After 115 years the room of maharana of dholpur opened

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਜਿਹੜੇ ਸਕੂਲੀ ਕਮਰਿਆਂ ਨੂੰ ਕਬਾੜ ਸਮਝ ਕੇ 115 ਸਾਲ ਤੋਂ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ ਉਸ ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਵਿਰਾਸਤ ਰੱਖੀ ਹੋਈ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਲਕੋਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਧੌਲਪੁਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਣਾ ਸਕੂਲ ਦੇ 2-3 ਕਮਰੇ ਜਦੋਂ 115 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਕਮਰਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਖਜਾਨਾ ਨਿਕਲਿਆ। ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੀਰਾ ਕੋਇਲੇ ਦੀ ਖਾਣ ਵਿਚੋਂ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ। ਕਮਲ ਚਿੱਕੜ ਵਿਚ ਖਿੜਦਾ ਹੈ।

ਸੋਨਾ ਧਰਤੀ ਦੇ ਹੇਠੋਂ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੀ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ ਹੈ ਇਸ ਸਕੂਲ ਨਾਲ। ਜਿਹੜੇ ਕਮਰਿਆਂ ਬਾਰੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਕਮਰਿਆਂ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਇਤਿਹਾਸ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਨਿਕਲੀਆਂ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਸਾਰੇ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਏ।

ਧੌਲਪੁਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਣਾ ਸਕੂਲ ਦੇ ਜਦੋਂ ਬੰਦ ਕਮਰੇ ਖੋਲ੍ਹੇ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿਚੋਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਖਜਾਨਾ ਨਿਕਲਿਆ, 115 ਸਾਲ ਤੋਂ ਮਹਾਰਾਣਾ ਸਕੂਲ ਦੇ ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਕਮਰਿਆਂ ਵਿਚ ਇਕ ਲੱਖ ਕਿਤਾਬਾਂ ਬੰਦ ਪਈਆਂ ਸਨ। ਕਿਤਾਬਾਂ 1905 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਰਾਜਾ ਉਦੈਭਾਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨ ਸਨ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ਕਾਲ ਵਿਚ ਮਹਾਰਾਜਾ ਉਦੈਭਾਨ ਸਿੰਘ ਲੰਡਨ ਅਤੇ ਯੂਰੋਪ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਉਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਸਨ।

ਇਹਨਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਕਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵੀ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿਚ ਸਿਆਹੀ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਸੋਨੇ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 1905 ਵਿਚ ਇਹਨਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤ 25 ਤੋਂ 65 ਰੁਪਏ ਸੀ। ਜਦਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸੋਨਾ 27 ਰੁਪਏ ਤੋਲਾ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਦੱਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਸਾਰੀਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਭਾਰਤ, ਲੰਡਨ ਅਤੇ ਯੂਰੋਪ ਵਿਚ ਪ੍ਰਿੰਟ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ਜਿਸ ਵਿਚ 3 ਫੁੱਟ ਲੰਬੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਰਿਆਸਤਾਂ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਸੁਨਹਿਰੀ ਛਪਾਈ ਹੈ। 

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ, ਪੱਛਮੀ-ਤਿੱਬਤ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਬਾਰਡਰ ਲੈਂਡ, ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਬੋਧੀ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਦੇਸ਼, 1906 ਦੁਆਰਾ ਛਾਪਿਆ ਗਿਆ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਟਲਸ 1957, ਅਰਬੀ, ਫਾਰਸੀ, ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ, ਆਕਸਫੋਰਡ ਐਟਲਸ, ਐਨਸਾਈਕਲੋਪੀਡੀਆ, ਬ੍ਰਿਟੈਨਿਕਾ, ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ 1925 ਵਿੱਚ ਲਿਖੀਆਂ ਹੱਥ-ਲਿਖਤਾਂ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਇਕ ਸਚਿੱਤਰ ਜੀਵਨੀ, ਮਹਾਤਮਾ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚ ਛਪੀ ਹੈ।

ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਗਿਆਨ ਦੇ ਖਜ਼ਾਨੇ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ। 115 ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ, ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਟਾਫ ਬਦਲ ਗਏ, ਪਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਬੰਦ ਕਮਰੇ ਨਹੀਂ ਖੋਲ੍ਹੇ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਕਮਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਹਰ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਤਿੰਨਾਂ ਕਮਰਿਆਂ ਵਿਚ ਸਿਰਫ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਭਰੀਆਂ ਸਨ ਜੋ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਹਰ ਤਾਰੀਖ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੀਨੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।

ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਰਮਾਕਾਂਤ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭੋਲਭੋਲਪੁਰ ਪੁਰ ਦੇ ਭਾਮਾਸਾਹ ਅੱਗੇ ਵਧਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਹ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਾਬਿਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ, ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਰੈਕ ਬਣਾਵਾਂਗੇ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਦੁਰਲੱਭ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਿਖਾਵਾਂਗੇ। ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਗੇ।   

Punjabi News  ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਰ ਅਪਡੇਟ ਲਗਾਤਾਰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ  Facebook  ਤੇ ਲਾਈਕ Twitter  ਤੇ follow  ਕਰੋ।