ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਇਸ ਦੁਸ਼ਹਿਰੇ ਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸੰਬੰਧ ਰਾਮ - ਰਾਵਣ ਨਾਲ ਇਹ ਹੈ ਛਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦਾ ਮਕਬੂਲ ਦੁਸ਼ਹਿਰਾ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਇਸ ਅਨੌਖੇ ਦੁਸਹਿਰੇ ਵਿਚ 600 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਵੀ ਦੇਵਤੇ ਪੁੱਜਦੇ। ਛੱਤੀਸਗੜ ਵਿਚ ਬਸਤਰ ਵਿਚ ਦੁਸਹਿਰੇ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਜ਼ੋਰਾਂ 'ਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਦੁਸਹਿਰਾ, ਜੋ 75 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਚਲਦਾ ਹੈ, ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਰਾਮ-ਰਾਵਣ ਸੰਘਰਸ਼ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਦਰਅਸਲ, ਇਹ ਇੱਕ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਜੋ ਆਦੀਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਪਿਆਰੀ ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਦਾਂਤੇਸ਼ਵਰੀ ਅਤੇ ਮਾਵਾਲੀ ਮਾਤਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਦਿਵਾਸੀ ਪਿਛਲੇ 600 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਨਾ ਰਹੇ ਹਨ. ਇਸ ਵਿੱਚ 600 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਦੁਸਹਿਰਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਥ ਪਰਿਕਰਮਾ ਲਈ ਰਥ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ 15 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵਿਜੇਦਾਸ਼ਮੀ ਦੇ ਦਿਨ, ਬਸਤਰ ਦੀ ਮਾਂ ਦੇਵੀ ਦੰਤੇਸ਼ਵਰੀ ਦਾ ਛਤਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਪਰਿਕਰਮਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਲਗਭਗ 30 ਫੁੱਟ ਉੱਚੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ਾਲ ਰਥ ਦਾ ਚੱਕਰ ਲਗਾਉਣ ਲਈ 400 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਬੀਲਿਆਂ ਦੀ ਟੀਮ ਜੁੜਦੀ ਹੈ ਤੇ ਜਗਦਲਪੁਰ ਦੇ ਦਾਂਤੇਸ਼ਵਰੀ ਮੰਦਰ ਵਿਖੇ ਇਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੂਜਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਇੱਥੇ ਅਸੁਰਾਂ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਮਹਾਂਸੁਰਾ ਅਤੇ ਬਨਸੂਰਾ ਵੀ ਇਥੇ ਹੀ ਹੋਏ ਤੇ ਬਾਣਾਸੁਰ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਹੀ ਬਾਨਸੁਰ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਨੇ ਬਾਰਦੋਂਗੜ ਦੀ ਪਹਾੜੀ 'ਤੇ ਮਹਿਸ਼ਾਸੁਰ ਨੂੰ ਮਾਰ ਮੁਕਾਇਆ ਸੀ।
ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਰਾਕਸ਼ੀ ਹਿਡਿੰਬਾ ਦੇ ਵੰਸ਼ ਵਿਚੋਂ ਵੀ ਮਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤੇ ਕਬਾਇਲੀ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਹਿਡਮਾ-ਹਿਡਮੋ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਨੇ 13 ਸਾਲ ਦੰਡਕਾਰਣਯ ਵਿਚ ਬਿਤਾਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੰਡਕਾਰਣ ਦੀ ਰਾਣੀ ਸ਼ੁਰਪਨਾਖਾ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਰਾਵਣ ਦੀ ਭੈਣ ਸੀ। ਭੂਤ ਇਥੇ ਰਹਿੰਦੇ ਜੰਗਲ ਵਾਸੀਆਂ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ੀ ਨੂੰ ਤੰਗ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਨੇ ਭੂਤਾਂ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਕਰ ਜੰਗਲ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾ ਕੀਤਾ।
ਉਕਤ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਅੱਜ ਵੀ, ਬਸਤਰ ਦੁਸਹਿਰੇ ਸਮੇਂ, ਪਿੰਡ ਵਾਲੇ ਰੱਥ ਅੱਗੇ ਰਾਮ ਦੇ ਵੇਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਰੱਥ ਦੇ ਅੱਗੇ ਚਲਦੇ ਨੇ ਪ੍ਰੰਤੂ ਵਿਧਾਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕਿਤੇ ਵੀ ਰਾਵਣ ਦਾ ਵਧ ਜਾਂ ਦੇਹਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਛੱਤੀਸਗੜ ਦੇ ਬਸਤਰ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਦੁਸਹਿਰਾ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।
ਬਸਤਰ ਦਾ ਦੁਸਹਿਰਾ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ ਲੋਕ ਤਿਉਹਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਸਤਰ ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣ ਸਭਿਆਚਾਰ ਕਾਰਨ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਤੌਰ ਤੇ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਹੈ. ਇਸ ਵਿਚ ਦਾਂਤੇਸ਼ਵਰੀ ਦੇਵੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
Punjabi News ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਰ ਅਪਡੇਟ ਲਗਾਤਾਰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ Facebook ਤੇ ਲਾਈਕ Twitter ਤੇ follow ਕਰੋ।