ਪਿਥੌਰਾਗੜ: ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਨੈਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਜੋ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਉਸਨੂੰ ਗੂਗਲ ਨੇ ਵੀ ਸਰਾਹਿਆ ਹੈ। ਗੂਗਲ ਡੂਡਲ ਬਣਾਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਜਲੀ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਾਇਲ ਜਿਓਗਰੇਫਿਕਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਅਤੇ ਸਰਵੇ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਲਈ ਪੰ. ਨੈਨ ਸਿੰਘ ਰਾਵਤ ਭੀਸ਼ਮ ਪਿਤਾਮਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਡਾਕ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਪਲਬਧੀ ਦੇ 139 ਸਾਲ ਬਾਅਦ 27 ਜੂਨ 2004 ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਡਾਕ ਟਿਕਟ ਕੱਢਿਆ ਸੀ।
ਜਾਣੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਰੇ 'ਚ
ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਿਕ ਨਿਵਾਸੀ ਨੈਨ ਸਿੰਘ ਰਾਵਤ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਦੇ ਨਾਲ ਰੱਸੀ, ਥਰਮਾਮੀਟਰ ਅਤੇ ਕੰਪਸ ਲੈ ਕੇ ਪੂਰਾ ਤਿੱਬਤ ਮੇਚ ਆਏ। ਦਰਅਸਲ 19ਵੀਂ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਵਿੱਚ ਅੰਗ੍ਰੇਜ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਪਰ ਤਿੱਬਤ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਆ ਰਹੀ ਸੀ। ਤੱਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਸੇ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਨੂੰ ਹੀ ਉੱਥੇ ਭੇਜਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ। ਜਿਸ 'ਤੇ ਸਾਲ 1863 ਵਿੱਚ ਅੰਗ੍ਰੇਜ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਦੋ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਮਿਲ ਗਏ ਜੋ ਤਿੱਬਤ ਜਾਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਏ।
ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਨੈਨ ਸਿੰਘ ਰਾਵਤ ਹੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸ਼ਖਸ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਹਾਸਾ ਦੀ ਸਮੁੰਦਰ ਤਲ ਤੋਂ ਉਚਾਈ ਕਿੰਨੀ ਹੈ, ਦੱਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਥਕਾਰ ਅਤੇ ਲੰਬਕਾਰ ਕੀ ਹਨ, ਦੱਸਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਰੀਬ 800 ਕਿਮੀ ਤੁਰ ਪੈਦਲ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬ੍ਰਹਮਾਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਸਵਾਂਗ ਇੱਕ ਹੀ ਨਦੀ ਹੈ। ਰਾਵਤ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਕਈ ਅਣਦੇਖੀ ਅਤੇ ਅਣਸੁਨੀ ਸੱਚਾਈਆਂ ਤੋਂ ਰੂਬਰੂ ਕਰਾਇਆ।