NEET-UG 2024 Paper Leak Case : ਜੇ ਇਮਤਿਹਾਨ ਦੀ ਸੁਚਮਤਾ ‘ਨਸ਼ਟ’ ਹੋਈ ਹੈ ਤਾਂ ਮੁੜ ਇਮਤਿਹਾਨ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ : SC 

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮੈਡੀਕਲ ਦਾਖਲਾ ਇਮਤਿਹਾਨ NEET-UG 2024 ਦੀ ਸੁਚਮਤਾ ‘ਨਸ਼ਟ’ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਇਸ ਦਾ ਲੀਕ ਹੋਇਆ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਦੁਬਾਰਾ ਇਮਤਿਹਾਨ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦੇਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। 

ਚੀਫ ਜਸਟਿਸ ਡੀ.ਵਾਈ. ਚੰਦਰਚੂੜ, ਜਸਟਿਸ ਜੇ.ਬੀ. ਪਾਰਦੀਵਾਲਾ ਅਤੇ ਜਸਟਿਸ ਮਨੋਜ ਮਿਸ਼ਰਾ ਦੀ ਬੈਂਚ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰ ਲੀਕ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ, ਵਟਸਐਪ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਮਾਧਿਅਮ ਰਾਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ‘ਜੰਗਲ ਦੀ ਅੱਗ ਵਾਂਗ ਫੈਲੇਗਾ।’ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘ਇਕ ਗੱਲ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰ ਲੀਕ ਹੋਇਆ ਹੈ।’

ਬੈਂਚ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਜੇਕਰ ਇਮਤਿਹਾਨ ਦੀ ਸੁਚਮਤਾ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਨਵੇਂ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਇਮਤਿਹਾਨ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦੇਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ’ਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਦੁਬਾਰਾ ਇਮਤਿਹਾਨ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦੇਣੇ ਪੈਣਗੇ।’’

ਬੈਂਚ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਲੀਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਾਈ ਗਈ ਹੈ ਤਾਂ ਦੁਬਾਰਾ ਜਾਂਚ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦੇਣੇ ਪੈਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਜੋ ਕੁੱਝ ਵੀ ਹੋਇਆ, ਉਸ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ।’’ ਬੈਂਚ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਇਹ ਮੰਨ ਕੇ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਇਮਤਿਹਾਨ ਰੱਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ, ਉਹ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰ ਲੀਕ ਹੋਣ ਦੇ ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀ ਕਰੇਗੀ?’’

ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਮੈਡੀਕਲ ਦਾਖਲਾ ਇਮਤਿਹਾਨ ਨੀਟ-ਯੂ.ਜੀ. 2024 ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ 30 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਟੀਸ਼ਨਾਂ ’ਤੇ ਸੁਣਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ’ਚ 5 ਮਈ ਨੂੰ ਹੋਈ ਇਮਤਿਹਾਨ ’ਚ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਅਤੇ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪਟੀਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਇਮਤਿਹਾਨ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦੇਣ ਦੀ ਮੰਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। 

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰ ਲੀਕ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਲੀਕ ਦੀ ਹੱਦ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।’’ ਬੈਂਚ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ’ਚ ‘ਕੁੱਝ ਚੇਤਾਵਨੀ ਸੰਕੇਤ’ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ 67 ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੇ 720 ’ਚੋਂ 720 ਅੰਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਬੈਂਚ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ’ਚ, ਇਹ ਅਨੁਪਾਤ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸੀ।’’

ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰ ਲੀਕ ਹੋਣ ਨਾਲ ਕਿੰਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁਧ ਕੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ, ‘‘ਕਿੰਨੇ ਗਲਤ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਅਜਿਹੇ ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਭੂਗੋਲਿਕ ਵੰਡ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ।’’

ਬੈਂਚ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਫਲ ਕੌਮੀ ਯੋਗਤਾ-ਦਾਖਲਾ ਟੈਸਟ-ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ (ਨੀਟ-ਯੂ.ਜੀ.) ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਵਲੋਂ ਦਾਇਰ ਇਕ ਵੱਖਰੀ ਪਟੀਸ਼ਨ ’ਤੇ ਵੀ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਟੈਸਟਿੰਗ ਏਜੰਸੀ (NTA) ਨੂੰ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਇਮਤਿਹਾਨ ਰੱਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦੇਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। 

ਪਟੀਸ਼ਨਕਰਤਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਕੀਲਾਂ ਨੇ ਦਲੀਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਪੇਪਰ ਲੀਕ, ਓ.ਐਮ.ਆਰ. ਸ਼ੀਟਾਂ ਵਿਚ ਹੇਰਾਫੇਰੀ, ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇ ਇਮਤਿਹਾਨ ਵਿਚ ਬੈਠਣ ਅਤੇ ਨਕਲ ਵਰਗੇ ਆਧਾਰਾਂ ’ਤੇ ਇਮਤਿਹਾਨ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। 

ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਟੈਸਟਿੰਗ ਏਜੰਸੀ (NTA) ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ’ਚ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਦਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਗੁਪਤਤਾ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਬੂਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਟੈਸਟ ਰੱਦ ਕਰਨ ਨਾਲ ਲੱਖਾਂ ਇਮਾਨਦਾਰ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ’ਤੇ ‘ਬਹੁਤ ਮਾੜਾ ਅਸਰ’ ਪਵੇਗਾ। ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਅਗਲੀ ਸੁਣਵਾਈ 11 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗੀ।

NTA ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲਾ 5 ਮਈ ਦੀ ਇਮਤਿਹਾਨ ’ਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਕਥਿਤ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਲੋਂ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਮੀਡੀਆ ਬਹਿਸ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ’ਚ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ’ਚ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰ ਲੀਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੀ ਥਾਂ ਇਕ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। 

NEET-UG ਇਮਤਿਹਾਨ NTA ਵਲੋਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ’ਚ ਐਮ.ਬੀ.ਬੀ.ਐਸ., ਬੀ.ਡੀ.ਐਸ., ਆਯੁਸ਼ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਬੰਧਤ ਕੋਰਸਾਂ ’ਚ ਦਾਖਲੇ ਲਈ ਕਰਵਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪੇਪਰ ਲੀਕ ਸਮੇਤ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਕਾਰਨ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੋਏ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਝਗੜੇ ਹੋਏ। 

ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਐਨ.ਟੀ.ਏ. ਨੇ 13 ਜੂਨ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਦਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1,563 ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿਤੇ ਗਏ ਗ੍ਰੇਸ ਅੰਕ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿਤੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਬਦਲ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਜਾਂ ਤਾਂ ਉਹ ਮੁੜ ਟੈਸਟ ਦੇਣ ਜਾਂ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਲਈ ਦਿਤੇ ਗਏ ਮੁਆਵਜ਼ੇ ਦੇ ਅੰਕਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਣ। 

ਐਨ.ਟੀ.ਏ. ਨੇ 23 ਜੂਨ ਨੂੰ ਹੋਏ ਮੁੜ ਇਮਤਿਹਾਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਸੋਧੀ ਹੋਈ ਰੈਂਕ ਸੂਚੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕੁਲ 67 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ 720 ਅੰਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ, ਜੋ ਐਨ.ਟੀ.ਏ. ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ’ਚ ਬੇਮਿਸਾਲ ਹਨ, ਸੂਚੀ ’ਚ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਇਕ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਛੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਮਤਿਹਾਨ ’ਚ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ’ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਗ੍ਰੇਸ ਸਕੋਰ ਨੇ 67 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਚੋਟੀ ਦਾ ਰੈਂਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ’ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ। 1 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਐਨ.ਟੀ.ਏ. ਵਲੋਂ ਸੋਧੇ ਹੋਏ ਨਤੀਜੇ ਐਲਾਨੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਨੀਟ-ਯੂਜੀ ’ਚ ਚੋਟੀ ਦੇ ਰੈਂਕ ਵਾਲੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 67 ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ 61 ਹੋ ਗਈ।