ਉਡਾਣਾਂ ਵਧਣ ਨਾਲ ਸਾਫ ਹਵਾ ’ਚ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਕੰਪਨ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਧੀਆਂ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਾਫ ਹਵਾ ’ਚ ਟਰਬੂਲੈਂਸ (ਜਹਾਜ਼ ’ਚ ਕੰਪਨ) ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵੀ ਵਧਦੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਕਾਰਨ ਪਿਛਲੇ ਕੁੱਝ ਦਹਾਕਿਆਂ ’ਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ’ਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ’ਚ ਗੜਬੜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। 

ਲੰਡਨ ਤੋਂ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਜਾ ਰਹੀ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੀ ਉਡਾਣ ਨੂੰ 20 ਮਈ ਨੂੰ ਵਾਤਾਵਰਣ ’ਚ ਗੰਭੀਰ ਟਰਬੂਲੈਂਸ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਇਕ ਮੁਸਾਫ਼ਰ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ 70 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਜੇ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ, ਇਸ ਨੇ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਅਤੇ ਖਾਸ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸਾਫ ਹਵਾ ਵਿਚ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਦੇ ਦਬਾਅ (ਸੀ.ਏ.ਟੀ.) ਦੇ ਵਰਤਾਰੇ ਵਲ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਹਫਤਿਆਂ ’ਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਹੋਰ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰੀਆਂ ਹਨ। 

ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਜਦੋਂ ਬੱਦਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਅਤੇ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਕਾਰਨ ਅਦਿੱਖ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਪਾਇਲਟਾਂ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਰਾਡਾਰ ਲਈ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੀ.ਏ.ਟੀ. ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਦੀ ਈਸਟ ਐਂਗਲੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ’ਚ ਜਲਵਾਯੂ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮਨੋਜ ਜੋਸ਼ੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕਾਰਨ ਸੀ.ਏ.ਟੀ. ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਕੈਟ ’ਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। 

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਸੀ.ਏ.ਟੀ. ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ 40 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਹੁਣ ਉਡਾਣਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ।’’ ਜਦੋਂ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਤੋਂ ਪੁਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕੀ ਉਹ ਉਡਾਣਾਂ ’ਚ ਟਰਬੂਲੈਂਸ ਦੌਰਾਨ ਅਪਣੀ ਮੌਜੂਦਾ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ’ਤੇ ਮੁੜ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਏਅਰਲਾਈਨ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੇ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿਤਾ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਏਅਰਲਾਈਨ ਨੇ ਅਪਣੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿਤੀ ਹੈ ਕਿ ਮੁਸਾਫ਼ਰਾਂ ਨੂੰ ਸੀਟ ਬੈਲਟਾਂ ਨੂੰ ਸਖਤੀ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਏਅਰਲਾਈਨ ਨੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਚਾਲਕ ਦਲ ਲੋੜ ਪੈਣ ’ਤੇ ਜਹਾਜ਼ ’ਤੇ ਦਿਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਹੈ। 

ਇੰਡੀਗੋ ਦੇ ਇਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਦਸਿਆ ਕਿ ਏਅਰਲਾਈਨ ਲਗਾਤਾਰ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਡਾਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਅਨੁਭਵ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਡਾਣ ਦੌਰਾਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਐਲਾਨਾਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।