਿਆ:  ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਸਰਹੱਦੀ ਤਣਾਅ ਦੇ ਪਿਛੋਕੜ ਵਿਚ, ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਬੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ ਪਿਆ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ, ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ' ਤੇ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਨਾਲ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੀਨੀ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਲੱਦਾਖ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨਾਲ ਵਰਤਾਓ ਕੀਤਾ। 

ਤੱਥਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ:   ਇਹ ਪੋਸਟ  ਗਲਤ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਉੱਤੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਕੋਈ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ ਵੀਡੀਓ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਸਿਖਲਾਈ ਸੈਸ਼ਨ ਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਸਰਹੱਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।

Punjabi News  ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਰ ਅਪਡੇਟ ਲਗਾਤਾਰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ  Facebook  ਤੇ ਲਾਈਕ Twitter  ਤੇ follow  ਕਰੋ