Fact Check: ਮਦਰਸੇ 'ਚ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਤੇ ਮੌਲਵੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ? ਇਹ ਨਿਊਜ਼ਪੇਪਰ ਦੀ ਕਟਿੰਗ ਐਡੀਟੇਡ ਹੈ

ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਸਮਾਚਾਰ ਸੇਵਾ

ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਕਟਿੰਗ ਐਡੀਟੇਡ ਹੈ। ਇਸ ਕਟਿੰਗ ਵਿਚ ਮੈਨੇਜਰ ਦੀ ਥਾਂ ਮੌਲਵੀ ਸ਼ਬਦ ਐਡਿਟ ਕਰਕੇ ਚਿਪਕਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਖਬਰ ਹਾਲੀਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਦਿਸੰਬਰ 2017 ਦੀ ਹੈ।

Fact Check Old morphed clipping of Hindi News Outlet viral with misleading claim

RSFC (Team Mohali)- ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਇੱਕ ਹਿੰਦੀ ਅਖਬਾਰ ਦੀ ਨਿਊਜ਼ਪੇਪਰ ਕਟਿੰਗ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਉੱਤੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, "(ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ) ਮਦਰਸੇ ਵਿਚ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ, ਮੌਲਵੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ, 52 ਸਟੂਡੈਂਟ ਬਚਾਈਆਂ।" ਹੁਣ ਇਸ ਕਟਿੰਗ ਨੂੰ ਵਾਇਰਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮੁਸਲਿਮ ਧਰਮ 'ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਾਧਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੜਤਾਲ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਕਟਿੰਗ ਐਡੀਟੇਡ ਹੈ। ਇਸ ਕਟਿੰਗ ਵਿਚ ਮੈਨੇਜਰ ਦੀ ਥਾਂ ਮੌਲਵੀ ਸ਼ਬਦ ਐਡਿਟ ਕਰਕੇ ਚਿਪਕਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਖਬਰ ਹਾਲੀਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਦਿਸੰਬਰ 2017 ਦੀ ਹੈ।

ਵਾਇਰਲ ਪੋਸਟ

ਟਵਿੱਟਰ ਅਕਾਊਂਟ "हम लोग We The People" ਨੇ 29 ਅਕਤੂਬਰ 2021 ਨੂੰ ਇਹ ਕਟਿੰਗ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕੈਪਸ਼ਨ ਲਿਖਿਆ, "जब हिन्दू साधु संतों के कारनामों पर आश्रम वेब सीरीज बनाई जा सकती है तो मुल्ला मौलवियों पर मदरसा क्यों नहीं ??"

ਇਹ ਪੋਸਟ ਹੇਠਾਂ ਕਲਿਕ ਕਰ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਪੜਤਾਲ

ਪੜਤਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅਸੀਂ ਇਸ ਕਟਿੰਗ ਨੂੰ ਸਭਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਵੇਖਿਆ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਿਆ। ਇਸ ਕਟਿੰਗ ਨੂੰ ਜੇਕਰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਵੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸਿਰਲੇਖ ਵਿਚ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਮੌਲਵੀ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਫੌਂਟ ਵੱਖਰਾ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੌਲਵੀ ਸ਼ਬਦ ਉੱਤੇ ਲੱਗੀ ਮਾਤਰਾ ਵੀ ਹੋਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ੱਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਟਿੰਗ ਐਡੀਟ ਕੀਤੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਅੱਗੇ ਵਧਦੇ ਹੋਏ ਅਸੀਂ ਇਸ ਕਟਿੰਗ ਨੂੰ ਰਿਵਰਸ ਇਮੇਜ ਸਰਚ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਰਚ ਤੋਂ ਇਹ ਸਾਫ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਕਟਿੰਗ ਐਡੀਟੇਡ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਹ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਕਟਿੰਗ 2019 ਤੋਂ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।

"ਅਸਲ ਕਟਿੰਗ ਵਿਚ ਮੌਲਵੀ ਨਹੀਂ ਮੈਨੇਜਰ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ"

ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਦਿਸੰਬਰ 2017 ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸਲ ਕਟਿੰਗ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕੀ ਸੀ ਮਾਮਲਾ?

ਲਖਨਊ ਦੇ ਸਆਦਤਗੰਜ ਦੇ ਯਾਸਿਗੰਜ ਸਥਿਤ ਇਕ ਮਦਰਸੇ 'ਚ ਮਾਸੂਮ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਨੂੰ ਬੰਧਕ ਬਣਾ ਕੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮਾਮਲਾ ਉਦੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਨੇ ਮਦਰੱਸੇ ਦੀਆਂ ਖਿੜਕੀਆਂ ਤੋਂ ਪਰਚੀ 'ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਲਿਖ ਕੇ ਖਿੜਕੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸੁੱਟੀਆਂ। ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਐਸਐਸਪੀ ਦੀਪਕ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਭਾਰੀ ਪੁਲਿਸ ਫੋਰਸ ਨਾਲ ਮਦਰੱਸੇ 'ਤੇ ਛਾਪਾ ਮਾਰਿਆ। ਮੌਕੇ 'ਤੇ 52 ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਮਿਲੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾ ਕੇ ਪ੍ਰਾਗ ਨਰਾਇਣ ਰੋਡ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਨਾਰੀ ਨਿਕੇਤਨ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 

ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਮਰ ਉਜਾਲਾ ਦੀ ਖਬਰ ਇਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰ ਪੜ੍ਹੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਨਤੀਜਾ- ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੜਤਾਲ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਕਟਿੰਗ ਐਡੀਟੇਡ ਹੈ। ਇਸ ਕਟਿੰਗ ਵਿਚ ਮੈਨੇਜਰ ਦੀ ਥਾਂ ਮੌਲਵੀ ਸ਼ਬਦ ਐਡਿਟ ਕਰਕੇ ਚਿਪਕਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਖਬਰ ਹਾਲੀਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਦਿਸੰਬਰ 2017 ਦੀ ਹੈ।

Claim- Newspaper cutting claiming police arrested muslim preist for sexual harrasement of girls in madarasa
Claimed By- Twitter Account हम लोग We The People
Fact Check- Morphed