2050 ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਜੂਝਣਗੇ ਦਿੱਲੀ-ਮੁੰਬਈ ਵਰਗੇ ਸ਼ਹਿਰ,WWF ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਖੁਲਾਸਾ

water

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਇਕ ਪਾਸੇ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਪਾਵਰ ਮੰਤਰਾਲਾ ਟੂਟੀ ਤੋਂ ਹਰ ਘਰ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਾਉਣ ਦੀ ਕਵਾਇਦ ਵਿਚ ਜੁਟਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਣ ਫੰਡ (ਡਬਲਯੂਡਬਲਯੂਐਫ) ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਗੰਭੀਰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਠੋਰਤਾ ਨਾਲ ਦੋ ਤੋਂ ਚਾਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।

ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2050 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੇ 30 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵੱਡੀ ਘਾਟ ਹੋਵੇਗੀ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ, ਕਾਨਪੁਰ, ਜੈਪੁਰ, ਇੰਦੌਰ, ਮੁੰਬਈ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਅਤੇ ਲਖਨਊ ਵਰਗੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਡਬਲਯੂਡਬਲਯੂਐਫ ਦੇ ਜੋਖਮ ਫਿਲਟਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਆਰਥਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ 100 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਟ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਥੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ 35 ਕਰੋੜ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 2050 ਤਕ ਪਾਣੀ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਟ ਕਾਰਨ ਦੋ ਤੋਂ ਚਾਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।

ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ 'ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਤੁਰੰਤ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਨਾਮ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਨਾਮ- ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਪੁਣੇ, ਸ੍ਰੀਨਗਰ, ਕੋਲਕਾਤਾ, ਬੈਂਗਲੁਰੂ, ਕੋਜ਼ੀਕੋਡਾ, ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ, ਠਾਣੇ, ਨਾਸਿਕ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ, ਜਬਲਪੁਰ, ਹੁਬਲੀ, ਧਾਰਵਾੜ, ਨਾਗਪੁਰ, ਲੁਧਿਆਣਾ, ਜਲੰਧਰ, ਧਨਬਾਦ, ਭੋਪਾਲ, ਗਵਾਲੀਅਰ, ਸੂਰਤ, ਅਲੀਗੜ ਅਤੇ ਕਨੂਰ। ਇਸ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿਚ, ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ 2030 ਅਤੇ 2050 ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਪੰਜ ਵਿਚੋਂ ਦੋ ਦੇ ਕੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 

ਇਸ ਵਿੱਚ, ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਚਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੇਵਲ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਖੇਤਰਾਂ ਵਜੋਂ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਦੇ 30 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਤਿੰਨ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਅੰਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ, ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ਤੇ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਹਾਲਾਤ ਕਿੰਨੇ ਉਲਟ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜੋਖਮ ਦੇ ਸਕੋਰ ਲੁਧਿਆਣਾ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਅਤੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਗਏ।

ਡਬਲਯੂਡਬਲਯੂਐਫ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਸੇਜਲ ਵੋਰਾਹ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ, ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਹੜ੍ਹਾਂ, ਕਈ ਵਾਰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਛੱਪੜਾਂ ਦੀ ਮੁੜ ਬਹਾਲੀ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤ ਅਧਾਰਤ ਹੱਲ ਵੱਲ ਵਧਣਾ ਹੈ। 

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਇਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਸਾਡੇ ਲਈ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਬਾਰੇ ਦੁਬਾਰਾ ਸੋਚਣ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ 100 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚੋਂ, ਕੁਝ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿਚ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ 50 ਸ਼ਹਿਰ ਚੀਨ ਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਜੋਖਮ ਭਰੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਅਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੱਲ੍ਹ  ਯਾਨੀ ਦੋਵੇਂ ਸੂਚੀਆਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਡਬਲਯੂਡਬਲਯੂਐਫ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਰਣਨੀਤਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਹਾਲਤਾਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ।