ਸਿੱਖ ਮਹਾਕੁੰਭ ’ਚ ਪਵਿੱਤਰ ਡੁਬਕੀ ਕਿਉਂ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ?
ਚੱਲ ਰਹੇ ਮਹਾਕੁੰਭ ਵਿਚ 13 ਅਖਾੜਿਆਂ ’ਚੋਂ ਤਿੰਨ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ
ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਮਹਾਕੁੰਭ ਵਿਚ, 11 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਇਕ ਨਗਰ ਕੀਰਤਨ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਨਿਰਮਲਾ ਅਖਾੜਾ, ਤਿੰਨ ਸਿੱਖ-ਸਬੰਧਤ ਅਖਾੜਿਆਂ (ਅਧਿਆਤਮਕ ਆਦੇਸ਼ਾਂ) ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈ ਜੋ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਧਾਰਮਕ ਇਕੱਠ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਿਰਮਲ ਅਖਾੜੇ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਿੱਖ ਪੈਰੋਕਾਰ ਤਿੰਨ ਅਖਾੜਿਆਂ ਵਿਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਪਵਿੱਤਰ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸਿੱਖਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋਰ ਅਖਾੜੇ ਹਨ ਵੱਡਾ (ਵੱਡਾ) ਉਦਾਸੀਨ ਅਖਾੜਾ ਅਤੇ ਨਵਾਂ (ਨਵਾਂ) ਉਦਾਸੀਨ ਅਖਾੜਾ। ਉਦਾਸੀਨ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਨਿਰਪੱਖ। ਇਹ ਅਖਾੜੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਗ੍ਰੰਥ, ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਹਨ। ਉਦਾਸੀਨ ਅਖਾੜੇ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਗੁਰੂ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਬਾਬਾ ਸ੍ਰੀ ਚੰਦ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਨਿਰਮਲਾ ਅਖਾੜੇ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਕੇਂਦਰ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਸਾਧੂ ਹਿੰਦੂ ਗ੍ਰੰਥਾਂ-ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵੇਦ, ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਅਤੇ ਉਪਨਿਸ਼ਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਵੀ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਅਖਾੜਿਆਂ ਨੇ 3 ਫ਼ਰਵਰੀ ਨੂੰ ਮਹਾਕੁੰਭ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਦਿਤਾ, ਪਰ ਕੁੰਭ ਮੇਲਾ 26 ਫ਼ਰਵਰੀ ਤਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ।
29 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ, ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਸੰਸਥਾ ਦਮਦਮੀ ਟਕਸਾਲ ਦੇ ਮੁਖੀ ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਧੁੰਮਾ ਨੇ ਪਵਿੱਤਰ ਡੁਬਕੀ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਮਹਾਕੁੰਭ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਝ ਸਿੱਖ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ, ਖਾਸ ਕਰ ਕੇ ਉਦਾਸੀਨ ਅਤੇ ਨਿਰਮਲਾ ਅਖਾੜਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ, ਕੁੰਭ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ।