ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਬਾ ਗੁਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ ਸ਼ਹੀਦ ਵਿਖੇ ਆਮ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋਂ ਮਨਾਹੀ

ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਸਮਾਚਾਰ ਸੇਵਾ

ਖ਼ਬਰਾਂ, ਪੰਜਾਬ

ਸੁਖਬੀਰ ਅਤੇ ਬਾਦਲ ਪ੍ਰੀਵਾਰ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਹੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਵਿਖੇ 2012 ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਲੜੀ ਚਲ ਰਹੀ ਹੋਣਾ ਦਸਿਆ ਕਾਰਨ ...

Gurdwara Beba Gurbaksh Singh saheed

 ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ (ਨੀਲ ਭਲਿੰਦਰ ਸਿੰਘ) : ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਅਖੇ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਕੰਪਲੈਕਸ ਅੰਦਰ ਸਥਿਤ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਬਾ ਗੁਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ ਸ਼ਹੀਦ ਵਿਖੇ ਆਮ ਸੰਗਤ/ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ/ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ  ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋਂ ਮਨਾਹੀ ਹੋਣ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸਗੰਠਨ ਦੇ ਮੁਖੀ ਸਾਬਕਾ ਜਸਟਿਸ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਬੈਂਸ ਨੇ ਇਸ ਬਾਬਤ ਬਾਕਾਇਦਾ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖ ਕੇ ਜਥੇਦਾਰ ਅਕਾਲ ਤਖਤ ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਅਤੇ ਬਾਦਲ ਪਰਵਾਰ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਹੀ ਉਕਤ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਸਾਲ 2012 ਤੋ ਲਗਾਤਾਰ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਲੜੀ ਚਲ ਰਹੀ ਹੋਣਾ ਇਸ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਦਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। 

ਨਾਲ ਹੀ  ਸੁਖਬੀਰ, ਬਾਦਲ ਪਰਵਾਰ ਅਤੇ ਸ੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰੰਬਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਤੇ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਤਲਬ ਕਰਕੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਜਾ ਲਗਵਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਮੀਡੀਆ ਨਾਲ ਇਹ ਚਿੱਠੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸਗੰਠਨ ਵੱਲੋਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਅਤੇ ਇਸ ਅਧੀਨ ਗੁਰਦੁਵਾਰਿਆਂ, ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਅਦਾਰਿਆਂ ਆਦਿ ਵਿਚ ਹੋਈਆ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ/ਘਪਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸਬੂਤ ਇੱਕਠੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਜਿਸ ਵਿਚ ਸ੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਮੂਹ ਵਿਚ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੂਕਿੰਗ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ  ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਦਿਤੇ ਸਬੂਤਾ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਕੁਝ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਰਵਾਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਦਬਾਅ ਕਰਕੇ ਇਸ ਕੇਸ ਨੂੰ ਖੁਰਦ ਬੁਰਦ ਕਰ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਚਿਠੀ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਦਸੰਬਰ 2018 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਸ੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ (ਬਾਦਲ) ਵੱਲੋਂ ਚੰਡੀਗੜ ਵਿਚ ਮੀਟਿੰਗ ਦੋਰਾਨ ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਦੋਰਾਨ ਜਾਣੇ/ ਅਣਜਾਨੇ ਵਿਚ ਹੋਈਆ ਭੁੱਲਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਕੇ ਸ੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਕਰਵਾ ਕੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸ੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ (ਬਾਦਲ) ਦੇ ਲੀਡਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਮਿੱਥੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਨੁਸਾਰ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਬਾ ਗੁਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ ਜੀ  ਸ਼ਹੀਦ, ਨਜਦੀਕ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖਤ ਸਾਹਿਬ, ਸ੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਚ  8 ਦਸੰਬਰ 2018 ਨੂੰ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਅਰੰਭ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ।

ਅਤੇ 10 ਦਸੰਬਰ  ਨੂੰ ਭੋਗ ਪਾਏ ਗਏ ਅਤੇ ਅਰਦਾਸ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ| ਅਗੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸ੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਮੂਹ ਵਿਚ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਲਈ ਤਰੀਕ ਮਿਲਣਾ ਅਸੰਭਵ ਸੀ ਇਸ ਲਈ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸਬੂਤ ਇੱਕਠੇ ਕੀਤੇ ਤਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਅਤੇ ਬਾਦਲ ਪ੍ਰਵਾਰ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਬਾ ਗੁਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ ਸ਼ਹੀਦ ਵਿਖੇ 2012 ਤੋ ਲਗਾਤਾਰ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਲੜੀ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਸੰਗਤ/ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ/ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਪਵਿਤਰ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਅਸਥਾਨ ਤੇ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋ ਮਨਾਹੀ ਹੈ| ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਟੀਮ ਵੱਲੋਂ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਬੂਕਿੰਗ ਅਮਲੇ ਨਾਲ ਸਪੰਰਕ ਕੀਤਾ ਤਾ ਉਹਨਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਾਲ 2012 ਤੋ ਆਮ ਸੰਗਤ/ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ/ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਬੁਕਿੰਗ ਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਮਨਾਹੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਕਿਉਕਿ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਬਾ ਗੁਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ ਸ਼ਹੀਦ ਵਿਖੇ ਸਿਰਫ ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਦੇ ਪਾਠ ਹੀ ਹੋਣੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਬੁਕਿੰਗ ਅਮਲੇ ਦੀ ਕਈ ਜਾਣਿਆ ਤੋਂ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਅਤੇ ਸਭ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹੋ ਹੀ ਜਵਾਬ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇ ਵਿਚ ਵੀ ਇਥੇ ਆਮ ਸਿੱਖ/ਸੰਗਤ/ਸ਼ਰਧਾਲੂਆ ਦੇ ਪਾਠ ਸੰਭਵ ਨਹੀ ਹਨ| ਸ੍ਰ੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਬੂਕਿੰਗ ਸਟਾਫ ਵੱਲੋਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹਨਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਹਦਾਇਤਾਂ ਹੈ। ਗੁਰੂਦੁਆਰੇ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਬਾਰੇ ਸੰਗਤ ਲਈ  ਸਥਿਤੀ ਜਥੇਦਾਰ ਅਕਾਲ ਤਖਤ ਨੂੰ ਲਿਖੀ ਚਿਠੀ ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਕਿ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ/ਇਤਹਾਸਿਕ ਸਥਾਨ ਤੇ ਸਹੀਦ ਬਾਬਾ ਗੁਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ ਸ਼ਹੀਦ ਦਾ ਮਿਤੀ 1 ਦਸੰਬਰ 1764 ਨੂੰ ਸਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਨਾਂ ਆਪਣੇ ਕੁਝ ਸਿੰਘਾ ਨਾਲ ਅਹਿਮਦ ਸਾਹ ਅਬਦਾਲੀ ਦੀ ਵੱਡੀ ਫੋਜ  ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਲੜਦੇ ਹੋਏ ਸਿੱਖੀ ਸਿਧਾਤਾ ਤੇ ਪਹਿਰਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸਹੀਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੀ | ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਤੇ ਆਮ ਸਿੱਖਾਂ/ਸਰਧਾਲੂਆਂ/ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਤੋ ਰੋਕਣਾ ਨਿਯਮਾ ਅਤੇ ਸਿਧਾਤਾਂ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਵੀ ਗਲਤ ਨਹੀ ਹੋਵਾਗਾ ਕਿ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਅਸਥਾਨ ਉਪਰ ਬਾਦਲ ਪ੍ਰੀਵਾਰ ਦਾ ਕਈ ਸਾਲਾ ਤੋ ਕਬਜਾ ਹੈ।

ਅਤੇ ਬਾਦਲ ਪ੍ਰੀਵਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖਤ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਹੁਰਮਨਾਮੇ ਦੀ ਉੰਲਘਣਾ ਕਰਕੇ ਡੇਰਾ ਸੱਚਾ ਸੋਦਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਰਤ ਕੇ ਮਾਫੀ ਦਿਵਾਓਣਾ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀਆਂ ਬੇਅਦਬੀਆਂ ਦੇ ਦ੍ਹੋੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਮਸੰਦਾ ਦੇ ਕਬਜੇ ਤੋ ਵਖਰੇ ਨਹੀ ਵੇਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹਿਦਾ| ਸ੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਬੁਕਿੰਗ ਅਮਲੇ ਤੋ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਤੇ ਪਾਠ ਬੁਕਿੰਗ ਦੀ ਭੇਟਾ ਨਕਦ ਵਿਚ ਜਮਾਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਜੋ  ਕਰੋੜਾ ਵਿਚ ਹੈ| ਇਸ ਤਰਾ ਸ੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰੰਬਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਤੇ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਬੂਕਿੰਗ ਅਮਲੇ ਨੂੰ ਆਮ ਸੰਗਤ/ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ/ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਅਸਥਾਨ ਤੇ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋ ਰੋਕਣਾ ਇਕ ਬੱਜਰ ਗਲਤੀ ਹੈ।

ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤੋ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਅਤੇ ਬਾਦਲ ਪ੍ਰੀਵਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਸਰਵਉੱਚ ਸੰਸਥਾ ਸ੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਤੇ ਆਪਣਾ ਰਸੂਖ ਵਰਤ ਕੇ ਸ੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖਤ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸੇ  ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਬਾ ਗੁਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸ਼ਹੀਦ  ਦੇ ਪਵਿਤਰ ਅਸਥਾਨ ਤੇ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਤੋਰ ਤੇ ਸਾਲ 2012 ਤੋ ਕਬਜਾ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਸਿੱਖਾਂ/ਸਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਪਵਿਤਰ ਅਸਥਾਨ ਤੇ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋਂ ਵਾਂਝਿਆ ਰੱਖਿਆ ਹੈ| ਇਸੇ ਤਰਾ ਸ੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ  ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਉਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਧਾਨਾ ਵੱਲੋਂ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਬੁਕਿੰਗ ਸਟਾਫ ਨੂੰ ਸਿਆਸੀ ਪ੍ਰਭਾਵ, ਸਿੱਖੀ ਅਤੇ ਸ੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸਿਧਾਤਾਂ ਅਤੇ ਮਰਿਆਦਾ ਦੇ ਉਲਟ ਆਮ ਸੰਗਤ ਦਾ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਬੁੱਕ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਹਦਾਇਤ/ਹੁਕਮ ਕਰਕੇ ਬੱਜਰ ਗਲਤੀ ਹੈ।

ਇਸ ਲਈ ਇਹਨਾ ਨੂੰ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖਤ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਤਲਬ ਕਰਕੇ ਬਣਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਸਜਾ ਲਗਾਈ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਬਾ ਗੁਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ ਜੀ ਇਸ ਤੋ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਅਤੇ ਬਾਦਲ ਪ੍ਰੀਵਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਸਰਵਉਚ ਸੰਸਥਾ ਸ੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਵਾਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਤੇ ਆਪਣਾ ਰਸੂਖ ਵਰਤ ਕੇ ਸ੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸ਼ਹੀਦ ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ  ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਇਕ ਖਾਸ ਵਿਅਕਤੀ ਜਾ ਪ੍ਰੀਵਾਰ ਦੇ ਕਬਜੇ ਵਿੱਚ ਛੁੜਵਾਇਆ ਜਾਵੇ|