ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਫ਼ਿਲਮ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਮੁਹੰਮਦ ਰਸੂਲੋਵ ਨੂੰ ਕਾਨਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਈਰਾਨ ਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ’ਚ ਸਜ਼ਾ

ਤੇਹਰਾਨ: ਈਰਾਨ ਦੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਫ਼ਿਲਮ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਮੁਹੰਮਦ ਰਸੂਲੋਵ ਨੂੰ ਕਾਨਸ ਫਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ’ਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 8 ਸਾਲ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਐਸੋਸੀਏਟਿਡ ਪ੍ਰੈਸ ਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿਤੀ।

51 ਸਾਲ ਦੇ ਰਸੂਲੋਫ ਅਪਣੀ ਫਿਲਮ ‘ਦੇਅਰ ਇਜ਼ ਨੋ ਈਵਿਲ’ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇਸਲਾਮਿਕ ਗਣਰਾਜ ’ਚ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਜਨਤਕ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਨਵੇਂ ਕਲਾਕਾਰ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। 2022 ’ਚ ਮਹਸਾ ਅਮੀਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ’ਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵੀ ਇਸ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਈਰਾਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਜ਼ਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਰਸੂਲੋਵ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਇਕ ਚਿੱਠੀ ’ਤੇ ਸਹਿ-ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ 2022 ਵਿਚ ਇਮਾਰਤ ਡਿੱਗਣ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹਥਿਆਰ ਨਾ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਗਈ। 

ਦੱਖਣ-ਪਛਮੀ ਸ਼ਹਿਰ ਅਬਦਾਨ ਵਿਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 29 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਕਲਾਕਾਰਾਂ, ਐਥਲੀਟਾਂ, ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਸਤੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛ-ਪੜਤਾਲ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਬਾਬਕ ਪਾਕਾਨੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਇਸ ਲਈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਰਸੂਲੋਵ ਨੇ ਈਰਾਨੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿਚ ਇਕ ਬਿਆਨ ’ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਪਕਾਨੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਸੂਲਫ ਨੂੰ ਤਹਿਰਾਨ ਦੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। 

ਟ੍ਰਿਬਿਊਨਲ ਜੋ ਅਕਸਰ ਪਛਮੀ ਸਬੰਧਾਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਦੇ ਹਨ, ਦੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਵਿਚ ਫਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣੇ ਵਕੀਲ ਚੁਣਨ ਅਤੇ ਬੰਦ ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਸੁਣਵਾਈ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁਧ ਸਬੂਤ ਵੇਖਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿਤੀ ਹੈ। 

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨੂੰ ਕੁੱਟਣ, ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ ਜਾਇਦਾਦ ਜ਼ਬਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਚ ਈਰਾਨ ਦੇ ਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਰਸੂਲੋਫ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ’ਤੇ ਟਿਪਣੀ ਕਰਨ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿਤਾ। ਉਹ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ’ਚ ਅਪਣੀ ਨਵੀਂ ਫਿਲਮ ਦ ਸੀਡ ਆਫ ਦ ਸੈਕਰਡ ਫਿਗ ਦੇ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲਈ ਕਾਨਸ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। 

ਈਰਾਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵਲੋਂ ਉਸ ’ਤੇ ਲਗਾਈ ਗਈ ਯਾਤਰਾ ਪਾਬੰਦੀ ਕਾਰਨ ਰਸੂਲੋਵ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਉੱਥੇ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰਤ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਇਕ ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ।