ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਉਪਰਾਲਾ: ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ 13 ਹਜ਼ਾਰ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਵਲੋਂ ਤੰਬਾਕੂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਜਾਂ ਵਿਕਰੀ ਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਸੰਕਲਪ
ਤੰਬਾਕੂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵੇਚਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਜੁਰਮਾਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (ਡਬਲਯੂ.ਐਚ.ਓ.) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਤੰਬਾਕੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਹਰ ਸਾਲ 10 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ 12% ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਜਲਦੀ ਹੀ ਪੰਜਾਬ ਤੰਬਾਕੂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।
ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ 31 ਮਈ ਤੋਂ 31 ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿਚ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੇ 13 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ ਤੰਬਾਕੂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਣ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਤੰਬਾਕੂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵੇਚਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਜੁਰਮਾਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਸੂਬੇ ਦੇ 739 ਪਿੰਡ ਤੰਬਾਕੂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਤੰਬਾਕੂ ਮੁਕਤ ਵੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਭੋਜਨ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤੰਬਾਕੂ ਦੀ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਥੀਮ ਸੂਬੇ ਭਰ ਵਿਚ ਗੂੰਜੇਗਾ।
NFHS-5 ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ (2020-21) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਤੰਬਾਕੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰ 5 ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ 19.2% ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ 12.9% ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸੱਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ।
ਤੰਬਾਕੂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰੂਪ ਜਾਂ ਰੂਪ ਵਿਚ ਘਾਤਕ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਬੂਤ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਤੰਬਾਕੂ ਦੇ ਧੂੰਏਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਮੌਤ, ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਅਪਾਹਜਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨਿਕੋਟੀਨ ਇੱਕ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਰਸਾਇਣ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਵਧਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਕਾਰਨ ਖੂਨ, ਮਸਾਨੇ, ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਦਾ ਮੂੰਹ, ਫੇਫੜਿਆਂ, ਜਿਗਰ, ਗੁਰਦੇ, ਗਲੇ, ਪੈਨਕ੍ਰੀਅਸ, ਮੂੰਹ, ਗਲੇ, ਗੁਰਦੇ, ਕੋਲਨ, ਗੁਦਾ, ਪੇਟ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਰਾਜ ਦੇ 28632 ਵਿਚੋਂ 28244 ਸਕੂਲਾਂ (98.6%) ਨੂੰ 90% ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਸਵੈ-ਮੁਲਾਂਕਣ ਦੇ ਸਕੋਰ ਨਾਲ ਤੰਬਾਕੂ ਮੁਕਤ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸੂਬੇ ਦੇ 739 ਪਿੰਡਾਂ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਤੰਬਾਕੂ ਮੁਕਤ ਐਲਾਨਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ 2 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ 13 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਨੂੰ ਤੰਬਾਕੂ ਮੁਕਤ ਪਿੰਡ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦੇਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਤੰਬਾਕੂ ਕੰਟਰੋਲ ਐਕਟ (COTPA) 2003 ਦੇ ਤਹਿਤ, ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ, ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਤੰਬਾਕੂ ਪਦਾਰਥ ਵੇਚਣ 'ਤੇ 10,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਅਤੇ 5 ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕੋਟਪਾ 2003 ਦੇ ਤਹਿਤ ਰਾਜ ਵਿਚ ਸਿਗਰੇਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤੰਬਾਕੂ ਉਤਪਾਦ ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ 2022-23 ਵਿਚ 23,130 ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਚਲਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਹੁੱਕਾ ਬਾਰਾਂ 'ਤੇ ਪੱਕੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲਾ ਪੰਜਾਬ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸੂਬਾ ਹੈ। ਮੋਹਾਲੀ (1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਜੁਰਮਾਨਾ ਅਤੇ 3 ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ) ਅਤੇ ਸੰਗਰੂਰ (ਰੁਪਏ 55,000 ਜੁਰਮਾਨਾ ਅਤੇ 3 ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ) ਵਿਚ ਦੋ ਅਦਾਲਤੀ ਕੇਸਾਂ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੇ ਡਰੱਗ ਅਤੇ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ ਈ-ਸਿਗਰੇਟ ਵੇਚਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦਿਤੀ ਹੈ।