Covid Pandemic: ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਸਿਖਿਆ ਦੇ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਆਧਾਰਤ ਬਣਨ ਦੇ ਅਣਚਾਹੇ ਨਤੀਜੇ ਨਿਕਲੇ : ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀ ਰੀਪੋਰਟ 

ਏਜੰਸੀ

ਜੀਵਨ ਜਾਚ, ਸਿਹਤ

Covid Pandemic: ਇਸ ’ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੱਕ ਕਿ ਸਕੂਲੀ ਸਿਖਿਆ ਤੋਂ ਵਾਂਝਾ ਹੋਣ ਦਾ ਅਸਰ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤਕ ਹੋਵੇਗਾ

Technology-based education has unintended consequences during Covid pandemic: UNESCO report

 

Covid Pandemic: ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨੂੰ ਸਕੂਲਾਂ ਤੋਂ ਵਿਦਿਅਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਵਲ ਅਜਿਹੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਧੱਟ ਦਿਤਾ, ਜਿਸ ਦੀ ਕੋਈ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਿਸਾਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਣਚਾਹੇ ਅਤੇ ਗ਼ੈਰਲੋੜੀਂਦੇ ਨਤੀਜੇ ਨਿਕਲੇ ਹਨ। ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਟੀਮ ਨੇ ਅਪਣੀ ਰੀਪੋਰਟ ’ਚ ਇਹ ਗੱਲ ਕਹੀ ਹੈ। ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ‘ਐਨ-ਐਡਟੈਕ ਟਰੈਜਡੀ’ ਨਾਮ ਦੀ ਇਸ ਰੀਪੋਰਟ ਨੂੰ ਵੀ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਰੂਪ ’ਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਵਿਧੀ ਦੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਧਾਰਤ ਹੋਣ ਦੇ ਕਈ ਮਾੜੇ ਅਤੇ ਅਣਚਾਹੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਦਾ ਹੈ। 

ਇਹ ਵਰਣਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਹੱਲਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਦਿਤਾ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ’ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦਿਤਾ, ਜਦਕਿ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਉਪਲਬਧ ਸੀ ਅਤੇ ਉਮੀਦ ਅਨੁਸਾਰ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। 

ਇਸ ’ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੱਕ ਕਿ ਸਕੂਲੀ ਸਿਖਿਆ ਤੋਂ ਵਾਂਝਾ ਹੋਣ ਦਾ ਅਸਰ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤਕ ਹੋਵੇਗਾ, ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ਾਂ, ਖੇਤਰਾਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਵੀ।

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਦਿਅਕ, ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਗਠਨ (ਯੂਨੈਸਕੋ) ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਟੀਮ ਦੇ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਦਸਿਆ ਕਿ ਰੀਪੋਰਟ ’ਚ ਸਬਕ ਅਤੇ ਸਿਫਾਰਸ਼ਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ, ਬਰਾਬਰ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ-ਕੇਂਦਰਿਤ ਜਨਤਕ ਸਿਖਿਆ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ’ਚ ਵਿਘਨ ਪਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇ। 

ਰੀਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ‘‘ਲੱਖਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ, ਰਸਮੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋ ਗਈ। ਚਾਹੇ ਉਹ ਇੰਟਰਨੈੱਟ, ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਜਾਂ ਰੇਡੀਉ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਡਿਜੀਟਲ ਉਪਕਰਣਾਂ ਰਾਹੀਂ ਹੋਵੇ। ਵਿਦਿਅਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਦੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਵਰਤੋਂ ਜੋ ਸਕੂਲਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵਰਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ, ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਸੰਚਾਰ ਬਾਰੇ ਇਕ ਸਖਤ ਸੱਚਾਈ ’ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਸੀ।”

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਬਾਲਗ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਘਰ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਸਮਾਜਕ ਦੂਰੀ।