ਲਘੂਚਿੱਤਰਾਂ ਅਤੇ ਦਸਤਖਤਾਂ ਵਾਲੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਮੂਲ ਕਾਪੀ ਹੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ, ਇਸੇ ਦੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾ ਹੋਵੇ : ਧਨਖੜ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਕਾਪੀਆਂ (ਡਿਜੀਟਲ ਸਮੇਤ) ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਜਗਦੀਪ ਧਨਖੜ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਵਲੋਂ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ 5,000 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ 22 ਲਘੂ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਇਕੋ ਇਕ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਕਾਪੀ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਸੋਧ ਸਿਰਫ ਸੰਸਦ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਕਾਪੀਆਂ (ਡਿਜੀਟਲ ਸਮੇਤ) ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਲੰਘਣਾ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਸਖਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ।
ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਰਾਜ ਸਭਾ ’ਚ ਸਿਫ਼ਰ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਭਾਜਪਾ) ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਰਾਧਾ ਮੋਹਨ ਦਾਸ ਅਗਰਵਾਲ ਵਲੋਂ ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਉਠਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ’ਚ ਸਦਨ ਦੇ ਨੇਤਾ ਜੇ.ਪੀ. ਨੱਢਾ ਨੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿਤਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਏਗੀ ਕਿ ਸਿਰਫ ਮੂਲ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਕਾਪੀ ਹੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ’ਚ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇ।
ਅਗਰਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਜ ਜੇਕਰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਕੋਈ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਜਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਕਾਪੀ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਬਾਜ਼ਾਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅਸਲ ਕਾਪੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ ਜਿਸ ’ਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ 26 ਜਨਵਰੀ 1949 ਨੂੰ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਸਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨਾਲ ਗੈਰ-ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਛੇੜਛਾੜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿਤਾ ਗਿਆ। ਅਗਰਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ’ਚ ਸੋਧ ਕਰਨ ਦੀ ਇਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਇਕ ਵੀ ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ ਹਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਪਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਕਾਰਨ ਸਨ ਕਿ 26 ਜਨਵਰੀ 1949 ਨੂੰ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸੰਸਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਹਟਾ ਦਿਤਾ।
ਭਾਜਪਾ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਮੂਲ ਕਾਪੀ ’ਚ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਨੰਦਲਾਲ ਬੋਸ ਦੀਆਂ ਕੁਲ 22 ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਲੰਕਾ ਦੇ ਮੋਹਨਜੋਦੜੋ ’ਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੀ ਗੀਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ, ਭਗਵਾਨ ਬੁੱਧ, ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ, ਮਹਾਰਾਣੀ ਲਕਸ਼ਮੀਬਾਈ, ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ, ਨੇਤਾਜੀ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ, ਹਿਮਾਲਿਆ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿਤਾ ਗਿਆ।
ਅਗਰਵਾਲ ਦੀ ਟਿਪਣੀ ’ਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਸਮੇਤ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਤਿੱਖੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਮੈਂਬਰ ਝੂਠ ਬੋਲ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਚੇਅਰਮੈਨ ਧਨਖੜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਅਸਲ ਕਾਪੀ ਉਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ’ਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਚ 22 ਤਸਵੀਰਾਂ ਹਨ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀ 5,000 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਅੱਜ ਜੋ ਵੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਵਿਚ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਬੇਇਨਸਾਫੀ ਹੈ।’’
ਧਨਖੜ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਮੈਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ’ਤੇ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਸੰਸਥਾਪਕਾਂ ਵਲੋਂ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੰਵਿਧਾਨ ਜਿਸ ਵਿਚ 22 ਛੋਟੇ ਚਿੱਤਰ ਹਨ, ਇਕੋ ਇਕ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਸੰਵਿਧਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਚ ਸੰਸਦ ਵਲੋਂ ਸੋਧਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇ ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਸੰਸਥਾ ਵਲੋਂ ਕੋਈ ਤਬਦੀਲੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਇਸ ਸਦਨ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।’’
ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਦਨ ਦੇ ਨੇਤਾ ਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਸੰਸਕਰਣ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ। ਇਸ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਲੰਘਣਾ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਖਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਮਲਿਕਾਰਜੁਨ ਖੜਗੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਸਦਨ ’ਚ ਬੇਲੋੜਾ ਉਠਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਵਲੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੂੰ ਵਿਵਾਦ ’ਚ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਖੜਗੇ ਨੂੰ ਰੋਕਦੇ ਹੋਏ ਧਨਖੜ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਅੰਬੇਡਕਰ ਜੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।’’
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸੰਵਿਧਾਨ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ, ਵਲਭ ਭਾਈ ਪਟੇਲ ਅਤੇ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਜ਼ਿੰਦਾ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸਨ।
ਖੜਗੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਿਆਮਾ ਪ੍ਰਸਾਦ ਮੁਖਰਜੀ ਇਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ’ਚ ਕੋਈ ਤਬਦੀਲੀ ਨਹੀਂ ਵੇਖੀ, ਪਰ ਅੱਜ ਤੁਸੀਂ ਨਵੇਂ ਸ਼ਬਦ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ। ਕੁੱਝ ਵਿਕਰਮਾਦਿੱਤਿਆ ਦੀ ਫੋਟੋ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਕੁੱਝ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਫੋਟੋ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ... ਸੰਵਿਧਾਨ ’ਚ ਇਹ ਕਿੱਥੇ ਹੈ? ਮੈਨੂੰ ਦੱਸੋ। ਮੈਂ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵੀ ਵੇਖਿਆ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਹੈ।’’
ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੜਗੇ ਨੂੰ ਪੁਛਿਆ , ‘‘ਉਹ ਇਕ ਵਕੀਲ ਹਨ ਅਤੇ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਵੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ’ਚ ਕੁੱਝ ਤਬਦੀਲੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ?’’ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੋ ਕੁੱਝ ਵੀ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉਹ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਦਨ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਵਾਦ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਧਨਖੜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਇਹ ਡਾ. ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਅਪਮਾਨ ਹੋਵੇਗਾ।
ਸਦਨ ਦੇ ਨੇਤਾ ਜਗਤ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨੱਢਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਧਾ ਮੋਹਨ ਦਾਸ ਅਗਰਵਾਲ ਵਲੋਂ ਉਠਾਇਆ ਗਿਆ ਮੁੱਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਸ ’ਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਹੰਗਾਮਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਕ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਦਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਅਸਲ ਕਾਪੀ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਹਨ। ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਜੋ ਕਾਪੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਸ ’ਚ ਉਹ ਉਦਾਹਰਣ ਨਹੀਂ ਹਨ।
ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਅਸਲ ਕਾਪੀ ਵਿਖਾਉਂਦਿਆਂ ਸਦਨ ਦੇ ਨੇਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਹੁਣ ਸੰਵਿਧਾਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸ ਕੋਲ ਇਹ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਏਗੀ ਕਿ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਅਨੁਸਾਰ ਕਾਪੀਆਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਹੀ ਕਾਪੀਆਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ’ਚ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣ।
ਨੱਢਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਦੁੱਖ ਹੈ ਕਿ ਵਿਸ਼ਾ ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਹੈ, ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਨੇ ਸਿਆਸਤ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ’ਚ ਰੱਖ ਕੇ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਮੰਦਭਾਗਾ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਧਾ ਮੋਹਨ ਦਾਸ ਅਗਰਵਾਲ ਨੇ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਬਾਰੇ ਇਕ ਸ਼ਬਦ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਨੱਢਾ ਨੇ ਚੇਅਰ ਨੂੰ ਖੜਗੇ ਦੀ ਟਿਪਣੀ ਨੂੰ ਸਦਨ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਇਸ ’ਤੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ’ਤੇ ਗੌਰ ਕਰਨਗੇ।
ਭਾਜਪਾ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ’ਚ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਵਲੋਂ ਨਿਭਾਈ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲ ਸਕਦਾ। ਤ੍ਰਿਣਮੂਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਡੇਰੇਕ ਓ ਬ੍ਰਾਇਨ ਨੇ ਸਦਨ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ’ਚ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ 404 ਪੰਨੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ’ਚ ਕੋਈ ਤਸਵੀਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਕੀ ਇਹ ਵੀ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ?
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਧਨਖੜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਧਾ ਮੋਹਨ ਦਾਸ ਅਗਰਵਾਲ ਨੇ ਜਾਇਜ਼ ਮੁੱਦਾ ਚੁਕਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ’ਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਖੜਗੇ ਨੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਜਤਾਇਆ। ਖੜਗੇ ਕੁੱਝ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਂਗਰਸ, ਤ੍ਰਿਣਮੂਲ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਖੱਬੇਪੱਖੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਸਮੇਤ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਵਾਕਆਊਟ ਕੀਤਾ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੱਢਾ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ’ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਵਿੰਨ੍ਹਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦਾ ਏਜੰਡਾ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਤੋਂ ਵਾਂਝਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਧਨਖੜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਵਾਕਆਊਟ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਮੇਰੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਪਮਾਨ ਹੈ। ਕੋਈ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ’ਤੇ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਸਨ।’’ ਬਾਅਦ ’ਚ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਅਗਰਵਾਲ ਨੇ ਸਦਨ ਨੂੰ ਦਸਿਆ ਕਿ ਸੰਸਦ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ’ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਕਾਪੀ ਦੇ ਆਨਲਾਈਨ ਸੰਸਕਰਣ ’ਚ ਛੋਟੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਹਰ ਮੁੱਲ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਹੈ: ਖੜਗੇ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਕਾਂਗਰਸ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮਲਿਕਾਰਜੁਨ ਖੜਗੇ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਭਾਜਪਾ) ’ਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਨਾਲ ਖੇਡਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀਆਂ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵ ਦਿਤਾ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਕਿ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਹਰ ਮੁੱਲ ਨੂੰ ਕੁਚਲ ਦਿਤਾ ਹੈ।
ਖੜਕੇ ਨੇ ਇਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪੋਸਟ ’ਚ ਕਿਹਾ, ‘‘ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀਆਂ 22 ਤਸਵੀਰਾਂ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਕਹਿਣ ’ਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਨੰਦਲਾਲ ਬੋਸ ਜੀ ਨੇ ਬਣਾਈਆਂ ਸਨ। ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੈਲੀਗ੍ਰਾਫੀ ਦਾ ਕੰਮ ਪ੍ਰੇਮ ਬਿਹਾਰੀ ਨਰਾਇਣ ਰਾਏਜ਼ਾਦਾ ਵਲੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਭੁਗਤਾਨ ਦੇ ਬਦਲੇ, ਨਹਿਰੂ ਨੂੰ ਪੁਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਉਹ ਹੱਥ ਲਿਖਤ ’ਚ ਅਪਣੇ ਨਾਮ ’ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਹਿਰੂ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ। ਉਸ ਦਾ ਉਪਨਾਮ ‘ਪ੍ਰੇਮ’ ਹੱਥ ਲਿਖਤ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪੰਨਿਆਂ ’ਤੇ ਵਿਖਾ ਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।’’
ਕਾਂਗਰਸ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ‘ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕ’ ਨੇ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀਆਂ ਕਾਪੀਆਂ ਛਾਪੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੈਲੀਗ੍ਰਾਫੀ ਅਤੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਸ ਦੀਆਂ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿਤੀ ਹੈ। ਸੰਵਿਧਾਨ ਨਿਰਮਾਤਾ, ਸਾਡੇ ਮਹਾਨ ਪੁਰਖੇ ਵੀ ਇਹੋ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਭੀਮਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੇ ਇਕ ਬਿਆਨ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਕਿ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਢੇ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਹਰ ਮੁੱਲ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਜਨਤਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਬਕ ਸਿਖਾਇਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ‘400 ਪਾਰ’ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਿਆ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਸੀਂ ਵੇਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਭਰੀ ਹੋਈ ਸੰਸਦ ’ਚ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ’ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਟਿਪਣੀ ਕਰ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨਿਰਮਾਤਾ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਾਂਝੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।