UK 'ਚ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੇ 2,500 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿਆਕਰਣ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਹੱਲ
Published : Dec 16, 2022, 1:46 pm IST
Updated : Dec 16, 2022, 1:52 pm IST
SHARE ARTICLE
Indian PhD student solved a 2500-year-old Sanskrit grammatical problem
Indian PhD student solved a 2500-year-old Sanskrit grammatical problem

27 ਸਾਲਾ ਰਿਸ਼ੀ ਅਤੁਲ ਰਾਜਪੋਪਟ ਨੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿਦਵਾਨ ਪਾਣਿਨੀ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੇ ਇਕ ਪਾਠ ਨੂੰ ਡੀਕੋਡ ਕੀਤਾ ਸੀ।

 

ਲੰਡਨ: ਕੈਂਬਰਿਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇਕ ਭਾਰਤੀ ਪੀਐਚਡੀ ਸਕਾਲਰ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿਆਕਰਨ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇਕ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ 5ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ 27 ਸਾਲਾ ਰਿਸ਼ੀ ਅਤੁਲ ਰਾਜਪੋਪਟ ਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿਦਵਾਨ ਪਾਣਿਨੀ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੇ ਇਕ ਪਾਠ ਨੂੰ ਡੀਕੋਡ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਇਹ ਲਿਖਤ ਕਰੀਬ ਢਾਈ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਹੈ। ਰਾਜਪੋਪਟ ਸੇਂਟ ਜੌਨਜ਼ ਕਾਲਜ, ਕੈਂਬਰਿਜ ਵਿਖੇ ਏਸ਼ੀਅਨ ਅਤੇ ਮਿਡਲ ਈਸਟਰਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਦੀ ਫੈਕਲਟੀ ਵਿਚ ਪੀਐਚਡੀ ਖੋਜ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੈ। ਪਾਣਿਨੀ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥ ਅਸ਼ਟਾਧਿਆਈ – ਜਿਸ ਵਿਚ ਮੂਲ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਨਵੇਂ ਸ਼ਬਦ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਪੂਰਾ ਸਮੂਹ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਵਿਚ ਅਕਸਰ ਨਵੇਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਨਿਯਮ ਅਕਸਰ ਵਿਰੋਧੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਿਦਵਾਨ ਭੰਬਲਭੂਸੇ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਹੜੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਹੈ।

ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗ੍ਰੰਥ ਵਿਚ ਭਾਸ਼ਾਈ ਅਲਗੋਰਿਦਮ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਿਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਿਖਾਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਪਾਣਿਨੀ ਨੇ ਅਸ਼ਟਾਧਿਆਈ ਵਿਚ ਇਕ ਨਿਯਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ 'ਮੈਟਾ ਨਿਯਮ' ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਵਿਆਕਰਨਿਕ ਕ੍ਰਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਸੂਤਰ ਦੋਵਾਂ ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧਾਭਾਸ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ।

ਆਪਣੀ ਖੋਜ ਵਿਚ ਰਾਜਪੋਪਟ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਇਸ ਅਸਿੱਧ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਲਤ ਸਮਝਿਆ ਗਿਆ ਸੀ-ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਪਾਣਿਨੀ ਦਾ ਮਤਲਬ ਕਿਸੇ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਖੱਬੇ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨਾਲ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਪਾਠਕ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨਿਯਮ ਚੁਣਨ।
ਇਸ ਤਰਕ ਨਾਲ ਰਾਜਪੋਪਟ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਪਾਣਿਨੀ ਦਾ ਐਲਗੋਰਿਦਮ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਤਰੁਟੀ ਦੇ ਵਿਆਕਰਨਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਹੀ ਸ਼ਬਦਾਂ ਅਤੇ ਵਾਕਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਦਾ ਹੈ।

SHARE ARTICLE

ਏਜੰਸੀ

ਸਬੰਧਤ ਖ਼ਬਰਾਂ

Advertisement

ਦੇਖੋ ਆਖਰ ਕਿਹੜੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਬਣੀ ਵਾਰਦਾਤ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ?| Ludhiana

05 Nov 2025 3:27 PM

Batala Murder News : Batala 'ਚ ਰਾਤ ਨੂੰ ਗੋਲੀਆਂ ਮਾਰ ਕੇ ਕੀਤੇ Murder ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਤਨੀ ਆਈ ਕੈਮਰੇ ਸਾਹਮਣੇ

03 Nov 2025 3:24 PM

Eyewitness of 1984 Anti Sikh Riots: 1984 ਦਿੱਲੀ ਸਿੱਖ ਕਤਲੇਆਮ ਦੀ ਇਕੱਲੀ-ਇਕੱਲੀ ਗੱਲ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਦੀ ਜ਼ੁਬਾਨੀ

02 Nov 2025 3:02 PM

'ਪੰਜਾਬ ਨਾਲ ਧੱਕਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਬਰਦਾਸ਼ਤ,'CM ਭਗਵੰਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਨੇ ਆਖ ਦਿੱਤੀ ਵੱਡੀ ਗੱਲ

02 Nov 2025 3:01 PM

ਪੁੱਤ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ ਬੇਹਾਲ ਹੋਈ ਮਾਂ ਦੇ ਨਹੀਂ ਰੁੱਕ ਰਹੇ ਹੰਝੂ | Tejpal Singh

01 Nov 2025 3:10 PM
Advertisement