ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸੂਰਜ ਮਿਸ਼ਨ 'ਆਦਿਤਿਆ-ਐਲ1' ਹੋਇਆ ਲਾਂਚ,15 ਲੱਖ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਤੈਅ ਕਰੇਗਾ ਸਫ਼ਰ

 ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ 'ਤੇ ਸਫਲ ਲੈਂਡਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 10ਵੇਂ ਦਿਨ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸਰੋ ਨੇ ਆਦਿਤਿਆ ਐਲ1 ਮਿਸ਼ਨ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਸੂਰਜ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰੇਗਾ। ਆਦਿਤਿਆ L1 ਨੂੰ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਸਵੇਰੇ 11.50 ਵਜੇ PSLV-C57 ਦੇ XL ਸੰਸਕਰਣ ਰਾਕੇਟ ਰਾਹੀਂ ਸ਼੍ਰੀਹਰਿਕੋਟਾ ਦੇ ਸਤੀਸ਼ ਧਵਨ ਪੁਲਾੜ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। PSLV ਇਕ ਚਾਰ ਪੜਾਅ ਵਾਲਾ ਰਾਕੇਟ ਹੈ।

ਆਦਿਤਿਆ ਐਲ1 ਸੂਰਜ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਪੁਲਾੜ ਆਧਾਰਿਤ ਭਾਰਤੀ ਮਿਸ਼ਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨੂੰ ਸੂਰਜ-ਧਰਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਲਾਗਰੇਂਜ ਪੁਆਇੰਟ 1 (L1) ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਇਕ ਹਾਲੋ ਆਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਜੋ ਕਿ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 1.5 ਮਿਲੀਅਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। L1 ਬਿੰਦੂ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਹਾਲੋ ਆਰਬਿਟ ਵਿਚ ਰੱਖੇ ਇਕ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਨਿਰੰਤਰ ਵੇਖਣ ਦਾ ਵੱਡਾ ਫਾਇਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਵਿਚ ਸੂਰਜੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਦੇ ਮੌਸਮ 'ਤੇ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਦਾ ਇਕ ਵੱਡਾ ਫਾਇਦਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ। ਲਾਂਚਿੰਗ ਦੀ ਠੀਕ 127 ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਇਹ ਆਪਣੇ ਪੁਆਇੰਟ ਐੱਲ-1 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇਗਾ। 

ਲਾਗਰੇਂਜ ਪੁਆਇੰਟ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਰਟ ਫਾਰਮ ਵਿਚ L ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਦਿਤਿਆL1 ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇਸ ਪੁਆਇੰਟ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਾਂ ਗਣਿਤ ਜੋਸੇਫੀ-ਲੁਈ ਲੈਰੇਂਜ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੈਰੇਂਜ ਪੁਆਇੰਟਸ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਘੁੰਮਦੇ ਹੋਏ ਪੁਲਾੜ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਗੁਰੂਤਾਕਰਸ਼ਣ ਦਾ ਇਕ ਬਿੰਦੂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਵੀ ਵਸਤੂ ਜਾਂ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਗ੍ਰਹਿਆਂ ਜਾਂ ਤਾਰਿਆਂ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਆਦਿਤਿਆ-L1 ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਇਹ ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਗੁਰੂਤਾ ਬਲ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਮਿਸ਼ਨ ਸਫਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਦਿਤਿਆ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਲਾਗਰੇਂਗੀਅਨ ਪੁਆਇੰਟ 1 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਨਵੇਂ ਸਾਲ 'ਚ ਇਸਰੋ ਲਈ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੋਵੇਗੀ।