'ਸਮਾਜਿਕ ਅਰਥਾਂ 'ਚ ਨੈਤਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾੜੀ' ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਮਾਂ ਪਰ ਬੱਚੇ ਲਈ ਨਹੀਂ : ਕੇਰਲ ਹਾਈਕੋਰਟ
ਕਿਹਾ, ਬਾਲ ਸਪੁਰਦਗੀ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਇਕੱਲੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਭਲਾਈ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦੈ
ਕੋਚੀ: ਕੇਰਲ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਮਾਂ 'ਸਮਾਜਿਕ ਅਰਥਾਂ 'ਚ ਨੈਤਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾੜੀ' ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿ ਉਹ ਬੱਚੇ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਮਾੜੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਬਾਲ ਸਪੁਰਦਗੀ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਇਕੱਲੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਭਲਾਈ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜਸਟਿਸ ਮੁਹੰਮਦ ਮੁਸਤਕ ਅਤੇ ਜਸਟਿਸ ਸੋਫੀ ਥਾਮਸ ਦੀ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਬੈਂਚ ਨੇ ਇਹ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ।
“ਬੱਚੇ ਦੀ ਕਸਟਡੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ, ਭਲਾਈ ਦੇ ਪਹਿਲੂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਚਾਰਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਆਦਮੀ ਜਾਂ ਔਰਤ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਸੰਗਿਕ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਲਈ ਬੁਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਅਪਣੇ ਬੱਚੇ ਲਈ ਬੁਰਾ ਹੈ। ਇਕ ਮਾਂ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਨੈਤਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾੜੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਜਿਥੋਂ ਤਕ ਬੱਚੇ ਦੀ ਭਲਾਈ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੈ, ਉਹ ਮਾਂ ਬੱਚੇ ਲਈ ਚੰਗੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਖੌਤੀ ਨੈਤਿਕਤਾ ਸਮਾਜ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਪਣੇ ਨੈਤਿਕਤਾ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪ੍ਰਸੰਗਿਕ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿਚ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਹੋਵੇ।''
ਫ਼ੈਮਿਲੀ ਕੋਰਟ ਦੇ ਉਸ ਹੁਕਮ ਨੂੰ ਚੁਨੌਤੀ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਮਾਂ ਦੀ ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਤੇ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਕਸਟਡੀ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਦਿਤੀ ਸੀ। ਔਰਤ ਅਨੁਸਾਰ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿਤੀ ਕਿ ਔਰਤ ਅਪਣੇ ਭਰਾ ਦੇ ਦੋਸਤ ਦੇ ਨਾਲ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਦਿਖਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਭੱਜ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਆਹੁਤਾ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਤੋੜ ਲਿਆ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਰੇਲਗੱਡੀ ਦੀ ਲਪੇਟ 'ਚ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੀ ਮੌਤ, ਨੌਜੁਆਨ ਦੇ ਕੰਨਾਂ 'ਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਸਨ ਈਅਰਫੋਨਸ
ਪਿਤਾ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਪ੍ਰਵਾਰਕ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇਹ ਸਿੱਟਾ ਕਢਿਆ ਸੀ ਕਿ ਮਾਂ ਅਪਣੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਲਈ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਵਿਗੜਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਪੱਖਪਾਤ ਕਰੇਗੀ। ਫੈਮਿਲੀ ਕੋਰਟ ਦੁਆਰਾ ਮਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁਧ ਨੈਤਿਕ ਫ਼ੈਸਲਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਸਪੁਰਤਦਗੀ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਕਿਹਾ,“ਫੈਮਿਲੀ ਕੋਰਟ ਦੇ ਜੱਜ ਵਲੋਂ ਵਰਤੀ ਗਈ ਭਾਸ਼ਾ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਰ ਕੇ ਕਿ ਇਕ ਔਰਤ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਮਰਦ ਨਾਲ ਚਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪ੍ਰਵਾਰਕ ਅਦਾਲਤ ਇਸ ਸਿੱਟੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨਾਲ ਅਪਣੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਲਈ ਗਈ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਹੀ ਘਿਣਾਉਣੀ ਭਾਸ਼ਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਵਿਚ ਉੱਚ ਦਰਜੇ ਦੇ ਇਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਹਾਲਾਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵਿਆਹੁਤਾ ਘਰ ਛੱਡਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਕੋਈ ਔਰਤ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਧਾਰਨਾ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕਦੀ ਕਿ ਉਹ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਲਈ ਗਈ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਨੈਤਿਕ ਨਿਰਣਾ ਬਾਲ ਸਪੁਰਦਗੀ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਜਾਂਚ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ।”
ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਹਿੱਤ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਦੋਵਾਂ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਪੜਾਅਵਾਰ ਸਪੁਰਦਗੀ ਦੇਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, “ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਇਕ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮਾਂ ਵਲੋਂ ਦੇਖਭਾਲ ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਰ ਕੇ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ ਨੇ ਨੌਂ ਮਹੀਨੇ ਅਪਣੀ ਕੁੱਖ ਵਿਚ ਬੱਚੇ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਹ ਜਣੇਪੇ ਦੇ ਦਰਦ ਅਤੇ ਦੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਦੀ ਹੈ। ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਮਾਂ ਜਾਂ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਹਵਾਲਗੀ ਦਿਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬੱਚਾ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਇਕ ਔਰਤ ਪਤੀ ਲਈ ਮਾੜੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਪਰ ਮਾਂ ਅਪਣੇ ਬੱਚੇ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੰਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।''