ਕੀ ਪੂੰਜੀਵਾਦ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਹਾਲਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚੰਗੀ ਸੀ?

ਵਿਚਾਰ, ਸੰਪਾਦਕੀ

ਵਾਪਸ ਮੁੜ ਪਈਏ ਤਾਂ ਕੀ ਸੁਖੀ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗੇ?

ਵਾਪਸ ਮੁੜ ਪਈਏ ਤਾਂ ਕੀ ਸੁਖੀ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗੇ?
ਅੱਜ ਦੇ, ਦੌੜ ਭੱਜ ਵਾਲੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਵਿਚ, ਦੂਜਿਆਂ ਵਾਸਤੇ ਦਰਦ ਭਾਵੇਂ ਦਿਸਦਾ ਘੱਟ ਹੈ ਪਰ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਫਿਰ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸਹਾਰਦਾ। ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਵੀ ਆਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਰੱਬ ਨੇ ਘੜਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਨੇ ਕਮੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦਿਲ ਤੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਤਾਕਤ ਵੀ ਦਿਤੀ ਹੈ ਜੋ ਸਾਰੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਨੂੰ ਫਿੱਕਾ ਕਰ ਦੇਂਦੀ ਹੈ।

ਅਜਕਲ ਛੋਟੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਿਰਜਣਾਤਮਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਚਲਤ ਅਤੇ ਸੌਖਾ ਸਾਧਨ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਸਤੇ ਵਖਰੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸਮਾਗਮ ਵੀ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਉਤੇ ਖ਼ਰਚਾ ਘੱਟ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨੌਜੁਆਨਾਂ ਵਾਸਤੇ ਵੀ ਇਹ ਅਪਣੀ ਅੰਦਰ ਦੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਆਸਾਨ ਜ਼ਰੀਆ ਬਣ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਲ ਪੂੰਜੀਵਾਦ ਉਤੇ ਬਣਾਈ ਗਈ ਇਕ ਫ਼ਿਲਮ ਚਰਚਾ ਵਿਚ ਹੈ ਜੋ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿਚ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਡੋਲਦਾ ਵਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਕੁੜੀ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਦਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਅੱਜ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿਚ ਵਪਾਰਕਤਾ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਉਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁਕਦੀ ਹੈ, ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਉਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁਕਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਬੇਜ਼ੁਬਾਨ ਜਾਨਵਰ ਚੁਕਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਫ਼ਿਲਮ ਸਿਰਫ਼ 4 ਮਿੰਟਾਂ ਦੀ ਹੈ ਜੋ ਮਨੁੱਖਾਂ ਅੰਦਰੋਂ ਗ਼ਾਇਬ ਹੋ ਰਹੇ ਅਹਿਸਾਸਾਂ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਚੁਕਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਲੋਕ ਵਸਤਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸੁੱਖ ਭਾਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਦੀ ਫ਼ਿਕਰ ਕਰਨੀ ਭੁੱਲ ਰਹੇ ਹਨ।ਇਹ ਸਵਾਲ ਇਕ ਪਲ ਲਈ ਤਾਂ ਪੂੰਜੀਵਾਦ ਪ੍ਰਤੀ ਨਫ਼ਰਤ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੀ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਅਪਣੇ ਆਸਪਾਸ ਵੇਖਿਆਂ ਇਹ ਪੁਛਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਅਸੀ ਪੂੰਜੀਵਾਦ ਜਾਂ ਤਰੱਕੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਠੀਕ ਸੀ? ਪੂੰਜੀ ਅੱਜ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵੀ ਰਖਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਐਸ਼ਪ੍ਰਸਤੀ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਮੁਸ਼ਕਲ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਜਦ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਹ ਸਹੂਲਤਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀਆਂ।ਜੇ ਪੁਰਾਤਨ ਕਾਲ ਵਲ ਝਾਤ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਬਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤਾਕਤਵਰ ਕੋਲ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਜੋ ਤਾਕਤਵਰ ਹੈ, ਉਹੀ ਜਿਊਂਦਾ ਰਹੇਗਾ। ਜੇ ਜੰਗਲ ਰਾਜ ਦਾ ਸਮਾਂ ਵੇਖੀਏ ਤਾਂ ਵੱਡਾ ਜਾਨਵਰ ਛੋਟੇ ਨੂੰ ਖਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਜੰਗਲ ਦਾ ਰਾਜਾ ਸ਼ੇਰ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਆਦਮੀ ਕੋਲ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬੰਦੂਕ ਨਹੀਂ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਧਾਤਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਔਜ਼ਾਰ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਸਭਿਅਤਾ ਅੱਗੇ ਵਧਦੀ ਗਈ, ਰਾਜਿਆਂ-ਮਹਾਰਾਜਿਆਂ ਦੇ ਰਾਜ ਆਏ, ਕੁੱਝ ਆਗੂ ਬਣੇ ਅਤੇ ਕੁੱਝ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ। ਕਈ ਅਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਖ਼ੁਸ਼ ਸਨ ਅਤੇ ਕਈ ਯੋਧੇ ਬਣ ਕੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜਾਗੀਰਾਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਕੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਹਰ ਸਦੀ ਵਿਚ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਕੁੱਝ ਨਾ ਕੁੱਝ ਵਾਧਾ ਜ਼ਰੂਰ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮਾਜ ਨੇ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਿਆ। ਕੁੱਝ ਦੇਰ ਵਾਸਤੇ ਹਰ ਸਦੀ ਵਿਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਜਿਸ ਨਾਲ ਭੁੱਖ ਅਤੇ ਲਾਲਚ ਹਾਵੀ ਹੁੰਦੇ ਗਏ। ਪਰ ਕੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਈ?