India’s first biojet fuel flight successfully operated

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ :- ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਬਾਇਓ ਫਿਊਲ ਨਾਲ ਜਹਾਜ਼ ਉੜਾ ਕੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿਚ ਨਵਾਂ ਮੁਕਾਮ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਸਪਾਈਜੇਟ ਨੇ ਬੰਬਾਰਡੀਅਰ ਕਿਊ 400 ਤੋਂ ਦੇਹਰਾਦੂਨ - ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਵਿਚ ਇਸ ਉਡ਼ਾਨ ਦਾ ਸਫਲ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖਾਸ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਾਇਓ ਫਿਊਲ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਪਲੇਨ ਨੂੰ ਉੜਾਇਆ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ, ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਜਿਵੇਂ ਵਿਕਸਿਤ ਦੇਸ਼ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਪਰ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਇਹ ਉਪਲਬਧੀ ਹਾਸਲ ਕਰਣ ਵਾਲਾ ਭਾਰਤ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੁਆਤ ਵਿਚ ਹੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਬਾਇਓ ਫਿਊਲ ਫਲਾਈਟ ਨੇ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਤੋਂ ਮੇਲਬਰਨ ਲਈ ਉਡ਼ਾਨ ਭਰੀ ਸੀ।

ਸਪਾਈਸਜੇਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਬਾਇਓ ਫਿਊਲ ਤੋਂ ਉਡ਼ਾਨ ਦਾ ਸਫਲਤਾ ਨਾਲ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਉਡ਼ਾਨ ਲਈ ਇਸਤੇਮਾਲ ਬਾਲਣ 75 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਟਰਬਾਈਨ ਫਿਊਲ (ਏਟੀਐਫ) ਅਤੇ 25 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਬਾਇਓ ਫਿਊਲ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਸੀ। ਏਅਰਲਾਈਨ ਵਿਚ ਬਿਆਨ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਏਟੀਐਫ ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿਚ ਬਾਇਓ ਫਿਊਲ ਇਸਤੇਮਾਲ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਕਾਰਬਨ ਐਮਸ਼ਿਨ ਘੱਟਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬਾਲਣ ਯੋਗਤਾ ਵੀ ਵੱਧਦੀ ਹੈ। ਸਪਾਈਸਜੇਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਟਰੋਫਾ ਫਸਲ ਤੋਂ ਬਣੇ ਇਸ ਫਿਊਲ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਸੀਐਸਆਈਆਰ - ਭਾਰਤੀ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਸੰਸਥਾਨ, ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਉਡ਼ਾਨ ਉੱਤੇ ਕਰੀਬ 20 ਲੋਕ ਸਵਾਰ ਸਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਹਿਰੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ (ਡੀਜੀਸੀਏ) ਅਤੇ ਸਪਾਈਸਜੇਟ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਰਹੇ।

ਏਅਰਲਾਈਨ ਦੇ ਇਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਉਡ਼ਾਨ ਕਰੀਬ 25 ਮਿੰਟ ਦੀ ਸੀ। ਸਪਾਈਸਜੇਟ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਿਦੇਸ਼ਕ ਅਜੈ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੈਵ ਜੇਟ ਬਾਲਣ ਦੀ ਲਾਗਤ ਘੱਟ ਬੈਠਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਨਾਲ ਕਾਰਬਨ ਨਿਕਾਸੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਵਿਚ ਸਾਡੀ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਜਹਾਜ਼ ਬਾਲਣ ਉੱਤੇ ਹਰ ਇਕ ਉਡ਼ਾਨ ਵਿਚ ਨਿਰਭਰਤਾ ਵਿਚ ਕਰੀਬ 50 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਦੀ ਕਮੀ ਲਿਆਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਕਿਰਾਏ ਵਿਚ ਵੀ ਕਮੀ ਆਵੇਗੀ। ਜੈਵ ਜੇਟ ਬਾਲਣ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਮਾਣਕ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (ਏਐਸਟੀਐਮ) ਵਲੋਂ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਵਿਚ ਪ੍ਰੈਟ ਐਂਡ ਵਹਿਟਨੀ ਅਤੇ ਬੰਬਾਰਡੀਅਰ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਦੇ ਮਾਨਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।  

ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਫਾਇਦਾ - ਬਾਇਓ ਫਿਊਲ ਸਬਜੀ ਦੇ ਤੇਲਾਂ, ਰਿਸਾਈਕਲ ਗਰੀਸ, ਕਾਈ, ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਫੈਟ ਆਦਿ ਤੋਂ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਜੈਵਿਕ ਬਾਲਣ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਇਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਏਅਰਲਾਇੰਸ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਅਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (IATA) ਨਾਮ ਦੀ ਗਲੋਬਲ ਅਸੋਸਿਏਸ਼ਨ ਨੇ ਲਕਸ਼ ਰੱਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਲੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰਬਨ ਨੂੰ 2050 ਤੱਕ 50 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਇਕ ਅਨੁਮਾਨ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਬਾਇਓ ਫਿਊਲ ਦੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਾਲ ਏਵਿਏਸ਼ਨ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਉਤਸਰਜਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰਬਨ ਨੂੰ 80 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਤੱਕ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।  

ਕੀ ਹੈ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਲਾਨ - ਭਾਰਤ ਤੇਲ ਆਯਾਤ ਉੱਤੇ ਆਪਣੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਘੱਟ ਕਰਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਵੀ ਹਾਲ ਵਿਚ 'ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਲਿਸੀ ਫਾਰ ਬਾਇਓ ਫਿਊਲ 2018' ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਵਿਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ 4 ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਏਥੇਨਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਾਡਕਸ਼ਨ ਨੂੰ 3 ਗੁਣਾ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੇਲ ਆਯਾਤ ਦੇ ਖਰਚ ਵਿਚ 12 ਹਜਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਬਚਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।