ਲੈਟਿਨ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਆਰਥਿਕ ਮੰਦੀ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਮਾਰਕਿਟ ਵਿੱਚ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਗਿਰਨ ਦੇ ਚਲਦੇ ਦੇਸ਼ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਵੱਡੇ ਆਇਲ ਪ੍ਰੋਡਿਊਸਰ ਵਿੱਚੋਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਤੇਲ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਵੀ ਸਸਤਾ ਹੈ। ਗਲੋਬਲ ਪੈਟਰੋਲ ਪ੍ਰਾਈਜ਼ ਡਾਟਕਾਮ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਇੱਥੇ ਇਸ ਵਕਤ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਪ੍ਰਤੀ ਲਿਟਰ 60 ਪੈਸੇ (0.01 ਡਾਲਰ ) ਪਹੁੰਚ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਇੱਥੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕਰੀਬ 35 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲਿਟਰ ਹੈ।
ਕੂੜੇ ਵਿੱਚੋਂ ਖਾਣਾ ਲੱਭਣ ਉੱਤੇ ਲੋਕ ਹੋਏ ਮਜਬੂਰ
ਇਹ ਫੋਟੋ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੀ ਕੈਪੀਟਲ ਸਿਟੀ ਕਾਰਾਕਸ ਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਐਡਰਿਆਨਾ ਨਾਮ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਕੂੜੇ ਵਿੱਚੋਂ ਖਾਣਾ ਲੱਭ ਰਹੀ ਹੈ। ਐਡਰਿਆਨਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੇ ਕੋਲ ਇਨ੍ਹੇ ਵੀ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਬਚੇ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਦੋ ਸਾਲ ਦੀ ਧੀ ਦਾ ਢਿੱਡ ਭਰ ਸਕੇ। ਐਡਰਿਆਨਾ ਬੱਚੀ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲਈ ਅਕਸਰ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੂਜੇ ਘਰਾਂ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪਏ ਕੂੜੇ ਵਿੱਚੋਂ ਖਾਣਾ ਲੱਭਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
ਕਾਰਾਕਸ ਵਿੱਚ ਐਡਰਿਆਨਾ ਅਜਿਹੀ ਇਕੱਲੀ ਮਹਿਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜੋ ਅੱਜ ਇਸ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਹਾਲਾਤ ਕਈ ਘਰਾਂ ਦੇ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਥੇ ਹੀ ਕਾਰਾਕਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸੀਵਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੋਕ ਧਾਤਾਂ ਦੀਆਂ ਚੀਜਾਂ ਲੱਭਦੇ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚਕੇ ਉਹ ਕੁਝ ਪੈਸਾ ਕਮਾ ਸਕਣ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਉਹ ਦਿਨ - ਦਿਨ ਭਰ ਸੀਵਰ ਵਿੱਚੋਂ ਕੂੜਾ ਛਾਣਦੇ ਹਨ।
ਇਸਦੇ ਚਲਦੇ ਜਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਮਲੇਰੀਆ ਅਤੇ ਡੇਂਗੂ ਜਿਹੀ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਹੋ ਚਲੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਯੁੱਧ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਸਪਤਾਲ ਮਰੀਜਾਂ ਨਾਲ ਭਰੇ ਪਏ ਹਨ , ਪਰ ਉੱਥੇ ਦੁਆਵਾਂ ਦਾ ਅਕਾਲ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਵਿੱਚ ਮੁਦਰਾਸਫੀਤੀ ਦਰ 220 ਫ਼ੀਸਦੀ ਨੂੰ ਵੀ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਸੀ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨੋਟ, 100 ਬੋਲੀਵਾਰ, ਦਾ ਮੁੱਲ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਆਉਂਦੇ ਆਉਂਦੇ 0 .04 ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।ਇੱਥੇ ਬਾਲਣ ਦੀ ਭਾਰੀ ਕਮੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤੇਲ ਦੇ ਢੇਰ ਸਾਰੇ ਭੰਡਾਰ ਬੇਹਾਲ ਹਨ । 2014 ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਆਈ 50 - ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਤੇਲ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਹਾਲਤ ਚਰਮਰਾ ਗਈ ਸੀ।
ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸੁਧਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਸਾਲ 1999 ਤੋਂ 2013 ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਾਸਟਰਪਤੀ ਰਹੇ ਹੂਗੋ ਚਾਵੇਜ਼ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ ਗਰੀਬੀ ਦਰ ਘੱਟ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਆਰਥਿਕ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਉੱਤੇ ਕਾਬੂ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਗੜਦੇ ਚਲੇ ਗਏ।
ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਰਤਮਾਨ ਰਾਸਟਰਪਤੀ ਨਿਕੋਲਸ ਮਾਦੂਰੋ ਨੂੰ ਵੀ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ ਚਾਰ ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਪੱਟੜੀ ਉੱਤੇ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਸਕੇ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਉਲਟ ਮਾਦੂਰੋ ਦੇ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਰਵੱਈਏ ਦੇ ਚਲਦੇ ਵੈਨੇਜੁਏਲਾ ਦੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਕਾਫ਼ੀ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਵਿਰੋਧੀ ਪੱਖ ਮਾਦੂਰੋ ਤੋਂ ਕੁਰਸੀ ਖਾਲੀ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਬਰਬਾਦੀ ਦਾ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਦੱਸਦਾ ਹੈ।ਮਾਦੂਰੋ ਉੱਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਪੱਖ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਦੁਰਪਯੋਗ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਸ ਸਾਲ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਮਾਦੂਰੋ ਨੇ ਵਿਰੋਧੀ ਪੱਖ ਦੇ ਨੇਤਾ ਹੇਨਰਿਕ ਕੈਪਰੀਲੇਸ ਨੂੰ ਚੁਪ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 15 ਸਾਲ ਲਈ ਕਿਸੇ ਸਰਕਾਰੀ ਪਦ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਨਾਲਾਇਕ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਜਿਸਦੇ ਚਲਦੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਵੈਨੇਜੁਏਲਾ ਉੱਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਰੋਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਵੱਧ ਮਾੜੇ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।