Former MP Ram Singh Aharar

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ:  ਵਰਤਮਾਨ ਦੌਰ ਵਿਚ ਸਾਂਸਦ ਜਾਂ ਪੂਰਵ ਸਾਂਸਦ ਸ਼ਬਦ ਕੰਨ ਵਿਚ ਆਉਂਦੇ ਹੀ ਮਨ ਵਿਚ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਸੰਪੰਨ ਅਤੇ ਰਸੂਖਦਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਛਵੀ ਮਨ ਵਿਚ ਉੱਭਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਬੁੰਦੇਲਖੰਡ ਵਿਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਪੂਰਵ ਸਾਂਸਦ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਛਵੀ ਇਸਦੇ ਠੀਕ ਉਲਟ ਹੈ। ਉਹ ਸਾਈਕਲ ਤੇ ਚਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਮਾਂ ਮਿਲਣ ਉੱਤੇ ਬੀੜੀ ਵੀ ਬਣਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਲੋਕ ਸਾਈਕਲ ਵਾਲੇ ਨੇਤਾ ਜੀ ਕਹਿ ਕੇ ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਾਗਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਪੁਰਵਿਆਉ ਟੋਰੀ ਮੁਹੱਲੇ ਵਿਚ ਸੰਕਰੀ ਗਲੀ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਮਕਾਨ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।

ਪੂਰਵ ਸਾਂਸਦ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਅਹਿਰਵਾਰ  ਕੋਲ ਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿਚ ਬੈਚੁਲਰ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹੈ। ਉਹ ਸਾਲ 1967 ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਜਨਸੰਘ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇੱਥੋਂ ਲੋਕ ਸਭਾ  ਚੋਣ ਲੜੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਮਰ ਦੇ 82 ਸਾਲ ਪਾਰ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਪੂਰਵ ਸਾਂਸਦ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਅੱਜ ਵੀ ਹਰ ਰੋਜ ਕਈ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਸਾਈਕਲ ਚਲਾ ਕੇ ਆਪਣਿਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ-ਜੁਲ ਕੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਕੋਈ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਰਾਮ ਸਿੰਘ  ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਦੀ ਕਦੇ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੀ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮੋਟਰ ਵਾਹਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।

ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਲਕਵਾ ਮਾਰ ਗਿਆ,  ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਬੋਲਣ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ,ਪਰ ਸਾਈਕਲ ਹੁਣ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਹੀਂ ਛੱਡੀ, ਫੁਰਸਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਬੀੜੀ ਵੀ ਬਣਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਕਮਾਈ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਨਹੀਂ, ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਸਾਂਸਦ ਦੀ ਆਪਣੀ ਪੈਂਸ਼ਨ ਪਾਉਣ ਵਿਚ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਮੁਸ਼ੱਕਤ ਕਰਨੀ ਪਈ ਸੀ। ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ਮੇਰੀ ਸਾਂਸਦ ਦੀ ਪੈਂਸ਼ਨ ਸਾਲ 2005 ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਪੈਂਸ਼ਨ ਲਈ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ।

ਉਹ ਚਾਹੇ ਉਮਰ ਦੇ 82 ਸਾਲ ਪਾਰ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ,ਪਰ ਸਰਗਰਮੀ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਰਾਜਨੀਤਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਉਹ ਸਰਗਰਮ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਕੇਂਦਰ ਵਿਚ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਡੇਢ ਸਾਲ ਤੱਕ ਰਾਜ ਵਿਚ ਵੀ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਰਹੀ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਮਹੱਤਵ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕੋਈ ਰਾਏ - ਮਸ਼ਵਿਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਚ ਆਈ ਇਸ ਗਿਰਾਵਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਤ ਹਨ। ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਪੜਾਈ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਘਰ ਵਿਚ ਬੀੜੀ ਬਣਾ ਕੇ ਆਪਣਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਸੀ ਦੌਰਾਨ ਜਨਸੰਘ ਨੇ ਸਾਗਰ ਸਾਂਸਦੀ ਸੀਟ ਤੋਂ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ

 ਅਤੇ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਗਿਆ। ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪਤਨੀ ਰਾਜਰਾਨੀ ਵਰਤਮਾਨ ਦੌਰ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਸੰਪੰਨਤਾ ਦੇ ਸਵਾਲ ਉੱਤੇ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਹੋਣ ਤਾਂ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਪਰ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਸਾਂਸਦ ਦੀ ਪੈਂਸ਼ਨ ਪਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਕਈ ਸਾਲ ਤੱਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਸ ਪੈਂਸ਼ਨ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਚੱਲਦਾ ਹੈ। ਰਾਮ ਸਿੰਘ  ਹੋਰ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖ ਹਨ। ਉਹ ਅਜਿਹੇ ਨੇਤਾ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਜੋ ਇੱਕ ਵਾਰ ਸਾਂਸਦ ਬਣੇ ਅਤੇ ਖੂਬ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲੈਣ, ਉਹ ਭਲੇ-ਆਦਮੀ ਅਤੇ ਸਿੱਧੇ ਸਰਲ ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਹਨ।

ਕਦੇ ਲੱਗਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਹ ਸਾਂਸਦ ਵੀ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਾਈਕਲ ਉੱਤੇ ਚਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੀੜੀ ਬਣਾਕੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਗੁਜਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਦੇ ਜੂਨੀਅਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਰਹੇ ਸਾਗਰ  ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸਾਂਸਦ ਲਕਸ਼ਮੀਨਾਰਾਇਣ ਯਾਦਵ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਜਨਸੰਘ ਨੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਾਇਆ ਸੀ, ਸਾਰੇ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਏ ਸਨ। ਉਹ ਚੋਣ ਵੀ ਜਿੱਤ ਗਏ, ਪਰ  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੂਰਾ ਜੀਵਨ ਸਾਦਗੀ ਨਾਲ ਗੁਜ਼ਾਰਿਆ।

ਕੁੱਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਸੁਣਿਆ ਕਿ ਉਹ ਬੀੜੀ ਬਣਾਕੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਈ  ਮਕਾਮੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਵਿਨੋਦ ਆਰਿਆ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ਰਾਮ ਸਿੰਘ  ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ,  ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ  ਘਰ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵੇਖਕੇ ਇਹ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਹ ਕਦੇ ਸਾਂਸਦ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਛੋਟੇ ਮੋਟੇ ਨੇਤਾ ਦਾ ਵੀ ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵਧੀਆ ਹੈ। ਉਹ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੇ ਸੱਚੇ ਝੰਡਾਵਰਦਾਰ ਹਨ।