ਕੈਨੇਡਾ ਵਲੋਂ ਭਾਰਤ ’ਤੇ ਸਿੱਖ ਆਗੂ ਦੇ ਕਤਲ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਰੂਡੋ ਤੇ ਮੋਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇਕੋ ਕਮਰੇ ’ਚ

ਏਜੰਸੀ

ਖ਼ਬਰਾਂ, ਰਾਜਨੀਤੀ

ਟਰੂਡੋ ਅਤੇ ਮੋਦੀ ਦੋਵੇਂ ਸ਼ੁਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਟਲੀ ਵਿਚ ਇਕ ਆਊਟਰੀਚ ਸੈਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਇਕੋ ਜੀ-7 ਟੇਬਲ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਸਨ

Savelletri Di Fasano: Prime Minister Narendra Modi and other leaders during the G7 Outreach Session, in Savelletri Di Fasano, Italy, Friday, June 14, 2024. (PTI Photo)

ਬਾਰੀ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਇਕ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਿੱਖ ਕਾਰਕੁਨ ਦੇ ਕਤਲ ’ਚ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕੋ ਕਮਰੇ ’ਚ ਬੈਠੇ। 

ਟਰੂਡੋ ਅਤੇ ਮੋਦੀ ਦੋਵੇਂ ਸ਼ੁਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਟਲੀ ਵਿਚ ਇਕ ਆਊਟਰੀਚ ਸੈਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਇਕੋ ਜੀ-7 ਟੇਬਲ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਸਨ। ਵੀਡੀਉ ਫੁਟੇਜ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਛੇ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਦੂਰੀ ’ਤੇ ਸਨ, ਪਰ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਸਨ। ਭਾਰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਾਲ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉੱਨਤ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਸਾਲਾਨਾ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 

ਮੋਦੀ ਨੇ ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਿਸ਼ੀ ਸੁਨਕ, ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੁਅਲ ਮੈਕਰੋਨ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੋਲੋਡੀਮੀਰ ਜ਼ੇਲੈਂਸਕੀ ਸਮੇਤ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਕਈ ਦੁਵਲੀਆਂ ਬੈਠਕਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਪਰ ਟਰੂਡੋ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਬੈਠਕ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। 

ਟਰੂਡੋ ਨੇ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਸਤੰਬਰ 2023 ’ਚ ਭਾਰਤ ’ਚ ਜੀ-20 ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ ਮੋਦੀ ਨਾਲ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸੇ ਮਹੀਨੇ, ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਟਰੂਡੋ ਹਾਊਸ ਆਫ ਕਾਮਨਜ਼ ’ਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ’ਤੇ ਸਿੱਖ ਕਾਰਕੁਨ ਹਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨਿੱਝਰ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰਨ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ।

ਨਿੱਝਰ ਨੂੰ ਜੂਨ 2023 ਵਿਚ ਸਰੀ ਵਿਚ ਇਕ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੀ ਪਾਰਕਿੰਗ ਵਿਚ ਨਕਾਬਪੋਸ਼ ਬੰਦੂਕਧਾਰੀਆਂ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਪਿਕਅਪ ਟਰੱਕ ਵਿਚ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ‘ਅਤਿਵਾਦੀ’ ਐਲਾਨਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ’ਤੇ ਅਤਿਵਾਦੀ ਵੱਖਵਾਦੀ ਸਮੂਹ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਸ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। 

ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ’ਚ ਕਤਲੇਆਮ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦੇਣ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੋਸ਼ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐਸ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਅਸਲ ’ਚ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ‘ਬੇਤੁਕਾ’ ਦਸਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ’ਤੇ ਹਿੰਸਕ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪਨਾਹ ਦੇਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਸੀ। 

ਰੀਪੋਰਟ ’ਚ ਕੈਨੇਡਾ ’ਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਦੀ ਚਿਤਾਵਨੀ 

ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚਾਲੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਅਸਥਿਰ ਦੁਵਲੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਈ ਹੈ ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਹੋਰ ਵੀ ਖਰਾਬ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਬਾਰੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਸਰਬ ਪਾਰਟੀ ਕਮੇਟੀ ਵਲੋਂ ਲਿਖੀ ਗਈ ਇਕ ਰੀਪੋਰਟ ’ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਲੋਕਤੰਤਰ ਲਈ ਦੂਜਾ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖਤਰਾ ਹੈ। 

ਰੀਪੋਰਟ ’ਚ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਿਆਸਤ ’ਚ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਹੁਣ ਤਕ ਦੀ ਸੱਭ ਤੋਂ ਸਖਤ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਰੀਪੋਰਟ ’ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਹੁਕਮਾਂ ’ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਗਲਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਮਾਜ ’ਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਜ਼ਾਕੀਆ ਅਤੇ ਅਣਜਾਣ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ ’ਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਜਾਂ ਬਦਨਾਮ ਕਰਨ ਲਈ। 

ਰੀਪੋਰਟ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਖੁਫੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਇਕ ਸਰਗਰਮ ਪ੍ਰੌਕਸੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਭਾਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। 

ਇਕ ਨੋਟ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸੀ.ਐਸ.ਆਈ.ਐਸ. ਕੋਲ ਅਜਿਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰੌਕਸੀ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਸੰਸਦ ਵਿਚ ਮੁੱਦੇ ਉਠਾਉਣ ਸਮੇਤ ਸਿਆਸੀ ਲਾਭ ਦੇ ਬਦਲੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪੱਧਰਾਂ ’ਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਫੰਡ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕੀਤੇ ਹਨ।