Fact Check : ਕੀ ਸਾਧਗੁਰੂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੇ ਫੈਲਾਇਆ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ 'ਚ 'ਕੋਰੋਨਾ'?
ਮਾਰਚ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਕ ਧਾਰਮਿਕ ਮੰਡਲੀ ਵਿਚ ਤਬੀਲਗੀ ਜਮਾਤ ਇਕ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ - ਮਾਰਚ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਕ ਧਾਰਮਿਕ ਮੰਡਲੀ ਵਿਚ ਤਬੀਲਗੀ ਜਮਾਤ ਇਕ ਤੂਫਾਨ ਵਾਂਗ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ। ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਤੋਂ ਭੱਜਣ, ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਲੁਕਾਉਣ, ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਹਨ।
ਇਸ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਇੱਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪੋਸਟ 'ਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ''ਜਿੱਥੇ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ 'ਇਸਲਾਮਫੋਬੀਆ' ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹਨ, ਉਥੇ ਅਧਿਆਤਮਕ ਨੇਤਾ ਜੱਗੀ ਵਾਸੂਦੇਵ ਉਰਫ ਸਾਧਗੁਰੂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਦੌਰਾਨ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਕੇਸ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਪੋਸਟ ਵਿਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ 150 ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਾਧਗੁਰੂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਸਨ, ਤੇ ਹੁਣ ਇਹਨਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਕੋਇੰਬਟੋਰ ਵਿਚ ਈਸ਼ਾ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਈਸ਼ਾ ਯੋਗ ਕੇਂਦਰ ਵਿਚ ਕੁਆਰੰਟਾਈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।''
ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੇਜ "People's Voice" ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੌਰਾਨ ਸਾਦਗੁਰੂ ਦੀ ਇਕ ਤਸਵੀਰ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਕੈਪਸ਼ਨ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, "ਮਾਰਚ ਵਿਚ 150 ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਾਧਗੁਰੂ ਦੇ ਸਮਾਗਮ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਸਨ। ਹੁਣ ਸਾਰੇ ਈਸ਼ਾ ਯੋਗ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੁਆਰੰਟਾਈਨ ਹਨ। ਟੀਐਨ ਵਿਚ 1000+ ਕੋਰੋਨਾ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਪਰ ਮੀਡੀਆ, ਤਬਲੀਗੀ ਜਮਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੈ। ਇਹ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਇਸਲਾਮੋਫੋਬੀਆ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ!"
ਇੰਡੀਆ ਟੂਡੇਅ ਐਂਟੀ ਫੇਕ ਨਿਊਜ਼ ਵਾਰ ਰੂਮ ਨੇ ਖੋਜ ਕਰ ਕੇ ਇਹ ਪਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਪੋਸਟ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਝੂਠਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਈਸ਼ਾ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਆਖ਼ਰੀ ਸਮਾਗਮ 21 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ, ਪਰ ਈਸ਼ਾ ਯੋਗ ਕੇਂਦਰ ਵਿਖੇ ਕੋਈ ਵੀ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ।
ਏਐਫਡਬਲਯੂਏ ਨੇ ਈਸ਼ਾ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਸਮਾਗਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ, ਜਦੋਂ ਕਾਂਗਰਸੀ ਨੇਤਾ ਸਲਮਾਨ ਨਿਜ਼ਾਮੀ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਉਹੀ ਪੋਸਟ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਈਸ਼ਾ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਈਸ਼ਾ ਯੋਗ ਕੇਂਦਰ ਵਿਖੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਕਰ ਕੇ ਕੁਆਰੰਟਾਈਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਉਹਨਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕੋਇੰਬਟੋਰ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕੁਲੈਕਟਰ ਥਿਰੂ ਕੇ ਰਾਜਾਮਨੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਈਸ਼ਾ ਯੋਗ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉੱਥੋਂ ਕੋਈ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਕੇਸ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਵੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿਚ ਰਾਜਾਮਨੀ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਇਹੋ ਗੱਲ ਕਹੀ ਸੀ।
ਵਾਇਰਲ ਪੋਸਟ ਵਿਚ ਵਰਤੀ ਗਈ ਤਸਵੀਰ ਵੀ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ। ਸਾਧਗੁਰੂ ਦੀ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਈਸ਼ਾ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਵਿਚ 22 ਜਨਵਰੀ, 2019 ਨੂੰ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ, ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਪੋਸਟ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਝੂਠਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਰਚ ਵਿਚ 150 ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਾਧਗੁਰੂ ਸਮਾਗਮ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿਚ 1000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਕੇਸ ਆਏ ਸਨ।
ਪਰ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਝੂਠਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਰ ਕੇ ਹੀ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿਚ ਐਨੇ ਕੇਸ ਆਏ ਸਨ। ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 3 ਮਈ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿਚ ਕੋਵਿਡ -19 ਅਤੇ 29 ਮੌਤਾਂ ਦੇ 2,757 ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ।
ਦਾਅਵਾ: ''ਵਾਇਰਲ ਪੋਸਟ ਵਿਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਰਚ ਵਿਚ 150 ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਾਧਗੁਰੂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਹੀ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਐਨੇ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਤੇ ਹੁਣ ਇਹਨਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਕੋਇੰਬਟੋਰ ਵਿਚ ਈਸ਼ਾ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਈਸ਼ਾ ਯੋਗ ਕੇਂਦਰ ਵਿਚ ਕੁਆਰੰਟਾਈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।''
ਸੱਚ : ''ਵਾਇਰਲ ਪੋਸਟ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਝੂਠਾ ਹੈ ਉਹਨਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਈਸ਼ਾ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਆਖ਼ਰੀ ਸਮਾਗਮ 21 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ, ਪਰ ਈਸ਼ਾ ਯੋਗ ਕੇਂਦਰ ਵਿਖੇ ਕੋਈ ਵੀ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਵਾਇਰਲ ਪੋਸਟ ਵਿਚ ਵਰਤੀ ਗਈ ਤਸਵੀਰ ਵੀ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ। ਸਾਧਗੁਰੂ ਦੀ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਈਸ਼ਾ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਵਿਚ 22 ਜਨਵਰੀ, 2019 ਨੂੰ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।''