ਚੀਨ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਵੀ ਹਨ 'ਅਗਨੀਪਥ' ਵਰਗੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ, ਪੜ੍ਹੋ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ 

Many other countries, including China and France, have plans like 'Agneepath'

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ 'ਚ ਭਰਤੀ ਦੀ ਨਵੀਂ ਯੋਜਨਾ ਅਗਨੀਪਥ ਦੇ ਤਹਿਤ 17 ਸਾਲ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ 4 ਸਾਲ ਤੱਕ ਫ਼ੌਜ 'ਚ ਭਰਤੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਗਨੀਵੀਰ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਭਰਤੀ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ 'ਚ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।

ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 4 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਉਹ ਕਿੱਥੇ ਜਾਣਗੇ? ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਅਜਿਹੀ ਯੋਜਨਾ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਹੈ ਸਗੋਂ ਅਮਰੀਕਾ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ, ਫਰਾਂਸ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਰਗੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ੌਜ ਵਿਚ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੀ ਹਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਿਯਮ, ਆਓ ਵਿਸ਼ਥਾਰ ਵਿਚ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ : 

ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ
ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ 4 ਸਾਲ ਲਈ ਭਰਤੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 4 ਸਾਲ ਦਾ ਐਕਸਟੈਂਸ਼ਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਫ਼ੌਜੀ 4 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਸੇਵਾ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 35 ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਯਾਨੀ 27 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ  ਬੋਨਸ ਦੇਣ ਦਾ ਨਿਯਮ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਫ਼ੌਜੀ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਨਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਲਦੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਭੱਤਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਕੋਲ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਤੀਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਫ਼ੌਜ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਚੀਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਉਥੇ 2 ਸਾਲ ਤੱਕ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਪੈਸੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਚੀਨ ਹਰ ਸਾਲ ਕਰੀਬ 4.5 ਲੱਖ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਵਿਚ ਭਰਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ 40 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ 2 ਸਾਲ ਫ਼ੌਜ ਵਿਚ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਚੋਣ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਪੂਰੀ ਸੇਵਾ ਲਈ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 2 ਸਾਲ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਟੈਕਸ ਲਾਭ ਅਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਪੈਸੇ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ

ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 10% ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਪੱਕੀ ਭਰਤੀ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁੱਢਲੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 32 ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ 24 ਮਹੀਨੇ ਸੇਵਾ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਿਜ਼ਰਵ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 10% ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹਨ। ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ 12 ਸਾਲ ਦੀ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇ ਰਿਜ਼ਰਵ ਭਰਤੀ ਵਾਲੇ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਵਿਚ 21, ਜਲ ਸੈਨਾ ਵਿਚ 23 ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿਚ 24 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸੇਵਾ 
ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸੋਨ ਤਮਗ਼ਾ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ, ਸਾਰੇ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮਰੱਥ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਫ਼ੌਜੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ 21 ਮਹੀਨੇ, ਨੇਵੀ ਵਿੱਚ 23 ਮਹੀਨੇ ਜਾਂ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ 24 ਮਹੀਨੇ ਸੇਵਾ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਓਲੰਪਿਕ ਜਾਂ ਏਸ਼ਿਆਈ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਛੋਟ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਖਿਡਾਰੀ ਤਮਗ਼ੇ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤਦੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਆ ਕੇ ਫ਼ੌਜ ਵਿਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।

ਰੂਸੀ ਫ਼ੌਜ ਵਿਚ ਰਿਜ਼ਰਵ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਸਥਾਈ ਰੂਪ ਵਿਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਭਰਤੀ 
ਰੂਸ ਵਿੱਚ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਦਾਖਲੇ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਰੂਸ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਭਰਤੀ ਲਈ ਇੱਕ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਮਾਡਲ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਵਿਚ 18 ਤੋਂ 27 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ 1 ਸਾਲ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਿਜ਼ਰਵ ਕੈਟੇਗਰੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਯੂਨਿਟ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 8 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪੱਕੇ ਫ਼ੌਜੀ ਭਰਤੀ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਦਾਖਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਲਈ 1 ਤੋਂ 5 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦਾ ਠੇਕਾ
ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ 19 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਠੇਕੇ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਭਰਤੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਮੀਦਵਾਰ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਅਨੁਸਾਰ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 1 ਸਾਲ ਤੋਂ 5 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਸਮਝੌਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ 3 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 19 ਸਾਲ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। 

2018 'ਚ ਸਵੀਡਨ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਭਰਤੀ
ਸਵੀਡਨ ਵਿੱਚ, 2010 ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 2018 ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਭਰਤੀ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। 100 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ 2010 ਵਿੱਚ ਸਵੀਡਨ ਵਿੱਚ ਲਾਜ਼ਮੀ ਫ਼ੌਜੀ ਸੇਵਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ 2017 ਵਿੱਚ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਈ। ਵੋਟਿੰਗ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਹ ਫ਼ੌਜੀ ਸੇਵਾ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਾਲ 2018 'ਚ 4 ਹਜ਼ਾਰ ਮਰਦ-ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ੌਜ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਾਲ 2025 ਤੱਕ, 8,000 ਮਰਦ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਲਾਜ਼ਮੀ ਫ਼ੌਜੀ ਸੇਵਾ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।