ਬੱਚੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਖਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਘਰ ਦਾ ਬਣਿਆ ਖਾਣਾ, ਇਹ ਹੈ ਵਜ੍ਹਾ
ਪੰਜ ਸਾਲ ਦਾ ਬੱਚਾ ਕਿਉਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਕਾ ਕੋਲਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਹਰ ਇਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਇਹੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੱਚਾ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਹੈਲਦੀ ਫੂਡ ਖਿਲਾਉਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਫਾਸਟ ਫੂਡ ‘ਚ ਕਾਫੀ ਮਾਤਰਾ ‘ਚ ਕੈਲੋਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਬੱਚਿਆਂ ‘ਚ ਮੋਟਾਪੇ ਦੀ ਮੁੱਖ ਵਜ੍ਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਫਾਸਟ ਫੂਡ ਖਾਣ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮੋਟਾਪਾ ਬੱਚਿਆਂ ‘ਚ ਮੋਟਾਪੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕਾਫੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਸਮੇਤ ਵੱਖਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਕਰਾਈ ਗਈ ਇਕ ਰਿਸਰਚ 'ਚ ਇਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਘੱਟ ਅਤੇ ਮੱਧਮ ਆਮਦਨੀ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਫਾਸਟ ਫੂਡਜ਼ ਚੇਨ ਦੇ ਲੋਕੋ (ਚਿੰਨ੍ਹ) ਨੂੰ ਪਹਿਚਾਣੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰੰਪਰਿਕ ਅਤੇ ਘਰ ਵਿਚ ਬਣੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ਦੀ ਥਾਂ ਜੰਕ ਫੂਡ ਅਤੇ ਮਿੱਠੇ ਪਾਣੀ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਰਿਸਰਚ 'ਚ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ, ‘‘ਪੰਜ ਸਾਲ ਦਾ ਬੱਚਾ ਕਿਉਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਕਾ ਕੋਲਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ? ਘਰ ਵਿਚ ਮਾਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਦਾ ਬਣਿਆ ਕੜਾਹੀ ਫਰਾਈ ਚਿਕਨ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਥਾਂ Kentucky Fried Chicken ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਕਿਉਂ ? University of Maryland of America ਦੇ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ, ਚੀਨ, ਭਾਰਤ, ਨਾਈਜੀਰੀਆ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ, ਮੀਡੀਆ ਨਾਲ ਸਾਹਮਣੇ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਾਦ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਦੇ ਸਬੰਧ ਦੀ ਛਾਣਬੀਣ ਕੀਤੀ।
ਜੋ ਬੱਚੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ McDonald, KFC ਅਤੇ ਕੋਕਾ ਕੋਲਾ ਵੇਰਗੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਾਦ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਪਦਾਰਥ ਬਰਾਂਡਾ ਦੇ ਲੋਗੋ ਨੂੰ ਪਹਿਚਾਣ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਇਸ ਘੱਟ ਪੋਸ਼ਣ ਵਾਲੇ ਖਾਣਿਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਖਿੱਚ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਉਝ ਤਾਂ ਜਦੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਫਾਸਟ ਫੂਡਜ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਅਤੇ ਮੋਟਾਪੇ ਦੀ ਉੱਚ ਦਰ ਦੇ ਵਿਚ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਕਸਿਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਵਧੀਆ ਰਿਸਰਚ ਹੋਈ ਹੈ ਪਰ ਘੱਟ ਅਤੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੇ ਸਮੂਹ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਮੀਡੀਆ ਨਾਲ ਸਾਹਮਣੇ ਅਤੇ ਬਾਲ ਸਿਹਤ ਦੇ ਸਬੰਧ ਬਾਰੇ ਘੱਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਉਪਲਬਧ ਹੈ।
ਬੱਚਿਆਂ ਵਿਚ ਮੋਟਾਪਾ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ ਇਕ ਅਹਿਮ ਚਿੰਤਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਨਾਲ ਹੀ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਨਾਲ ਹੀ ਭੋਜਨ ਅਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਵੀ ਹਾਲਤ ਹੈ ਪਰ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਵਿਚ 2030 ਤੱਕ ਇਕ ਚੌਥਾਈ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੱਚੇ ਮੋਟੇ ਹੋਣਗੇ। ਗਲੋਬਲ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਦੀਆਂ ਤਰਜੀਹਾਂ ‘ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਵਾਲੇ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਰਿਸਰਚ ਲਈ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ, ਚੀਨ, ਭਾਰਤ, ਨਾਈਜੀਰੀਆ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ 5 – 6 ਸਾਲ ਦੇ 2422 ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿਚ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿਚ ਵੱਖਰੇ ਲੋਗੋ ਵਾਲੇ ਕਾਰਡ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖੇ ਗਏ ਅਤੇ ਉਹ ਕਾਰਡ ਕਿਸ ਦੀ ਤਰਜਮਾਨੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਸ ਨਾਲ ਮਿਲਾਨ ਕਰਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ।