ਰੂਸ ’ਚ ਇਕਪਾਸੜ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਮਗਰੋਂ ਪੁਤਿਨ ਛੇ ਹੋਰ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਰਾਜ ਕਰਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ, ਜਾਣੋ ‘ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ’ ਅਧੀਨ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਹਾਲ

Russian President Vladimir Putin

ਮਾਸਕੋ: ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਇਕਪਾਸੜ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਗਲੇ 6 ਸਾਲ ਹੋਰ ਰਾਜ ਕਰਨਗੇ। ਪੁਤਿਨ ਲਗਭਗ 25 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੱਤਾ ’ਚ ਹਨ। 

ਆਲੋਚਕਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਰੂਸ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ’ਚ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ‘ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ’ ਸ਼ਾਸਕ ਦੇ ਵਿਰੁਧ ਕੋਈ ਅਸਲ ਚੋਣ ਨਹੀਂ ਦਿਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਰੂਸ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਸ਼ੁਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਕੰਟਰੋਲ ਅਧੀਨ ਮਾਹੌਲ ਵਿਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈਆਂ, ਜਿੱਥੇ ਪੁਤਿਨ ਜਾਂ ਯੂਕਰੇਨ ਨਾਲ ਜੰਗ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੀ ਜਨਤਕ ਆਲੋਚਨਾ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਸੱਭ ਤੋਂ ਕੱਟੜ ਸਿਆਸੀ ਵਿਰੋਧੀ ਐਲੇਕਸੀ ਨਵਲਨੀ ਦੀ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਆਰਕਟਿਕ ਜੇਲ੍ਹ ’ਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਆਲੋਚਕ ਜਾਂ ਤਾਂ ਜੇਲ੍ਹ ’ਚ ਹਨ ਜਾਂ ਜ਼ਲਾਵਤਨ ’ਚ ਹਨ।

ਪੁਤਿਨ (71) ਨੂੰ ਕ੍ਰੇਮਲਿਨ ਦੋਸਤਾਨਾ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 24 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਜਾਂ ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਯੂਕਰੇਨ ’ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ’ਚ ਰੂਸ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਪਰ ਐਤਵਾਰ ਤੜਕੇ ਰੂਸ ’ਚ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਡਰੋਨ ਹਮਲੇ ਨੇ ਮਾਸਕੋ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਚੁਨੌਤੀ ਆਂ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾ ਦਿਤੀ। 

ਰੂਸ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਰਾਤ ਨੂੰ 35 ਯੂਕਰੇਨੀ ਡਰੋਨ ਨੂੰ ਮਾਰ ਸੁੱਟਿਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਚਾਰ ਰੂਸ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮਾਸਕੋ ਨੇੜੇ ਹਨ। ਮਾਸਕੋ ਦੇ ਮੇਅਰ ਸਰਗੇਈ ਸੋਬਯਾਨਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਈ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਛਮੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਰੂਸ ਦੀ ਆਰਥਕ ਤਾ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਉਦਯੋਗ ਨੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਟੈਂਕ ਅਤੇ ਗੋਲਾ-ਬਾਰੂਦ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ 24 ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਕਾਸ ਇੰਜਣ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੇ ਪੁਤਿਨ ਜਾਂ ਜੰਗ ਤੋਂ ਨਾਖੁਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਪਣਾ ਵਿਰੋਧ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਨ ਲਈ ਐਤਵਾਰ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ। 

ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਨਵਲਨੀ ਨੇ ਅਪਣੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਨਵਲਨੀ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਪੋਲਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਭੀੜ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਵੀਡੀਉ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਨੂੰ ਸਫਲ ਦਸਿਆ। ਫਿਲਹਾਲ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪੋਲਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ’ਤੇ ਕਤਾਰਾਂ ’ਚ ਖੜ੍ਹੇ ਵੋਟਰ ਨਵਲਨੀ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੇ ਸੱਦੇ ’ਤੇ ਆਏ ਸਨ ਜਾਂ ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਕਰੀਬ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਭਾਰੀ ਵੋਟਿੰਗ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। 

ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਪੋਲਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ’ਤੇ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ 11 ਟਾਈਮ ਜ਼ੋਨਾਂ ’ਚ ਆਨਲਾਈਨ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਐਤਵਾਰ ਸਵੇਰ ਤਕ 60 ਫੀ ਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਯੋਗ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਵੋਟ ਪਾਈ ਸੀ। ਸਖਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਪੋਲਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ’ਤੇ ਭੰਨਤੋੜ ਦੇ ਕਈ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ। 

ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਵਿਚ ਇਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਪੋਲਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ’ਤੇ ਬੰਬ ਸੁੱਟਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿਚ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿਚ ਬੈਲਟ ਬਾਕਸ ਵਿਚ ਹਰੇ ਐਂਟੀਸੈਪਟਿਕ ਜਾਂ ਸਿਆਹੀ ਸੁੱਟਣ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਕਈ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਰੂਸੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੇ ਉਪ ਮੁਖੀ ਦਿਮਿਤਰੀ ਮੇਦਵੇਦੇਵ ਨੇ ਪੋਲਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ’ਤੇ ਭੰਨਤੋੜ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਖਤ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਲੀਲ ਦਿਤੀ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਨਾਲ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਵੋਟਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਪਟੜੀ ਤੋਂ ਉਤਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ਧ੍ਰੋਹ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।