ਮੱਛਰਾਂ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਮਲੇਰੀਆ ਸਮੇਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਇਹ ਬੀਮਾਰੀਆਂ 

Mosquitoes

ਮੱਛਰ ਦਿਖਣ 'ਚ ਭਾਵੇਂ ਛੋਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਨ੍ਹੀ ਦਿਨੀਂ ਇਹ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਮੱਛਰ ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ ਮੀਂਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਤਾਂ ਇਹ ਹਰ ਮੌਸਮ 'ਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲਗ ਗਏ ਹਨ। ਮੱਛਰਾਂ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਖ਼ਾਸ ਕਰ ਕੇ ਮਲੇਰੀਆ ਤਾਂ ਕੈਰੇਬਿਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਮਹਾਮਾਰੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹਨ। ਭਾਰਤ 'ਚ ਵੀ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਮਲੇਰੀਆ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮੱਛਰ ਦੂਜੇ ਮੱਛਰਾਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇਹ ਮਾਦਾ ਐਨਾਫ਼ਿਲੀਜ਼ ਮੱਛਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੱਛਰ ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ ਸੂਰਜ ਛਿਪਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੱਟਦੇ ਹਨ। ਮਲੇਰੀਆ 'ਚ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਇਕ ਦਿਨ ਛੱਡ ਕੇ ਬੁਖ਼ਾਰ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਬੁਖ਼ਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਬਣੀ ਵੀ ਲਗਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਰੋਗ 'ਚ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਡੇਂਗੂ ਮਾਦਾ ਏਡਿਸ ਮੱਛਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਹੋਈ ਇਕ ਖ਼ੋਜ ਮੁਤਾਬਕ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਅੱਧੀ ਅਬਾਦੀ 'ਤੇ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ 'ਚ ਤੇਜ਼ ਬੁਖ਼ਾਰ, ਸਿਰਦਰਦ, ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦਰਦ, ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਜੋੜਾਂ 'ਚ ਦਰਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕੋਈ ਖਾਸ ਦਵਾਈ ਨਹੀਂ ਬਣੀ ਹੈ।  ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਅਰਾਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਲੈਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।  ਬੁਖ਼ਾਰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਪੈਰਾਸਿਟਾਮੋਲ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਦਿਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਡੇਂਗੂ ਹੋਣ 'ਤੇ ਬੋਨਮੈਰੋ 'ਚ ਪਲੇਟਲੇਟਸ ਬਣਨੀਆਂ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਰੋਗ ਬਾਰੇ ਸੱਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਨਜ਼ਾਨੀਆ 'ਚ 1952 'ਚ ਪਤਾ ਚਲਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਜਾਨਲੇਵਾ ਰੋਗ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਇਸ 'ਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਬਹੁਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਇਸ 'ਚ ਤੇਜ਼ ਬੁਖ਼ਾਰ ਅਤੇ ਜੋੜਾਂ 'ਚ ਦਰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਂਜ ਇਹ ਕਮਜ਼ੋਰ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮੱਛਰ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਉਂਜ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਦੁਰਲੱਭ ਰੋਗ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਬੁਖ਼ਾਰ, ਸਿਰਦਰਦ,  ਉਲਟੀ, ਥਕਾਣ ਅਤੇ ਸੁਸਤੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੰਭੀਰ ਹੋਣ 'ਤੇ ਬੇਹੋਸ਼ੀ ਜਾਂ ਕੋਮਾ ਅਤੇ ਲਕਵੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।