Delhi News : ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਅਤੇ ਅਸ਼ੋਕ ਹਾਲ ਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲਿਆ, ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ ਅਜਿਹਾ

Delhi News : ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਹਾਲ ਅਤੇ ਅਸ਼ੋਕਾ ਹਾਲ ਦੇ ਨਾਂ ਬਦਲ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਬਦਲਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰਤ ਐਲਾਨ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ’ਚ ਕੀਤਾ। ਹੁਣ ਦਰਬਾਰ ਹਾਲ ਨੂੰ ਗਣਤੰਤਰ ਮੰਡਪ' ਅਤੇ 'ਅਸ਼ੋਕ ਮੰਡਪ' ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਪ੍ਰੈਸ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਜਾਰੀ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਦਫ਼ਤਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼, ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਅਨਮੋਲ ਵਿਰਾਸਤ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਰਲ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ 'ਚ ਦਰਬਾਰ ਹਾਲ ਅਤੇ ਅਸ਼ੋਕ ਹਾਲ ਦੀ ਕੀ ਮਹੱਤਤਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਕਿਉਂ ਬਦਲੇ ਗਏ, ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ 'ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
 

ਅਸ਼ੋਕ ਹਾਲ 'ਚ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਨਾਂ ਕਿਉਂ ਬਦਲਿਆ ਗਿਆ?
ਅਸ਼ੋਕ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਉਹ ਜੋ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਦੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੈ। ਭਾਵ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦਾ ਕੋਈ ਦੁੱਖ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਸਮਰਾਟ ਅਸ਼ੋਕ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਵੀ ਹੈ ਜੋ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਗਣਰਾਜ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚਿੰਨ੍ਹ ਸਾਰਨਾਥ ਵਿਖੇ ਅਸ਼ੋਕ ਦਾ ਸ਼ੇਰ ਥੰਮ ਹੈ।
ਇਸ ਹਾਲ ਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਅਸ਼ੋਕ ਮੰਡਪ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਇਕਸਾਰਤਾ ਹੋਵੇ। ਅੰਗਰੇਜੀਕਰਨ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਹਟਾਏ ਜਾ ਸਕੀਏ। ਅਸ਼ੋਕਾ ਹਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਲਰੂਮ ਸੀ। ਇਹ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਰਾਜ ਦਾਅਵਤ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਮੰਡਲਾਂ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਥਾਨ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: Diljit Dosanjh: ਦਿਲਜੀਤ ਦੋਸਾਂਝ ਨੇ American ਰੈਪਰ NLE Choppa ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੀਤਾ ਧਮਾਕਾ

ਇਸ ਕਮਰੇ ਦੀ ਛੱਤ ਅਤੇ ਫਰਸ਼ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਹੀ ਸੁਹਜ ਹੈ। ਫਰਸ਼ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੱਕੜ ਦਾ ਹੈ। ਛੱਤ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿਚ ਇੱਕ ਪੇਂਟਿੰਗ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਘੋੜਸਵਾਰ ਅਲੀ ਸ਼ਾਹ, ਫਾਰਸ ਦੇ ਸੱਤ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੂਜੇ, ਆਪਣੇ 22 ਪੁੱਤਰਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ’ਚ ਇੱਕ ਸ਼ੇਰ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਪੇਂਟਿੰਗ ਦੀ ਲੰਬਾਈ 5.20 ਮੀਟਰ ਅਤੇ ਚੌੜਾਈ 3.56 ਮੀਟਰ ਹੈ। ਇਹ ਪੇਂਟਿੰਗ ਫਤਿਹ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਖੁਦ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਜਾਰਜ ਚੌਥੇ ਨੂੰ ਤੋਹਫੇ ਵਜੋਂ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
ਵਾਇਸਰਾਏ ਇਰਵਿਨ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, ਇਸ ਪੇਂਟਿੰਗ ਨੂੰ ਲੰਡਨ ਦੀ ਇੰਡੀਆ ਆਫਿਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਤੋਂ ਲਿਆਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸਟੇਟ ਬਾਲਰੂਮ ਦੀ ਛੱਤ 'ਤੇ ਚਿਪਕਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਆਪਟੀਕਲ ਭਰਮ ਜਾਂ 3D ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਰਗਾ ਅਹਿਸਾਸ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਦਰਬਾਰ ਹਾਲ ਵਿਚ ਕੀ-ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਦਰਬਾਰ ਹਾਲ ਯਾਨੀ ਗਣਤੰਤਰ ਮੰਡਪ' ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਵਰਗੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਅਤੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਦਰਬਾਰ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਭਾਰਤੀ ਹਾਕਮਾਂ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਅਦਾਲਤਾਂ ਅਤੇ ਮੀਟਿੰਗਾਂ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਇੱਕ ਗਣਤੰਤਰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸਦੀ ਸਾਰਥਕਤਾ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ। ਗਣਤੰਤਰ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ ਤੋਂ ਹੀ ਚਲਿਆ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਗਣਤੰਤਰ ਮੰਡਪ' ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਗਣਤੰਤਰ ਮੰਡਪ'
ਦਰਬਾਰ ਹਾਲ ਦੀ ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣ ਸੁੰਦਰਤਾ ਹੈ। ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ, ਇੱਥੇ ਸਨਮਾਨ ਸਮਾਰੋਹ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ’ਚ ਗਹਿਣਿਆਂ ਨਾਲ ਸਜੇ ਮਹਾਰਾਜੇ ਅਤੇ ਨਵਾਬ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਇੱਥੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਕੁਰਸੀ ਹੈ ਜੋ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਹਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਗੌਤਮ ਬੁੱਧ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਯੁੱਗ, ਗੁਪਤਾ ਕਾਲ ਤੋਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਕਮਲ ਅਤੇ ਪੱਤਿਆਂ ਨਾਲ ਸ਼ਿੰਗਾਰਿਆ ਇੱਕ ਪਰਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮ ਅਨੰਦ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।

(For more news apart from rashtrapati bhavan changed name of  Darbar and Ashok Hall News in Punjabi, stay tuned to Rozana Spokesman)