ਮੋਬਾਈਲ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ 'ਚ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ ਬੋਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ, 400 ਬੱਚਿਆਂ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਿਸਰਚ

ਅਲੀਗੜ੍ਹ - ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਮੁਸਲਿਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਯਾਨੀ ਏਐਮਯੂ ਦੇ ਜੇਐਨ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਵਿਚ 400 ਬੱਚਿਆਂ ਉੱਤੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮੋਬਾਈਲ ਨਾਲ ਖੇਡਣ ਵਾਲੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੋਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘਟਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਜਿਹੜੇ ਬੱਚੇ 2 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੋਲਣਾ ਸਿੱਖ ਲੈਂਦੇ ਸਨ, ਹੁਣ ਉਹ ਮੋਬਾਈਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਲਾਉਣ ਕਾਰਨ 4-5 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੋਲ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੇ। 

ਡਾਕਟਰ ਫਿਰਦੌਸ ਜਹਾਂ, ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ, ਬਾਲ ਰੋਗ ਵਿਭਾਗ, ਜੇਐਨ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ 2 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਬੋਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿਚ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿਚ ਬੱਚੇ 5 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹਨ। 

ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਮੋਬਾਈਲ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਪੇ ਅਪਣੇ ਰੁਝੇਵਿਆਂ ਕਾਰਨ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਦੇ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਘਰ 'ਚ ਕੋਈ ਛੋਟਾ ਬੱਚਾ ਰੋਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਚੁੱਪ ਕਰਾਉਣ ਅਤੇ ਘੁਮਾਉਣ ਲਈ ਲੌ ਕੇ ਜਾਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਮਾਪੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੜਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਬੱਚਾ ਚੁੱਪ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਪੇ ਇਸ ਦੀ ਨਿਯਮਤ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। 

ਇਸ ਕਾਰਨ ਬੱਚਾ ਸਿਰਫ਼ ਮੋਬਾਈਲ ਹੀ ਸੁਣਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਬੋਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਨਾ ਹੀ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੋਲਣਾ ਸਿੱਖਣ ਵਿਚ ਦਿੱਕਤ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਡਾ: ਫਿਰਦੌਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 6 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਬੱਚਾ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਵੀ ਬੋਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣਦਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦਾ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਬੋਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। 

ਜੇਐਨ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਦੇ ਬਾਲ ਰੋਗ ਵਿਭਾਗ ਵਿਚ ਪਿਛਲੇ ਡੇਢ ਸਾਲ ਤੋਂ ਅਜਿਹੇ ਬੱਚੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ 4-5 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਵੀ ਅਸਮਰੱਥ ਹਨ। ਉਸ ਦਾ ਉਚਾਰਨ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਦਾ। ਕੁਝ ਬੱਚੇ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿਚ ਅਜਿਹੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਏਐਮਯੂ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ 400 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਵਿਚ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। 200 ਬੱਚੇ ਉਹ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ 200 ਬੱਚੇ ਉਹ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਇਹ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਪਾਈ ਗਈ।
ਡਾਕਟਰ ਫਿਰਦੌਸ ਜਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 400 ਦੇ ਕਰੀਬ ਬੱਚੇ ਅਜੇ ਵੀ ਇਲਾਜ ਅਧੀਨ ਹਨ। ਉਸ ਨੂੰ ਬੋਲਣ ਵਿਚ ਦਿੱਕਤ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬੱਚੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਚਾਰ ਤੋਂ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹਨ।