'ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ' ਨਾਲ ਦੁਖਦਾਈ ਅੰਤ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਨੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ
Published : Mar 22, 2018, 11:27 am IST
Updated : Mar 22, 2018, 4:32 pm IST
SHARE ARTICLE
World Water Day future exists only on water
World Water Day future exists only on water

ਵਿਸ਼ਵ ਜਲ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ : 'ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ' ਨਾਲ ਦੁਖਦਾਈ ਅੰਤ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਨੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਅੱਜ ਜਲ ਦਿਵਸ ਹੈ। ਜਲ ਉਹ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਜੀਵਨ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅੱਜ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਿੱਲਤ ਲਈ ਅਸੀਂ ਖ਼ੁਦ ਹੀ ਸਾਰੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਜੰਮ ਕੇ ਬਰਬਾਦ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਸਾਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਭ ਕੁਝ ਇਵੇਂ ਜਿਵੇਂ ਚਲਦਾ ਰਹੇਗਾ ਪਰ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਤੀਜਾ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

World Water Day future exists only on water World Water Day future exists only on water

25 ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਇਸ ਦਿਵਸ ਨੂੰ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹੋਏ। ਮਕਸਦ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕ ਇਸ ਦਿਵਸ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਿੱਖਿਆ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਦੇ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੀ ਹੋਂਦ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਾਂਗੇ ਪਰ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਸਾਰ ਦਿਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਫਲਾਂ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਕਿਉਂ ਬਚਾਵਾਂ ਪਰ ਜੇਕਰ ਸੱਚਮੁੱਚ ਪਾਣੀ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਸੋਚ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਪਾਉਣੀ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਹੰਭਲਾ ਮਾਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਵਾਰ ਜਲ ਦਿਵਸ ਦੀ ਥੀਮ ਨੇਚਰ ਫਾਰ ਵਾਟਰ ਯਾਨੀ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਹੱਲ ਲੱਭਣਾ ਜੋ ਕੁਦਰਤ 'ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਹੋਵੇ। 

World Water Day future exists only on water World Water Day future exists only on water

ਪਾਣੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ਪਿਆਸ ਲੱਗਣ 'ਤੇ ਪਤਾ ਚਲਦੀ ਹੈ। ਕੋਈ ਹੋਰ ਤਰਲ ਇਸ ਦਾ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗਲਾ ਉਦੋਂ ਹੀ ਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਹਲਕ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਉਤਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਇਸ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੰਨੀ ਮਾਰਮਾਰੀ ਕਿਉਂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ? ਕਈ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਾਰਾਂਮਾਸੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਸੁਥਰਾ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੇਪਟਾਊਟ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਤਕ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸੈਂਕੜੇ ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਹਿਰ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। 

World Water Day future exists only on water World Water Day future exists only on water

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਹਾਸਭਾ ਨੇ ਜੁਲਾਈ 2010 ਵਿਚ ਇਕ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪਾਸ ਕਰਕੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਪ੍ਰਤੀ ਦਨਿ ਦੇ ਲਈ 50 ਤੋਂ 100 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਦਾ ਮਾਪਦੰਡ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

World Water Day future exists only on water World Water Day future exists only on water

ਇਹ ਪਾਣੀ ਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਸਸਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਆਮਦਨ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਫ਼ੀਸਦ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ, ਪਾਣੀ ਦਾ ਸਰੋਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਘਰ ਤੋਂ 1000 ਮੀਟਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਪਾਣੀ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ 30 ਮਿੰਟ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਲੱਗਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। 

World Water Day future exists only on water World Water Day future exists only on water

ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਮੁਢਲੀ ਸਾਫ਼ ਸਫ਼ਾਈ ਦੀ ਘਾਟ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਗਰੀਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਬਦਹਾਲੀ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ 2.3 ਅਰਬ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਪਖ਼ਾਨੇ ਵਰਗੀ ਸਵੱਛਤਾ ਦੇ ਮੁਢਲੇ ਸਾਧਨ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਕੁਦਰਤ ਅਧਾਰਿਤ ਹੱਲ ਨਾਲ ਨਾ ਕੇਵਲ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਠੀਕ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਬਲਕਿ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਦੇ ਅਸਰ ਨੂੰ ਵੀ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। 1986 ਵਿਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿਚ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਸੋਕਾ ਪਿਆ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਿੱਲਤ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕ ਗ਼ੈਰ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਬੀੜਾ ਉਠਾਇਆ। ਇਸ ਕਦਮ ਨਾਲ ਜੰਗਲ ਦੇ ਰਕਬੇ ਵਿਚ 30 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਜ਼ਮੀਨ ਵਿਚਲੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕਈ ਮੀਟਰ ਉੱਠਿਆ। ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧੀ।

World Water Day future exists only on water World Water Day future exists only on water

ਖੋਜਾਂ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਗ੍ਰੀਨ ਵਾਟਰ ਮੈਨੇਜਮੈਨ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਖੇਤੀ ਪੈਦਾਵਾਰ 20 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵਧ ਜਾਵੇਗੀ। ਘੱਟ ਆਮਦਨ ਵਾਲੇ 57 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਹੋਏ ਇਕ ਅਧਿਐਨ ਅਨੁਸਾਰ ਜੇਕਰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੁਚੱਜੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿਚ ਕਮੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧਣ ਨਾਲ ਔਸਤ ਫ਼ਸਲ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵਿਚ 79 ਫ਼ੀਸਦ ਦਾ ਇਜ਼ਾਫ਼ਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 

- ਮੱਖਣ ਸ਼ਾਹ ਦਭਾਲੀ

Location: India, Delhi, Delhi

SHARE ARTICLE

ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਸਮਾਚਾਰ ਸੇਵਾ

Advertisement

ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਸੋਚ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਵਾਲੀ : Harjit Grewal ਅਕਾਲੀ ਦਲ 'ਤੇ ਰੱਜ ਕੇ ਵਰ੍ਹੇ ਭਾਜਪਾ ਆਗੂ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਬਾਰੇ ਕਰਤੇ

29 Mar 2024 2:07 PM

ਦੇਖੋ ਚੋਣ ਅਧਿਕਾਰੀ ਕਿਵੇਂ ਸਿਆਸੀ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਬਾਜ਼ੀ ਅਤੇ Paid ਖ਼ਬਰਾਂ ਉੱਤੇ ਰੱਖ ਰਿਹਾ ਹੈ ਨਜ਼ਰ, ਕਹਿੰਦਾ- ਝੂਠੀਆਂ....

29 Mar 2024 1:14 PM

Mohali ਦੇ Pind 'ਚ ਹਾਲੇ ਗਲੀਆਂ ਤੇ ਛੱਪੜਾਂ ਦੇ ਮਸਲੇ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੋਏ, ਜਾਤ-ਪਾਤ ਦੇਖ ਕੇ ਹੁੰਦੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮ !

29 Mar 2024 11:58 AM

'ਚੋਰ ਵੀ ਕਹਿੰਦਾ ਮੈਂ ਚੋਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ, ਜੇ Kejriwal ਬੇਕਸੂਰ ਨੇ ਤਾਂ ਸਬੂਤ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ'

29 Mar 2024 11:53 AM

Punjab-Delhi 'ਚ ਤੋੜੇਗੀ BJP GOVT ! ਕੌਰ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਬੋਲਿਆ ਆਗੂ, ਕੋਈ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ...

29 Mar 2024 11:34 AM
Advertisement