ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਗਣਿਤ ਮਾਹਿਰ ਅਕਸ਼ੈ ਵੇਂਕਟੇਸ਼ ਨੂੰ ਗਣਿਤ ਦਾ ਨੋਬੇਲ ਕਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਫੀਲਡਸ ਮੈਡਲ ਨਾਲ ਨਵਾਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਜੰਮੇ ਅਕਸ਼ੈ ਨੂੰ ਗਣਿਤ ਵਿਚ...
ਨਿਊਯਾਰਕ :- ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਗਣਿਤ ਮਾਹਿਰ ਅਕਸ਼ੈ ਵੇਂਕਟੇਸ਼ ਨੂੰ ਗਣਿਤ ਦਾ ਨੋਬੇਲ ਕਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਫੀਲਡਸ ਮੈਡਲ ਨਾਲ ਨਵਾਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਜੰਮੇ ਅਕਸ਼ੈ ਨੂੰ ਗਣਿਤ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਇਹ ਇਨਾਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਦੋ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ - ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਜਾ ਕੇ ਪਰਥ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਬਸ ਗਏ ਸਨ। ਰਯੋ ਡੀ ਜੇਨੇਰਯੋ ਵਿਚ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਗਣਿਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਚ 36 ਸਾਲ ਦਾ ਵੇਂਕਟੇਸ਼ ਨੂੰ ਫੀਲਡ ਤਮਗ਼ੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਉਹ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਟੈਨਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਹੋਰ ਗਣਿਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹ ਇਨਾਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਵੇਂਕਟੇਸ਼ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਇਨਾਮ ਪਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿਚ ਕੈਂਬਰਿਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਕੌਚਰ ਬਿਰਕਰ, ਸਵਿਸ ਫੇਡਰਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਟੇਕਨੋਲਾਜੀ ਦੇ ਏਲਿਸੋ ਫਿਗਾਸੀ ਅਤੇ ਬਾਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪੀਟਰ ਸਕੂਲਜ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।
ਚਾਰ ਸਾਲ ਉੱਤੇ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇਹ ਇਨਾਮ - ਕਿਸੇ ਖੇਤਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਤਮਗ਼ੇ ਚਾਰ ਸਾਲ ਵਿਚ ਇਕ ਵਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਇਨਾਮ ਲਈ 40 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਦੋ ਤੋਂ ਚਾਰ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲੇ ਗਣਿਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਚੁਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਾਰੇ ਵਿਜੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੋਨੇ ਦਾ ਤਮਗ਼ਾ ਅਤੇ 15 - 15 ਹਜਾਰ ਕਨਾਡਾਈ ਡਾਲਰ (ਕਰੀਬ ਅੱਠ ਲੱਖ ਰੁਪਏ) ਦਾ ਨਕਦ ਇਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਗਣਿਤ ਮਾਹਿਰ ਜਾਨ ਚਾਰਲਸ ਫੀਲਡ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਉੱਤੇ 1932 ਵਿਚ ਇਸ ਇਨਾਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੁਆਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਤਮਗੇ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਦੂੱਜੇ ਭਾਰਤੀ - ਵੇਂਕਟੇਸ਼ ਫੀਲਡ ਤਮਗ਼ਾ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਦੂੱਜੇ ਭਾਰਤਵੰਸ਼ੀ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2014 ਵਿਚ ਮੰਜੁਲ ਭਾਗਰਵ ਨੇ ਇਹ ਵਕਾਰੀ ਇੱਜ਼ਤ ਵਾਲਾ ਇਨਾਮ ਜਿਤਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਪ੍ਰਿੰਸਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ।
ਵਿਲੱਖਣ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦੇ ਧਨੀ ਹਨ ਵੇਂਕਟੇਸ਼ - ਵੇਂਕਟੇਸ਼ ਨੇ 12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫਿਜਿਕਸ ਓਲੰਪਿਆਡ ਅਤੇ ਗਣਿਤ ਓਲੰਪਿਆਡ ਵਿਚ ਤਮਗ਼ਾ ਜਿੱਤਿਆ ਸੀ। 13 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਹਾਈਸਕੂਲ ਦੀ ਪੜਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੇਸਟਰਨ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਦਾਖਿਲਾ ਲਿਆ ਸੀ।
ਵੇਂਕਟੇਸ਼ ਨੇ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਗਣਿਤ ਆਨਰਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। 2002 ਵਿਚ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਪੀਐਚਡੀ ਕਰਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਮੈਸਾਚਿਉਸੇਟਸ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਟੇਕਨਾਲਾਜੀ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਏ। ਸਮੇਤ ਅੰਕਗਣਿਤ ਦੇ ਕਈ ਸਿੱਧਾਂਤਾਂ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਜਾਂਚ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਨਵਾਜੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਮਾਨੁਜਨ ਇਨਾਮ ਤੋਂ ਵੀ ਸਨਮਾਨਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।