ਰੂਸ ਦੇ ਲੂਨਾ-25 ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ 'ਚ ਤਕਨੀਕੀ ਨੁਕਸ, ਕੀ ਚੰਦ 'ਤੇ ਉਤਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ ਸੰਭਵ?
ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰੀ-ਲੈਂਡਿੰਗ ਆਰਬਿਟ 'ਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ।
ਮਾਸਕੋ: ਰੂਸ ਦਾ ਲੂਨਾ-25 ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਉਤਰਨ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਖਰਾਬੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਰੋਸਕੋਸਮੌਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੂਨਾ-25 ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਵਿਚ ਅਸਾਧਾਰਨ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰੀ-ਲੈਂਡਿੰਗ ਆਰਬਿਟ 'ਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ।
ਰੂਸ ਦਾ ਇੱਕ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ 'ਤੇ ਉਤਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਹ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਸਕਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗੜਬੜ ਲੂਨਾ-25 ਦੇ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਉਤਰਨ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਾਵੇਗੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਲਈ ਗਲੋਬਲ ਮਹਾਂਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਦੌੜ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਜੰਮਿਆ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਕੀਮਤੀ ਤੱਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਰੋਸਕੋਸਮੌਸ ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੰਖੇਪ ਬਿਆਨ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਇੱਕ ਅਸਧਾਰਨ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸ ਨੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ। ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਹੋਰ ਵੇਰਵੇ ਦਿੱਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਹਰ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਲੂਨਾ-25 ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਪੰਧ 'ਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ। 1976 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਰੂਸੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਹੈ। ਰੂਸ 47 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਦੌੜ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਲੂਨਾ-25 1976 ਵਿਚ ਲੂਨਾ-24 ਸੈਂਪਲ ਰਿਟਰਨ ਮਿਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੰਦਰਮਾ ਲਈ ਰੂਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮਿਸ਼ਨ ਹੈ। ਲੂਨਾ-25 ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਉਤਰਨ ਲਈ 30 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਵਜ਼ਨ ਵਾਲੇ ਰੂਸੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਯੰਤਰਾਂ ਦੇ ਪੈਕੇਜ ਦੇ ਨਾਲ ਲਾਂਚ ਦੇ ਸਮੇਂ 1,750 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਵਜ਼ਨ ਦਾ ਲੈਂਡਰ ਲੈ ਗਿਆ। ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਲੈਂਡਿੰਗ ਸਾਈਟ ਲਗਭਗ 70 ਡਿਗਰੀ ਦੱਖਣੀ ਅਕਸ਼ਾਂਸ਼ 'ਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬੋਗੁਸਲਾਵਸਕੀ ਕ੍ਰੇਟਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ।
ਮੋਟੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਕ ਛੋਟੀ ਕਾਰ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੀ, ਲੂਨਾ 25 ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ 'ਤੇ ਇਕ ਸਾਲ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ। ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੰਮ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲੱਭਣਾ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਲੂਨਾ-25 ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਉਤਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਦੋ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। 14 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਭਾਰਤ ਦਾ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ 5 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਚੰਦਰਯਾਨ-3 23 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵੀ ਖੇਤਰ 'ਤੇ ਉਤਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ JAXA ਦਾ ਤੀਜਾ ਚੰਦਰਮਾ ਲੈਂਡਰ ਸਮਾਰਟ ਲੈਂਡਰ ਫਾਰ ਇਨਵੈਸਟੀਗੇਟਿੰਗ ਮੂਨ (SLIM) 25 ਅਗਸਤ ਨੂੰ H-2A ਰਾਕੇਟ ਰਾਹੀਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਜਾਪਾਨ ਦਾ SLIM ਆਪਣੇ ਨਾਲ XRISM ਐਕਸ-ਰੇ ਐਸਟ੍ਰੋਨੋਮੀ ਆਬਜ਼ਰਵੇਟਰੀ ਲੈ ਕੇ ਜਾਵੇਗਾ। ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ, ਸਟੀਕਸ਼ਨ ਲੈਂਡਿੰਗ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ, ਲਾਂਚ ਦੇ ਚਾਰ ਤੋਂ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ 13 ਡਿਗਰੀ ਦੱਖਣੀ ਅਕਸ਼ਾਂਸ਼ 'ਤੇ ਸ਼ਿਓਲੀ ਕ੍ਰੇਟਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇਗਾ।