ਜਦ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸਦਕਾ, ਬਿਨਾਂ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੇ, ਪੇਕੇ ਘਰ ਜਾ ਸਕਣਗੇ, ਕਲ ਦੇ ਰੀਫ਼ੀਊਜੀ

ਅੱਜ ਜਿਹੜਾ ਦਿਨ ਚੜ੍ਹਿਆ ਹੈ, 70 ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਇਹ ਵੀ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ, ਖ਼ਾਸ ਕਰ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 72 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਖ਼ੌਫ਼ਨਾਕ ਖ਼ੂਨੀ ਵੰਡ ਵੇਖੀ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਵੱਡੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਅੱਜ ਵੀ ਏਨੀਆਂ ਤਾਜ਼ੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਸੱਭ ਕੁੱਝ ਕਲ ਭਲਕੇ ਹੀ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇ। ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਨਕਾਣਾ ਸਾਹਿਬ, ਜੋ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਸੀ, ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਆਉਣ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਅੱਜ ਵੀ ਰੁਆ ਦੇਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਡੀ ਨਾਨੀ ਨੇ ਅਪਣਾ ਹਾਰਮੋਨੀਅਮ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਖੂਹ ਵਿਚ ਲੁਕਾ ਦਿਤਾ ਸੀ ਕਿ ਸ਼ਾਂਤੀ ਹੋਣ ਮਗਰੋਂ ਕੱਢ ਲਵਾਂਗੇ।

Kartarpur Corridor inauguration today

ਉਹ ਘਰ ਵਿਚ ਰੋਜ਼ ਕੀਰਤਨ ਕਰਦੇ ਸਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਨ ਤੋਂ ਪਿਆਰਾ ਸੀ। ਪਰ ਕਾਫ਼ਲੇ ਵਿਚ ਹਾਰਮੋਨੀਅਮ ਲਈ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਗੁਆਂਢਣ ਨੇ ਅਪਣੀ ਛੋਟੀ ਬੱਚੀ ਨੂੰ ਮਾਰ ਕੇ ਆਪ ਹੀ ਦਫ਼ਨਾ ਦਿਤਾ ਸੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਦਰਿੰਦੇ ਦੇ ਹੱਥ ਨਾ ਲੱਗ ਜਾਵੇ। ਮਾਂ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਝਾੜੀਆਂ ਪਿੱਛੇ ਲੁਕਣਾ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭੈਣ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਮਾਪੇ ਡਰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਕੋਈ ਚੁੱਕ ਨਾ ਲਵੇ। ਪਾਪਾ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਵੀ ਬੇਹੱਦ ਦਰਦਨਾਕ ਹਨ। ਉਹ ਚੇਲੀਆਂਵਾਲੇ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਉਪਰੋਂ ਲੰਘ ਕੇ ਆਏ ਸਨ।

Kartarpur Sahib Gurudwara

ਲਾਸ਼ਾਂ ਉਪਰੋਂ ਲੰਘਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਹ ਰੁਕਦਾ ਸੀ ਪਰ ਵੱਡੇ ਡਾਂਟ ਕੇ ਆਖਦੇ ਸਨ ਕਿ ਚਲਦੇ ਰਹੋ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਢੇਰਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗੇ। ਅਪਣੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਉਸ 6 ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਅਜਿਹੇ ਖ਼ੌਫ਼ਨਾਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਵਰਤ ਰਹੇ ਸਨ ਪਰ ਹੈਰਾਨੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਸੀ ਕਿ ਦੋਹਾਂ ਵਿਚ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਵਾਸਤੇ ਨਫ਼ਰਤ ਨਹੀਂ ਵੇਖੀ। ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਿਫ਼ਿਊਜੀ ਕੈਂਪਾਂ 'ਚ ਰਹੇ, ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਹਕੀਕਤਾਂ ਨਾਲ ਜੂਝੇ। ਪਾਪਾ ਲਈ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਹੀ ਨਾ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਬਲਕਿ ਜਿਸ ਪ੍ਰਵਾਰ ਦੀ ਦਾਦਾ ਜੀ ਨੇ ਮਦਦ ਕੀਤੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਪਣੇ ਮਦਦਗਾਰ ਨੂੰ ਹੀ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿਤਾ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਸਮਾਂ ਸੜਕਾਂ ਕਿਨਾਰੇ ਫੜ੍ਹੀ ਲਾ ਕੇ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।

Kartarpur Corridor

ਹਿੰਮਤ ਅਤੇ ਹੌਸਲੇ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਹੋਰ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਵਾਰ ਵੀ ਮੁੜ ਤੋਂ ਪੈਰਾਂ ਤੇ ਖੜੇ ਹੋ ਗਏ। ਅੱਜ ਜਿਹੜੀ ਨਫ਼ਰਤ, ਸ਼ੱਕ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਸੁਣਦੇ ਹਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੰਡ ਦਾ ਸੇਕ ਨਹੀਂ ਝਲਿਆ। ਪਰ ਇਸ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਿੰਦੂਆਂ-ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਆਪਸੀ ਨਫ਼ਰਤ ਵੇਖੀ, ਅੱਜ ਵੀ ਦੋਹਾਂ ਧਰਮਾਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਸ ਦਰਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਧਰਮ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਜੋੜਦੇ। ਪਾਪਾ ਤਾਂ ਉਸ ਦੌਰ 'ਚੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਦੇ ਸੱਚੇ ਪ੍ਰੇਮੀ ਬਣ ਗਏ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿਚ ਕਮਲੇ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਰਾਧਾ ਵਾਂਗ ਇਕੋ ਹੀ ਅਲਾਪ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ 'ਕਦੋਂ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਵੇਗਾ ਮੇਰੇ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਦਾ 'ਉੱਚਾ ਦਰ'?

Kartarpur Sahib

ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਦੇ ਇਸ਼ਕ ਵਿਚ ਕਦੇ ਕਦੇ ਅਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਵੀ ਭੁਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਹੈ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਦੇ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਦਾ ਜਾਦੂ। ਜਿਵੇਂ ਮੇਰੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਤੇ ਅਸਰ ਪਿਆ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਫ਼ਰਤਾਂ, ਲੜਾਈਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਇਮਰਾਨ ਖ਼ਾਨ ਦੇ ਦਿਲ ਦਿਮਾਗ਼ ਉਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਹੋਣੋਂ ਰਹਿ ਨਾ ਸਕਿਆ। ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਵਡਾਲਾ, ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ, ਡਾ. ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ, ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ, ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਨਵਜੋਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ, ਇਮਰਾਨ ਖ਼ਾਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਸਿੱਖਾਂ ਪੰਜਾਬੀਆਂ, ਪਾਕਿਸਤਾਨੀਆਂ ਦਾ ਧਨਵਾਦ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਵਾਸਤੇ ਪਿਆਰ ਨੂੰ ਨਫ਼ਰਤ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਰਖਿਆ। ਕਈਆਂ ਨੇ ਔਕੜਾਂ ਖੜੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਪਰ ਜਿਸ ਕਾਰਜ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਦੀ ਬਖ਼ਸ਼ਿਸ਼ ਹੋਵੇ, ਉਸ ਨੇ ਤਾਂ ਅਪਣੇ ਰਾਹ ਪਾ ਹੀ ਲੈਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

Gurdwara Darbar Sahib in Kartarpur

ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਕ ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਕੇਂਦਰ ਵਿਚ ਹੋਵੇ, ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਹੋਵੇ, ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ ਦਾ ਦਫ਼ਤਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਚਲ ਰਹੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਵੀਜ਼ਾ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਲੋਕ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਚਲੇ ਜਾਣਗੇ? ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਰੀ ਬਿਨਾਂ ਵੀਜ਼ਾ ਮੇਰੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਵਾਂਗ ਬੜੇ ਲੋਕ ਅਪਣੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਂਦੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਢੇਰ ਤੋਂ ਲੰਘਦੇ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਥੇ ਹੀ ਸਾਡਾ ਖੁਲ੍ਹੀਆਂ ਬਾਹਾਂ ਨਾਲ ਸਵਾਗਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਅੱਜ ਇਕ ਕਰਿਸ਼ਮਾ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਡੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਇਸ ਦਿਨ ਅਪਣੀ ਹੰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਲਾਲਚੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਅੱਜ ਵਰਤ ਰਹੀ ਕਰਾਮਾਤ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਨਗੇ।

Imran Khan

ਇਹ ਸਨ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦੇ ਚਮਤਕਾਰ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਰੋਟੀ 'ਚੋਂ ਖ਼ੂਨ ਨਹੀਂ ਕਢਿਆ, ਨਾ ਦੁੱਧ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸ਼ਾਇਦ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਧਰਮ ਸਥਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਥੇ ਧਰਮ ਕੋਈ ਹੋਰ ਹੋਵੇ ਪਰ ਅੰਦਰ ਇਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਰੀਤ ਦੀ ਕਬਰ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਇਕ ਹਿੰਦੂ ਰੀਤ ਦੀ ਸਮਾਧੀ। ਅੱਜ 550 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਹ ਤਾਕਤ ਅੱਜ ਦੀ ਹਕੀਕਤ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਰਖਦੀ ਹੈ।

Narendra Modi

ਅੱਜ ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ, ਅਕਾਲੀ ਦਲ, ਕਾਂਗਰਸ, ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ, ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਭੁਲਾ ਕੇ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਮਾ ਮਾਣੀਏ। ਸੁਲਤਾਨਪੁਰ ਲੋਧੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੀ ਸੰਗਤ ਖ਼ੁਸ਼ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਤੇ ਐਸ.ਜੀ.ਪੀ.ਸੀ. ਦੇ ਅੱਡ-ਅੱਡ ਟੈਂਟ ਵੇਖ ਕੇ ਨਿਰਾਸ਼ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਉਂ ਐਸ.ਜੀ.ਪੀ.ਸੀ. ਨੇ ਗਿਆਨੀ ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਗੱਲ ਮੰਨ ਕੇ ਸਾਂਝਾ ਸਮਾਗਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ? ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਵੀ ਦੋਹਾਂ ਧਿਰਾਂ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਸਿੱਧਾ ਗੁਰਦਵਾਰਾ ਮੱਥਾ ਟੇਕਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰ ਕੇ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਨੂੰ ਸਤਿਕਾਰ ਦਿਤਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਕਦਮ ਪ੍ਰਸੰਸਾਯੋਗ ਹੈ।

Ucha dar Babe nanak Da

ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਦਿਨ ਵਾਂਗ ਜਲਦ ਹੀ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਦਿਨ ਆਵੇਗਾ ਜਿਸ ਦਿਨ ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਤੇ ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਦੇ ਪਾਠਕਾਂ ਦਾ ਉੱਚਾ ਦਰ ਤਿਆਰ ਹੋ ਕੇ ਦੁਨੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਲੈ ਕੇ ਆਵੇਗਾ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਦਿਨ ਜਾਂ ਇਕ ਮਹੀਨਾ ਜਾਂ ਇਕ ਸਾਲ ਲਈ ਨਹੀਂ, ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਰ ਪੀੜ੍ਹੀ 'ਉੱਚਾ ਦਰ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦਾ' ਦੀ ਸੋਚ ਦੁਨੀਆਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕਰੇਗਾ। ਜੇ ਅੱਜ ਦਾ ਚਮਤਕਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਦੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਨਾਲ 'ਉੱਚਾ ਦਰ' ਵਾਲਾ ਚਮਤਕਾਰ ਵੀ ਛੇਤੀ ਹੋ ਕੇ ਰਹੇਗਾ। -ਨਿਮਰਤ ਕੌਰ