ਪਾਕਿ 'ਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਚੋਆ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਮੁੜ ਉਸਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਿੱਖ ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਚੁੱਕੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ
ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਦੀ ਸੇਵਾ ਸੰਭਾਲ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਵਸ਼ਿੰਗਟਨ - ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਇਕ ਸਿੱਖ ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਸੂਬੇ ਦੇ ਜੇਹਲਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਸਥਿਤ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਚੋਆ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬਹਾਲੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਸਿੱਖ ਰਾਜ ਵੇਲੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਇਮਾਰਤ ਉਸਾਰੀ ਗਈ ਸੀ ਪਰ 47 ਦੇ ਉਜਾੜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਹੁਤ ਖਸਤਾ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।
ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਦੀ ਸੇਵਾ ਸੰਭਾਲ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸੰਸਥਾ 'ਰਣਜੀਤ ਨਗਾਰਾ' ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਅਗਸਤ ਵਿਚ ਬਹਾਲੀ ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਬੰਦ ਕੀਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ। ਇਵੈਕਯੂ ਟਰੱਸਟ ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ ਬੋਰਡ (ਈ.ਟੀ.ਪੀ.ਬੀ.) ਨੇ ਬਹਾਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਦੁਬਾਰਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।
'ਰਣਜੀਤ ਨਗਾਰਾ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸਤਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਸੰਬਰ 2019 ਵਿਚ ਈ.ਟੀ.ਪੀ.ਬੀ. ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵਿਚ ਬਹਾਲੀ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮੰਗੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਸਾਲ ਅਗਸਤ ਵਿਚ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।'' ਸੱਤਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ, ਜੋ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਵਿਚ ਇਕ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਹਨ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ,“ਅਸੀਂ ਮਾਹਰ ਰੱਖੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਅਮਰੀਕ ਪਾਹਲਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜੋ ਯੂ.ਏ.ਈ. ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ 40 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਾਈਟਾਂ ਬਹਾਲ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਸੀ।''
ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ,''ਸਾਡੇ ਕੋਲ 70 ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਸਾਡਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਕ ਹੋਰ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਰੁਬਾਬ ਫਰਹਾ ਚਿਸ਼ਤੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਟੀਮ ਵੀ ਬਚਾਅ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੰਮ ਵਿਚ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।” ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹਾਲੀ ਦਾ ਕੰਮ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਅਗਸਤ ਤੱਕ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਣ ਦੀ ਆਸ ਹੈ।
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਹੇਠ 1834 ਵਿਚ ਬਣਿਆ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਚੋਆ ਸਾਹਿਬ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੰਦ ਪਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਰੋਹਤਾਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਕਿਨਾਰੇ 'ਤੇ ਸਥਿਤ, ਇਕ ਯੂਨੇਸਕੋ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਜੇਹਲਮ ਨੇੜੇ, ਇਹ ਅਣਗਹਿਲੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਈ। ਇਹ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਉਸ ਅਸਥਾਨ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਟਿੱਲਾ ਜੋਗੀਆਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਕੇ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਇਥੇ ਇਕ ਮਿੱਠੇ ਜਲ ਦਾ ਚਸ਼ਮਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਸੀ।ਇਸ ਪਾਣੀ ਦੇ ਝਰਨੇ ਨੂੰ "ਚੋਆ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਥਾਨ ਦਾ ਨਾਮ ਚੋਆ ਸਾਹਿਬ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੱਜ ਵੀ, ਰੋਹਤਾਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਉਸੇ ਬਸੰਤ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ