ਲੰਬੇ ਅਰਸੇ ਮਗਰੋਂ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿਚ ਮੰਦਰ-ਮਸਜਿਦ ਵਿਵਾਦ ਹੁਣ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ। ਪੰਜ ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿੱਚ ਮੰਦਰ ਦਾ ਭੂਮੀ-ਪੂਜਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਖ਼ੁਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਯੁੱਧਿਆ ਵਿਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮੰਦਰ ਬਣਨ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਐ।
ਸੈਂਟ੍ਰਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਰੁੜਕੀ, ਆਈਆਈਟੀ ਮਦਰਾਸ ਅਤੇ ਲਾਰਸਨ ਐਂਡ ਟਿਊਰਬੋ ਦੇ ਇੰਜਨੀਅਰ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਕੇ ਮੰਦਰ ਨਿਰਮਾਣ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ 36 ਤੋਂ 40 ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੰਦਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਾਰਜ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਦੂਜੀ ਪਾਸੇ ਮਸਜਿਦ ਲਈ ਮਿਲੀ 5 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਵੀ ਮਸਜਿਦ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਕਾਰਜ ਲਈ ਇੰਡੋ ਇਸਲਾਮਿਕ ਕਲਚਰਲ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਪੰਜ ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਐ।
ਦਰਅਸਲ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਅਯੁੱਧਿਆ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੁਣਾਉਂਦਿਆਂ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਟਰੱਸਟ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਯੂਪੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਸਜਿਦ ਲਈ ਪੰਜ ਏਕੜ ਥਾਂ ਦੇਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੁਣਾਇਆ ਸੀ। ਯੂਪੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਆਯੁੱਧਿਆ ਨੇੜੇ ਪੈਂਦੇ ਪਿੰਡ ਧੰਨੀਪੁਰ ਵਿਚ ਸੁੰਨੀ ਵਕਫ਼ ਬੋਰਡ ਨੂੰ ਮਸਜਿਦ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪੰਜ ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਐ।
ਮਸਜਿਦ ਲਈ ਮਿਲੀ ਇਹ ਜ਼ਮੀਨ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ 25 ਏਕੜ ਵਾਲੇ ਇਕ ਫਾਰਮ ਹਾਊਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਝੋਨੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਬੀਜੀ ਹੋਈ ਐ। ਇੱਥੇ ਇਕ ਦਰਗਾਹ ਵੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਐ। ਮਸਜਿਦ ਲਈ ਮਿਲੀ ਇਹ ਜ਼ਮੀਨ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿਚਲੇ ਸ੍ਰੀਰਾਮ ਮੰਦਰ ਤੋਂ ਤਕਰੀਬਨ 25 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਐ। ਆਓ ਹੁਣ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਆਂ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਹੋਵੇਗਾ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ?
ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿਚ ਬਣਨ ਜਾ ਰਹੇ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਦੀ ਖ਼ੂਬਸੂਰਤੀ ਦੀ ਹਰ ਪਾਸੇ ਚਰਚਾ ਹੋ ਰਹੀ ਐ। ਵਿਸ਼ਵ ਹਿੰਦੂ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਦਾ ਮਾਡਲ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਵਾਸਤੂਕਾਰ ਚੰਦਰਕਾਂਤ ਸੋਮਪੁਰਾ ਵੱਲੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੈ ਕਿ ਕੀ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਵੀ ਓਨਾ ਹੀ ਖ਼ੂਬਸੂਰਤ ਹੋਵੇਗਾ?
ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿਚ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਦਾ ਕਹਿਣੈ ਕਿ ਇਹ ਮਸਜਿਦ ਬਾਬਰੀ ਮਸਜਿਦ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁੱਲ ਵੱਖਰੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਹੋਰ ਤਾਂ ਹੋਰ ਇਸ ਵਿਚ ਗੁੰਬਦ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ। ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਮੁਤਾਬਕ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਚ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਨਵੇਂ ਥੀਮਸ 'ਤੇ ਕੰਮ ਹੋ ਰਿਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਮਸਜਿਦ 'ਜ਼ੀਰੋ ਐਨਰਜੀ' 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਐ, ਉੱਥੇ ਹਰੇਕ ਸ਼ੈਅ ਰਿਸਾਈਕਲ ਹੁੰਦੀ ਐ।
ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਐ ਕਿ 5 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਹੀ ਨਿਰਮਾਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਬਲਕਿ ਉਥੇ ਇਕ ਵੱਡਾ ਕੰਪਲੈਕਸ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਐ, ਜਿਸ ਦੀ ਥੀਮ ਹੋਵੇਗੀ 'ਖ਼ਿਦਮਤ-ਏ-ਖ਼ਲਕ ਯਾਨੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਸੇਵਾ। ਇਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿਚ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਛਾਪ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਭਾਰਤੀਅਤਾ ਦੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਵੀ ਉਭਾਰਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਮੂਲ ਉਦੇਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਯਕੀਨਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਇਹ ਮਸਜਿਦ ਇਕ ਖ਼ਾਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਐ ਅਤੇ ਇਸ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਲਈ ਜਾਮੀਆ ਮਿਲੀਆ ਇਸਲਾਮੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਐੱਸਐੱਮ ਅਖ਼ਤਰ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਐ। ਆਓ ਹੁਣ ਜਾਣਦੇ ਆਂ ਕੌਣ ਨੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਜਾ ਰਹੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਐਸਐਮ ਅਖ਼ਤਰ?
ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਐਸਐਮ ਅਖ਼ਤਰ ਜਾਮੀਆ ਮਿਲੀਆ ਇਸਲਾਮੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡੀਨ ਨੇ। ਉਹ 30 ਸਾਲ ਤੋਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਨੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੰਡੋ ਇਸਲਾਮਿਕ ਨਕਸ਼ੇ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਐ। ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਖ਼ਤਰ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਕੋਈ ਅਰਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਬਲਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਾਬਲੀਅਤ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਚੁਣਿਆ ਗਿਐ।
ਯੂਪੀ ਵਿਚ ਲਖਨਊ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਖ਼ਤਰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਅਪਣੀ ਕਾਬਲੀਅਤ ਦਾ ਲੋਹਾ ਮੰਨਵਾ ਚੁੱਕੇ ਨੇ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਖ਼ਤਰ ਅਨੁਸਾਰ ਮਸਜਿਦ ਦੀ ਹੋਈ ਤਸਵੀਰ ਹਾਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜ਼ਹਿਨ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਐ ਪਰ ਜੇਕਰ ਵਾਕਈ ਇਸ ਮਸਜਿਦ ਕੰਪਲੈਕਸ ਦਾ ਥੀਮ 'ਖ਼ਿਦਮਤ-ਏ-ਖ਼ਲਕ' ਯਾਨੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਭਲਾਈ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਐ ਤਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਖ਼ੂਬਸੂਰਤ ਹੋਰ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ।