ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਵਿਰੁਧ ਲੇਬਨਾਨ ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਫੌਜ ਦੇ 7 ਫੌਜੀ ਮਾਰੇ ਗਏ, ਜਾਣੋ ਪਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ’ਚ ਜੰਗ ਦਾ ਹਾਲ

ਦੀਰ ਅਲ-ਬਲਾ (ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ) : ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਬੁਧਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੇਬਨਾਨ ’ਚ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਅਤਿਵਾਦੀਆਂ ਵਿਰੁਧ ਜ਼ਮੀਨੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਖਣੀ ਲੇਬਨਾਨ ’ਚ ਉਸ ਦੇ 7 ਫੌਜੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਤਣਾਅ ਹੋਰ ਵਧਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਇਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਈਰਾਨ ਦੇ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹਮਲੇ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ ਸੀ। ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦਸਿਆ ਕਿ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਘਟਨਾਵਾਂ ’ਚ ਫੌਜੀ ਮਾਰੇ ਗਏ। 

ਗਾਜ਼ਾ ਵਿਚ ਜੰਗ ਲਗਭਗ ਇਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਅੰਤ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ। ਫਿਲਸਤੀਨੀ ਮੈਡੀਕਲ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦਸਿਆ ਕਿ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਸ਼ਹਿਰ ’ਚ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਜ਼ਮੀਨੀ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ’ਚ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਸਮੇਤ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 51 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। 

7 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਹਮਾਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਜੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੇ ਲਗਭਗ ਇਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਵੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿਚ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ’ਤੇ ਹਮਲੇ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਅਤਿਵਾਦੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ। 

ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੋਰਚਿਆਂ ’ਤੇ ਵਧਦੇ ਤਣਾਅ ਨੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿਚ ਪੂਰੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਜੰਗ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਈਰਾਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ’ਚ ਇਸ ਖੇਤਰ ’ਚ ਫੌਜੀ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਭੇਜਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਈਰਾਨ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। 

ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨਾਲ ਝੜਪ ਹੋਈ। ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਨੂੰ ਖੇਤਰ ਦਾ ਸੱਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸਮੂਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੀ ਲੇਬਨਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਰਹੱਦ ਨੇੜੇ ਦੋ ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨਾਲ ਝੜਪ ਹੋਈ। 

ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨੀ ਬਲਾਂ ਨੇ ਅਤਿਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ‘ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ’ ਵਿਚ ਮਾਰ ਦਿਤਾ ਪਰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦਸਿਆ ਕਿ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਿੱਥੇ ਹੋਇਆ। ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਲੇਬਨਾਨ ਵਿਚ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਇਕ ਫੌਜੀ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਕਮਾਂਡੋ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਦਾ 22 ਸਾਲ ਦਾ ਕਪਤਾਨ ਸੀ। ਤਾਜ਼ਾ ਕਾਰਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਅਜਿਹੀ ਮੌਤ ਹੈ। 

ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਦਸਿਆ ਕਿ ਫੌਜ ਵਲੋਂ ਸਰਹੱਦ ’ਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਵਾਧੂ ਫ਼ੌਜੀ ਅਤੇ ਤੋਪਖਾਨੇ ਭੇਜੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਖਣੀ ਲੇਬਨਾਨ ’ਚ ਫੌਜ ਅਤੇ ਟੈਂਕ ਯੂਨਿਟ ਸਰਗਰਮ ਕਰ ਦਿਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੇ ਦਖਣੀ ਲੇਬਨਾਨ ਵਿਚ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਦੇ ਇਕ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਧਮਾਕਾ ਕਰ ਕੇ ਜ਼ਖਮੀ ਕਰ ਦਿਤਾ ਅਤੇ ਮਾਰ ਦਿਤਾ। 

ਲੇਬਨਾਨ ਦੀ ਫੌਜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਫੌਜ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਲਗਭਗ 400 ਮੀਟਰ ਅੱਗੇ ਵਧ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਈ ਹੈ। 

ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਨੇ ਲਗਭਗ 50 ਪਿੰਡਾਂ ਅਤੇ ਕਸਬਿਆਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 60 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਅਵਲੀ ਨਦੀ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਲ ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਨ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਲੋਂ ਐਲਾਨ ਖੇਤਰ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਕਿਨਾਰੇ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ 2006 ਦੀ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਵਿਚਕਾਰ ਇਕ ਬਫਰ ਜ਼ੋਨ ਬਣਾਉਣਾ ਸੀ। ਲੜਾਈ ਤੇਜ਼ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਪਣੇ ਘਰ ਛੱਡ ਚੁਕੇ ਹਨ। 

ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ’ਤੇ ਉਦੋਂ ਤਕ ਹਮਲਾ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖੇਗਾ ਜਦੋਂ ਤਕ ਲੈਬਨਾਨ ਸਰਹੱਦ ਨੇੜੇ ਅਪਣੇ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬੇਘਰ ਹੋਏ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ। ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ’ਤੇ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤਕ ਗਾਜ਼ਾ ’ਚ ਹਮਾਸ ਨਾਲ ਜੰਗਬੰਦੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ। 

ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਕ ਲੇਬਨਾਨ ’ਚ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਹਫਤਿਆਂ ’ਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ’ਚ 1,000 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ’ਚੋਂ ਇਕ ਚੌਥਾਈ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਹਨ। 

ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਬੁਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਐਂਟੋਨੀਓ ਗੁਤਾਰੇਸ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਮੁਫਤ ਵਿਅਕਤੀ ਐਲਾਨਣ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ’ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿਤੀ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਕਾਟਜ਼ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਤੇ ਈਰਾਨੀ ਹਮਲੇ ਦੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ’ਤੇ ਨਿੰਦਾ ਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ। 

ਗੁਤਾਰੇਸ ਨੇ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਸੰਖੇਪ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, ‘‘ਮੈਂ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿਚ ਵਧ ਰਹੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਜੋ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ ’ਤੇ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।’’

ਇਸ ਕਦਮ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਚਾਲੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਵਧ ਰਹੀ ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਡੂੰਘਾ ਕਰ ਦਿਤਾ ਹੈ। ਫਿਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਰੀਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਹੈ। 

ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਖਾਨ ਯੂਨਿਸ ਵਿਚ ਬੁਧਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਅਭਿਆਨ ਵਿਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 51 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ 82 ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਰੀਕਾਰਡ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ’ਚ ਸੱਤ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ 12 ਬੱਚੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਥਾਨਕ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਗਾਜ਼ਾ ’ਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਮਲਿਆਂ ’ਚ ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ ਸਮੇਤ 23 ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਵਲੋਂ ਤੁਰਤ ਕੋਈ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਆਈ। 

ਵਸਨੀਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਭਾਰੀ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੇ ਖਾਨ ਯੂਨਾਨ ਦੇ ਤਿੰਨ ਇਲਾਕਿਆਂ ’ਚ ਘੁਸਪੈਠ ਕੀਤੀ ਸੀ। 

ਈਰਾਨ ਨੇ ਅਪਣੇ ਅਤਿਵਾਦੀ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ’ਤੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਾਗੀਆਂ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ’ਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 180 ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਾਗੀਆਂ। ਇਸ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਹਫਤਿਆਂ ਵਿਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਲੋਂ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ’ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਬਦਲਾ ਹੈ। 

ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਦੇ ਸਾਇਰਨ ਵੱਜੇ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦੀ ਸੰਤਰੀ ਚਮਕ ਰਾਤ ਦੇ ਅਸਮਾਨ ’ਚ ਫੈਲ ਗਈ, ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਬੰਬ ਪਨਾਹਗਾਹਾਂ ਵਲ ਭੱਜਣ ਲੱਗੇ। ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਕਈ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਹਵਾ ਵਿਚ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿਤਾ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁੱਝ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਮੱਧ ਅਤੇ ਦਖਣੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚ ਡਿੱਗੀਆਂ ਅਤੇ ਦੋ ਜਣਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਮੂਲੀ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗੀਆਂ। 

ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, ‘‘ਈਰਾਨ ਨੇ ਅੱਜ ਰਾਤ ਵੱਡੀ ਗਲਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ।’’ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋ ਬਾਈਡਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਪੂਰਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਚਿਤ ਜਵਾਬ ਕੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ’ਤੇ ਹੋਰ ਵੀ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਹਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਅਪਣੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਲੰਘਣਾ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਵੇਗਾ।