Monkeypox virus: ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵਾਇਰਸ ਕਿਵੇਂ ਫ਼ੈਲਦਾ ਹੈ, ਲੱਛਣਾਂ ਤੇ ਇਲਾਜ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣੋ
Monkeypox virus: ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿਚ ਬੁਖਾਰ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਪਿੱਠ, ਠੰਢ ਤੇ ਥਕਾਵਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
Monkeypox virus:ਇਨ੍ਹੀ ਦਿਨੀਂ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵਾਇਰਸ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਡਰ ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਵਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਇਕ ਦੁਰਲਭ ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਜੋ ਬਾਦਰਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਚੇਚਕ ਵਰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਹਰ ਕਿਸੇ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿਚ ਬੁਖਾਰ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਪਿੱਠ, ਠੰਢ ਤੇ ਥਕਾਵਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਿਹਰੇ ਤੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਉੱਤੇ ਲਾਲ ਧੱਬੇ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਧੱਫੜ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਛਾਲੇ ਤੇ ਖੁਰਕ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵਾਇਰਸ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ?
ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਵਾਇਰਸ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਟੁੱਟੀ ਹੋਈ ਚਮੜੀ, ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ ਜਾਂ ਬਲਗਮ ਝਿੱਲੀ (ਅੱਖਾਂ, ਨੱਕ ਜਾਂ ਮੂੰਹ) ਰਾਹੀਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਲਾਗ ਵਾਲੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਜਾਂ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਦੰਦਾਂ, ਖੁਰਚਿਆਂ, ਸਰੀਰ ਦੇ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥਾਂ, ਅਤੇ ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੂਸ਼ਿਤ ਬਿਸਤਰੇ) ਨਾਲ ਸਿੱਧੇ ਜਾਂ ਅਸਿੱਧੇ ਸੰਪਰਕ ਦੁਆਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦਾ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਸਮਾਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੱਤ ਤੋਂ 14 ਦਿਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਪੰਜ ਤੋਂ 21 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਛੂਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਧੱਫੜ ਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਬਿਮਾਰੀ ਫੈਲਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਰੀਜ਼ ਸਾਰੇ ਧੱਫੜਾਂ ਤੋਂ ਛੂਤਕਾਰੀ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਖੁਰਕ ਨਹੀਂ ਡਿੱਗ ਜਾਂਦੀ।
ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀ ਹੈ?
ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਦੀ ਲਾਗ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 2-4 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਮ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸੰਪਰਕ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਿਨਸੀ ਸੰਪਰਕ ਦੁਆਰਾ, ਸਰੀਰ ਜਾਂ ਜ਼ਖ਼ਮ ਦੇ ਤਰਲ ਨਾਲ ਸਿੱਧਾ ਸੰਪਰਕ, ਜਾਂ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਦੂਸ਼ਿਤ ਕੱਪੜੇ ਜਾਂ ਬੈੱਡਸ਼ੀਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ।
WHO ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਜੁਲਾਈ 2022 ਵਿੱਚ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਨੂੰ PHEIC ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮਈ 2023 ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, 2022 ਤੱਕ, WHO ਨੇ 116 ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮੰਕੀਪੌਕਸ ਕਾਰਨ 99,176 ਮਾਮਲੇ ਅਤੇ 208 ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਹੈ।