ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ RTI ਵਰਕਰਾਂ 'ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਾ,16 ਸਾਲਾਂ 'ਚ 16 ਵਰਕਰ ਮਾਰੇ ਗਏ:ਰਿਪੋਰਟ

RTI

ਮੁੰਬਈ: ਸਾਲ 2005 ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਸੂਚਨਾ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ (ਆਰਟੀਆਈ) ਐਕਟ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 16 ਵਰਕਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਆਰ ਟੀ ਆਈ ਵਰਕਰਾਂ ਨੂੰ 36 ਹੋਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 41 ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ਜਾਂ ਤਾਂ ਸਤਾਇਆ ਗਿਆ ਜਾਂ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। 

ਪਰ ਸਖ਼ਤ ਸਬੂਤਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਦੋਸ਼ੀ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਸਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਰਕਰਾਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਅਤੇ ਕਤਲ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ (ਸੀਐਚਆਰਆਈ) ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਆਰਟੀਆਈ ਵਰਕਰਾਂ ਉੱਤੇ ਹੋਏ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਜਵਾਬਦੇਹ ਠਹਿਰਾਉਣ ਲਈ ਆਰਟੀਆਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਅਤੇ ਵਰਕਰਾਂ ਉੱਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਾੜਾ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ।

ਇਹ ਹੈ ਰਿਪੋਰਟ ਆਰਟੀਆਈ ਕਾਰਕੁਨ ਦੀ 
ਰਿਪੋਰਟ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਾਲ 2010 ਵਿੱਚ ਪੁਣੇ ਸਥਿਤ ਆਰਟੀਆਈ ਵਰਕਰ ਸਤੀਸ਼ ਸ਼ੈੱਟੀ ਦੀ ਮੌਤ ਨਾਲ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਇੱਕ ਮੋਹਰੀ ਰੋਡ ਤੇ ਦਿਨ ਦਿਹਾੜੇ ਦੋ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਸਵਾਰਾਂ ਨੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ 38 ਸਾਲਾ ਸਤੀਸ਼ ਸ਼ੈੱਟੀ ਨੂੰ 13 ਜਨਵਰੀ, 2010 ਨੂੰ ਚਾਕੂ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕਰੋੜਾਂ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਹੜੱਪਣ ਘੁਟਾਲੇ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਚ ਸੀ।

ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ 12 ਹੋਰ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਹਰ ਇਕ ਨੂੰ ਜਾਂ ਤਾਂ ਸ਼ੱਕੀ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿਚ ਮੌਤ ਜਾਂ ਮੌਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਦਰਜ ਸਾਰੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜ ਅਤੇ ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਨਿਆਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇਕ ਹੋਰ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿਚ ਆਰਟੀਆਈ ਵਰਕਰਾਂ ਦੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 86 ਕਤਲ ਹੋਏ ਹਨ। ਮੀਡੀਆ ਦੁਆਰਾ ਇਹ ਖਬਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਆਰਟੀਆਈ ਐਕਟੀਵਿਜ਼ਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਰੀਰਕ ਹਮਲੇ ਦੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 170 ਮਾਮਲੇ ਹੋਏ ਹਨ (ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਵਿਅਕਤੀ ਉੱਤੇ ਕਈ ਹਮਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ) ਅਤੇ ਧਮਕੀ ਜਾਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਦੇ 183 ਮਾਮਲੇ  ਦਰਜ ਹੋਏ ਹਨ।