Banks Technically Write Off Over Rs 68,000 Cr Loans

ਮੁੰਬਈ: ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ 50 ਟਾਪ ਵਿਲਫੁਲ ਡਿਫਾਲਟਰਾਂ ਦੇ 68,607 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਰਜ਼ ਮੁਆਫ਼ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਫਰਾਰ ਹੀਰਾ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਮੇਹੁਲ ਚੋਕਸੀ ਦਾ ਨਾਮ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕ ਆਰਟੀਆਈ ਅਰਜ਼ੀ ਵਿਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ।

ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਆਰਟੀਆਈ ਕਾਰਕੁਨ ਸਾਕੇਤ ਗੋਖਲੇ ਨੇ 50 ਸਾਲ ਵਿਲਫੁਲ ਡਿਫਾਲਟਰਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ 16 ਫਰਵਰੀ ਤਕ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕਰਜ਼ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ ਲਈ ਇਕ ਆਰਟੀਆਈ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਦਾਖਿਲ ਕੀਤੀ ਸੀ।

ਗੋਖਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇਹ ਆਰਟੀਆਈ ਇਸ ਲਈ ਦਾਖਿਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿਉਂ ਕਿ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਣ ਅਤੇ ਵਿੱਤ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਅਨੁਰਾਗ ਠਾਕੁਰ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੁਆਰਾ ਪਿਛਲੇ ਬਜਟ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿਚ 16 ਫਰਵਰੀ 2020 ਨੂੰ ਪੁੱਛੇ ਗਏ ਇਸ ਤਿੱਖੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਗੋਖਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਖੁਲਾਸਾ ਨਾ ਕੀਤੇ ਇਸ ਤੱਥ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਲੋਕ ਸੂਚਨਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਭੈ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ 24 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਇਹ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਖੁਲਾਸੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਰਕਮ (68,607 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਬਕਾਇਆ ਰਕਮ ਹੈ, ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਅਤੇ ਨਿਆਇਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਇਹ ਸਾਰੀ ਰਕਮ 30 ਸਤੰਬਰ, 2019 ਤੱਕ ਮੁਆਫ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਗੋਖਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ 16 ਦਸੰਬਰ, 2015 ਨੂੰ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰਜ਼ਦਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਢੁਕਵੀਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 50 ਚੋਟੀ ਦੇ ਵਿਲਫਟ ਡਿਫਾਲਟਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਮੇਹੁਲ ਚੋਕਸੀ ਦੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕੰਪਨੀ ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਗੈਮਜ਼ ਲਿਮਟਿਡ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਦੇਣਦਾਰੀ 5,492 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਮੂਹ ਹੋਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਗਿੱਲੀ ਇੰਡੀਆ ਲਿਮਟਿਡ ਅਤੇ ਨਕਸ਼ਤਰ ਬ੍ਰਾਂਡਜ਼ ਲਿਮਟਿਡ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 1,447 ਕਰੋੜ ਅਤੇ 1,109 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਚੋਕਸੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਐਂਟੀਗੁਆ ਅਤੇ ਬਾਰਬਾਡੋਸ ਆਈਸਲੈਂਡ ਦਾ ਨਾਗਰਿਕ ਹੈ ਜਦਕਿ ਉਸ ਦਾ ਭਤੀਜਾ ਅਤੇ ਇਕ ਹੋਰ ਭਗੌੜਾ ਹੀਰਾ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਨੀਰਵ ਮੋਦੀ ਲੰਡਨ ਵਿਚ ਹੈ।

ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਦੂਸਰਾ ਸਥਾਨ ਆਰਈਆਈ ਐਗਰੋ ਲਿਮਟਿਡ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ 4,314 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸੰਦੀਪ ਝੁਨਝੁਨਵਾਲਾ ਅਤੇ ਸੰਜੇ ਝੁਨਝੁਨਵਾਲਾ ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ (ਈਡੀ) ਦੀ ਇਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਜਾਂਚ ਅਧੀਨ ਹਨ।

ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਅਗਲਾ ਨਾਮ ਭਗੌੜਾ ਹੀਰਾ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਜਤਿਨ ਮਹਿਤਾ ਦੇ ਵਿਨਸੋਮ ਹੀਰੇ ਅਤੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ 4076 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਜਾਂਚ ਬਿਊਰੋ ਇਸ ਦੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬੈਂਕ ਧੋਖਾਧੜੀ ਲਈ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਰੋਟਮੈਕ ਗਲੋਬਲ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ, ਕਾਨਪੁਰ, ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜੋ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕੋਠਾਰੀ ਸਮੂਹ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਅਤੇ 2,850 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਲਿਆ ਹੈ।

ਇਸ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਹੋਰ ਨਾਵਾਂ ਵਿਚ ਕੁਡੋਸ ਕੇਮੀ, ਪੰਜਾਬ (2,326 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ), ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ ਅਤੇ ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਮੂਹ ਕੰਪਨੀ ਰੁਚੀ ਸੋਇਆ ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼ ਲਿਮਟਡ, ਇੰਦੌਰ (2,212 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ), ਅਤੇ ਜ਼ੂਮ ਡਿਵੈਲਪਰਜ਼ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ, ਗਵਾਲੀਅਰ (2,012) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ)।

ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿਚ 18 ਕੰਪਨੀਆਂ ਇਕ ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿਚ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਾਂ ਹਰੀਸ਼ ਆਰ. ਮਹਿਤਾ ਦੀ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਨਮੋਲ ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਹੀਰੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ (1962 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਅਤੇ ਭਗੌੜਾ ਸ਼ਰਾਬ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਵਿਜੇ ਮਾਲਿਆ ਦੀ ਬੰਦ ਕੰਪਨੀ ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ ਏਅਰ ਲਾਈਨਜ਼ ਲਿਮਟਡ (1,943 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 25 ਕੰਪਨੀਆਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਕ ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਦੇ ਬਕਾਇਆ ਕਰਜ਼ੇ ਹਨ। ਇਹ 605 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 984 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਰਜ਼ੇ ਜਾਂ ਤਾਂ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਤੌਰ ਤੇ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਸਮੂਹ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਜੋਂ।

ਗੋਖਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬਹੁਤਿਆਂ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਾਸ਼ਟਰੀਕਰਣ ਬੈਂਕਾਂ ਨਾਲ ਧੋਖਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜਾਂ ਤਾਂ ਫਰਾਰ ਹਨ ਜਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਛੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਵਿਲਫਿਅਲ ਡਿਫਾਲਟਰ ਹੀਰੇ ਜਾਂ ਸੋਨੇ ਦੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਦੇ ਉਦਯੋਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਉਦਯੋਗ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ 50 ਚੋਟੀ ਦੇ ਵਿਲਫੁੱਲ ਡਿਫਾਲਟਰ ਹਨ। ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸੈਕਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਸ਼੍ਰੀ, ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ, ਬਿਜਲੀ, ਗੋਲਡ-ਡਾਇਮੰਡ ਗਹਿਣੇ, ਫਾਰਮਾ ਆਦਿ।

Punjabi News  ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਰ ਅਪਡੇਟ ਲਗਾਤਾਰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ  Facebook  ਤੇ ਲਾਈਕ Twitter  ਤੇ follow  ਕਰੋ।