ਹੈਂਗਿੰਗ ਪੌਦਿਆਂ ਨਾਲ ਸਜਾਉ ਘਰ

Decorate the house with hanging plants

 

ਮੈਟਰੋ ਕਲਚਰ ਨੇ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਜਗ੍ਹਾ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਨੂੰ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਉਥੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਵਿਕਲਪ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਘਰ ਦੇ  ਵਿਚ ਵੀ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੁਪਨਿਆਂ ਵਿਚ ਇਕ ਸੁਪਨਾ ਹੈ ਬਗੀਚੀ ਯਾਨੀ ਗਾਰਡਨ ਦਾ। ਕੱਲ ਤੱਕ ਜੋ ਗਾਰਡਨ ਖੁੱਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਦੂਰ ਦੂਰ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਉਹ ਹੁਣ ਕਿਤੇ ਛੱਤਾਂ ਤੱਕ ਸਿਮਟ ਆਇਆ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿਤੇ ਟੈਰਿਸ ਦੇ ਗਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਲਮਕਣ ਲਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੂਬਸੂਰਤ ਬੂਟਿਆਂ ਨੂੰ ਹੈਂਗਿੰਗ ਗਾਰਡਨ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 

ਹੈਂਗਿੰਗ ਗਾਰਡਨ ਦਾ ਕਨਸੈਪਟ ਬੇਬੀਲੋਨ ਦੀ ਸਭਿਅਤਾ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਇਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਘਟਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਅਤੇ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਹੈਂਗਿੰਗ ਗਾਰਡਨ ਦਾ ਕਨਸੈਪਟ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਤੇਜੀ ਨਾਲ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।  ਇਨੀ ਦਿਨੀ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੌਦੇ ਗਮਲੇ ਵਿਚ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਟਰੈਂਡ ਚੱਲ ਪਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਨਿਕਲ ਸ਼ੇਪ ਵੀ ਹੈਂਗਿੰਗ ਗਾਰਡਨ ਨੂੰ ਯੂਨੀਕ ਸਟਾਈਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਰੇਡੀਮੇਡ ਗਮਲਿਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਹੈਂਗਿੰਗ ਗਾਰਡਨ ਲਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।  

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੈਂਗਿੰਗ ਗਾਰਡਨ ਲਗਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਕੁੱਝ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਤੈਅ ਕਰੋ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈਂਗਿੰਗ ਗਾਰਡਨ ਲਗਾਉਣਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਂਗਨ, ਗਾਰਡਨ, ਬਾਲਕਨੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਖਿੜਕੀ ਦੇ ਕੋਲ। ਜਗ੍ਹਾ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ ਗਮਲੇ ਦੇ ਸਰੂਪ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਕਰੋ। ਫਿਰ ਜਗ੍ਹਾ ਅਤੇ ਗਮਲੇ ਦੇ ਆਕਾਰ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਉਸ ਵਿਚ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਬੂਟੇ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਕਰੋ। ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਜਿੱਥੇ ਤੇਜ ਧੁੱਪ ਆਉਂਦੀ ਹੋ ਉੱਥੇ ਸ਼ੇਡ ਲਵਿੰਗ ਬੂਟੇ ਨਾ ਰੱਖੋ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੱਡੇ ਗਮਲੇ ਜਾਂ ਕੰਟੇਨਰ ਵਿਚ ਬਿਲਕੁਲ ਛੋਟੇ ਬੂਟੇ ਵੀ ਨਾ ਲਗਾਉ।

ਜੇਕਰ ਬਾਹਰੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਹੈਂਗਿੰਗ ਗਾਰਡਨ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿਚ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ 10 - 12 ਇੰਚ ਦੀ ਦੂਰੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖੋ। ਛੋਟੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਗਮਲੇ ਵਿਚ ਵਾਟਰ ਹੋਲਡ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬੂਟੇ ਜਲਦੀ ਸੁੱਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗਮਲੇ ਦੇ ਰੰਗ ਨੂੰ ਵੀ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖੋ। ਇਸ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਬੂਟੇ ਦੇ ਰੰਗ ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਗਾਰਡਨ ਲਗਾਉਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ, ਉਸ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖ ਕੇ ਕਰੋ। ਹੈਂਗਿੰਗ ਗਾਰਡਨ ਲਈ ਲਤਾ, ਬੇਲ ਜਾਂ ਫਿਰ ਉਹ ਬੂਟੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਲਮਕਣ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇ, ਉੱਤਮ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਿੱਧੇ ਖੜੇ ਬੂਟਿਆਂ ਦੀ ਵੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਸਿੱਧੇ ਬੂਟੇ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ 45 ਡਿਗਰੀ ਐਂਗਲ ਉੱਤੇ ਲਗਾਉ ਤਾਂਕਿ ਉਹ ਪੂਰੇ ਗਮਲੇ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰ ਲੈਣ ਅਤੇ ਆਕਰਸ਼ਕ ਦਿਸਣ।

ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਲੇ ਬੂਟਿਆਂ ਵਿਚ ਪੈਂਜੀ, ਪਿਟੁਨਿਆ, ਬਰਬੀਨਾ, ਗਜਨਿਆ, ਸਵੀਟ ਅਲਾਇਸਮ, ਫਲੋਕਸ, ਗੈਲਾਰਡਿਆ, ਵਿਗੋਨਿਆ, ਡੇਜ, ਆਇਸ ਪਲਾਂਟ, ਇੰਪੈਸ਼ਨ ਆਦਿ ਬੂਟਿਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਰਬਲ ਬੂਟਿਆਂ ਵਿਚ ਤੁਲਸੀ, ਲੈਮਨਗਰਾਸ, ਸ਼ਤਾਵਰੀ, ਕਾਲਮੇਘ, ਦਾਰੁਹਲਦੀ, ਪੁਦੀਨਾ, ਘ੍ਰਿਤਕੁਮਾਰੀ ਆਦਿ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਸਜਾਵਟੀ ਬੂਟਿਆਂ ਵਿਚ ਫਰਨ, ਹਾਇਡਰਾ, ਮਨੀਪਲਾਂਟ, ਹੋਆ, ਡਸਟੀ ਮਿਲਰ ਆਦਿ ਦਾ ਚੋਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੈਂਗਿੰਗ ਗਾਰਡਨ ਲਈ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿਚ ਇਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਇਕ ਗਮਲੇ ਉਪਲੱਬਧ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਲਾਸਟਿਕ, ਵੁਡਨ, ਸਿਰੈਮਿਕ, ਕੇਨ, ਮੈਟਲ ਆਦਿ। ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੇ ਕੇਸ, ਬੋਤਲ, ਬਾਉਲ, ਪਲੇਟ ਜਾਂ ਟੋਕਰੀ ਵਿਚ ਵੀ ਬੂਟੇ ਲਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਪਿੱਤਲ ਅਤੇ ਟੈਰਾਕੋਟਾ ਵਿਚ ਵੀ ਬੂਟੇ ਲਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿੱਤਲ ਦੇ ਪੌਟ ਦੇਖਣ ਵਿਚ ਤਾਂ ਸੁੰਦਰ ਲੱਗਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਗਰਮੀ ਵਿਚ ਜਲਦੀ ਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਵਿਚ ਬੂਟੇ ਲਗਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਗਮਲੇ ਸਮੇਤ ਬੂਟਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਚ ਰੱਖੋ। ਬਾਸਕੀਟ ਜਾਂ ਗਮਲੇ ਦਾ ਚੋਣ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਬੂਟੇ ਦੀ ਲੰਮਾਈ ਦਾ ਵੀ ਜਰੂਰ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਲੱਗੀ ਹੁਕ ਜਾਂ ਚੇਨ ਵੀ ਕਈ ਵੈਰਾਇਟੀ ਵਿਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਾਰੀਅਲ ਦੀ ਰੱਸੀ, ਪਲਾਸਟਿਕ, ਕੌਟਨ, ਸਟੀਲ ਮੈਟਲ ਦੀ ਚੇਨ ਆਦਿ। ਇਹ ਗਮਲੇ ਵਿਚ ਲੱਗੇ ਬੂਟੇ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।  

ਹੈਂਗਿੰਗ ਗਾਰਡਨ ਵਿਚ ਬੂਟਿਆਂ ਨੂੰ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗਮਲੇ ਵਿਚ 2 ਇੰਚ ਲੇਅਰ ਬਣਾਉ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਸ ਵਿਚ ਸਮਾਨ ਅਨਪਾਤ ਵਿਚ ਮਿੱਟੀ, ਪੀਟ ਮੌਸ ਅਤੇ ਪਰਟਾਇਲ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਿਲਾ ਕੇ ਭਰ ਦਿਉ। ਇਹ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿਚ ਤਿਆਰ ਵੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਵਿਚ ਵਾਟਰ ਰਿਟੈਂਟਿਵ ਗਰੈਨੁਅਲ ਵੀ ਮਿਲਾ ਦਿਉ ਤਾਂਕਿ ਇਹ ਫਰਟਿਲਾਇਜਰ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ  ਸੋਖ ਲਵੇ। ਹੁਣ ਵੱਡੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਗਮਲੇ ਵਿਚ ਸਪੇਸ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਛੇਦ ਬਣਾ ਲਉ ਅਤੇ ਬੂਟੇ ਨੂੰ ਲਗਾਉ। ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਮਿੱਟੀ ਪਾ ਦਿਉ। ਲਤਾ ਵਾਲੇ ਬੂਟੇ ਨੂੰ ਕੰਡੇ ਵਿਚ ਲਗਾਉ ਅਤੇ ਸਿੱਧੇ ਖੜੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਬੂਟੇ ਨੂੰ ਗਮਲੇ ਦੇ ਵਿਚ ਲਗਾਉ। 

ਹੈਂਗਿੰਗ ਗਾਰਡਨ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਰਸਰੀ ਤੋਂ ਤੰਦੁਰੁਸਤ ਬੂਟਾ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰੋ। ਗਾਰਡਨ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਅਕਸਰ ਮੱਕੜੀ ਦਾ ਜਾਲਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਉੱਤੇ ਹਟਾਉਂਦੇ ਰਹੋ।   ਹੈਂਗਿੰਗ ਗਾਰਡਨ ਨੂੰ ਓਪਨ ਗਾਰਡਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਭਾਲ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿਚ ਲੱਗੇ ਬੂਟੇ ਜਲਦੀ ਸੁਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਬਸਕੀਟ ਜਾਂ ਗਮਲਾ ਬਹੁਤ ਉੱਤੇ ਟੰਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਵਾਟਰ ਸਪ੍ਰੇ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ। ਬੂਟੇ ਦੇ ਸ਼ੇਪ ਅਤੇ ਸਾਇਜ ਨੂੰ ਮੈਂਟੇਨ ਕਰਣ ਲਈ ਥੋੜੇ ਥੋੜੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਟਰਿਮਿੰਗ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਦੇ ਰਹੋ।

ਜੇਕਰ ਗਮਲੇ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਬੂਟੇ ਨਿਕਲ ਆਏ ਹੋਣ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢ ਦਿਉ ਤਾਂਕਿ ਗਮਲੇ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਨਾ ਵਿਗੜੇ। ਬੂਟਾ ਨੂੰ ਕੀੜੇ ਮਕੋੜੋਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਨਿੰਮ ਤੇਲ, ਹਲਦੀ ਅਤੇ ਲਸਣ ਪੇਸਟ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਉੱਤੇ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਦੇ ਰਹੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਫਤਾ ਜਾਂ 10 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਬਾਹਰ ਜਾਣਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਬਸਕੀਟ ਜਾਂ ਗਮਲੇ ਨੂੰ ਉਤਾਰ ਕੇ ਛਾਂ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਰੱਖ ਦਿਉ। ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਉੱਤੇ ਗਮਲਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਬਦਲਦੀ ਰਹੋ।