Narendra Modi with Donald Trump

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ :  ਭਾਰਤ-ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧਾਂ ‘ਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਖੱਟਾਸ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਮੋਰਚੇ ‘ਤੇ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਂਗਰਸ (ਸੰਸਦ) ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਜੀਐਸਪੀ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਇਰਾਦੇ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਾਇਆ। ਜੀਐਸਪੀ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਨ ‘ਤੇ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਛੂਟ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਜਿਸਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕੀ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਸਾਮਾਨ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।

ਜੀਐਸਪੀ ਇਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਸੰਬੰਧ ਮਜਬੂਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ।  ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਵਿਚ 5.6 ਬਿਲੀਅਨ ਯੂਐਸ ਡਾਲਰ  ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਫ੍ਰੀ ਸਹੂਲਤ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਕਿ 5.6 ਨਿਰਬਲ ਡਾਲਰ ਦਾ ਸਮਾਨ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਵਿਚ ਰਿਆਇਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 1970 ਵਿਚ ਬਣਾਈ ਗਈ ਜੀਐਸਪੀ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਪਾਉਣ ਵਾਲਾ ਭਾਰਤ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ।  ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕੀ ਚੀਜ਼ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਵਪਾਰ ਘਾਟਾ 2017 ਵਿਚ 27.3 ਅਰਬ ਸੀ।

ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਮੈਂ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾਵਾਂ ਦੇ ਸਮਾਨੀ ਕਰਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (ਜੀਐਸਪੀ) ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ  ਦੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਦਰਜੇ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਭੇਜ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਇਹ ਕਦਮ   ਇਸ ਲਈ ਚੁੱਕ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵਿਚ ਮਜਬੂਤ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਹ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਇਹ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿਚ ਉਸਦੀ ਨਿਆਈਸੰਗਤ ਅਤੇ ਉਚਿਤ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਉਚੀ ਦਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਲਕ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਦੱਸਿਆ ਸੀ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਆਪਸ ਵਿਚ ਬਰਾਬਰ ਸ਼ੁਲਕ ਜਾਂ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸ਼ੁਲਕ ਲਗਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਹਰਲੇ-ਡੇਵਿਡਸਨ ਮੋਟਰਸਾਇਕਲ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, ‘ਜਦੋਂ ਅਸੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮੋਟਰਸਾਇਕਲ ਭੇਜਦੇ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ‘ਤੇ ਉੱਥੇ 100 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦਾ ਸ਼ੁਲਕ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸਾਡੇ ਤੋਂ 100 ਫ਼ੀਸਦੀ ਸ਼ੁਲਕ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਸਾਨੂੰ ਮੋਟਰਸਾਇਕਲ ਭੇਜਦਾ ਹੈ ਤੱਦ ਅਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ੁਲਕ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ।’ ਇਸ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਰੰਪ ਨੇ ਜੀਐਸਪੀ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।