Mayawati with Akhilesh and Yogi

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਲੋਕਸਭਾ ਚੋਣ 2019 ਦੇ ਜੋ ਰੁਝੇਵੇਂ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਉਸ ‘ਚ ਐਨਡੀਏ ਨੇ ਆਪਣਾ ਪਿੱਛਲਾ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਬੀਜੇਪੀ ਅਤੇ ਗਠ-ਜੋੜ ਦੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ 336 ਦੇ 2014  ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਪਾਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਸਾਫ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਇਹ ਬਹੁਮਤ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਮਯਾਬੀ ‘ਚ ਯੂਪੀ ਦਾ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ। ਉਮੀਦ ਜਤਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਮਹਾਗਠਬੰਧਨ ਤੋਂ ਬੀਜੇਪੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਨਹੀਂ ਦਿਖ ਰਿਹਾ। ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਯੂਪੀ ਵਿਚ NDA  (ਬੀਜੇਪੀ+ਆਪਣਾ ਦਲ)  56 ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਅੱਗੇ ਹੈ। ਪਿਛਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਬੀਜੇਪੀ ਨੂੰ 71 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ।  

ਰੁਝਾਨਾਂ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਹੈ ਕਿ ਐਸਪੀ-ਬੀਐਸਪੀ-ਆਰਲੇਡੀ ਦੇ ਮਹਾਗਠਬੰਧਨ ਨੇ ਬੀਜੇਪੀ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਐਸਪੀ ਨੂੰ 5, ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ 2, ਆਪਣਾ ਦਲ ਨੂੰ 2 ਅਤੇ ਬੀਐਸਪੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਸੀਟ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਬੀਐਸਪੀ-ਐਸਪੀ ਅਤੇ ਆਰਐਲਡੀ ਨੇ ਇਕੱਠੇ ਮਿਲਕੇ ਚੋਣ ਲੜਿਆ ਹੈ। ਮਹਾਗਠਬੰਧਨ ਦੀ ਟੈਲੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਹੈ 23। ਇਹ ਠੀਕ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬੀਜੇਪੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਪੁੱਜਿਆ ਹੈ। ਰੁਝਾਨਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਮਹਾਗਠਬੰਧਨ ਨੂੰ 23 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਵਿੱਖ ਰਹੀ ਹਨ।

2018 ‘ਚ ਯੂਪੀ ਦੀਆਂ 3 ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ (ਫੂਲਪੁਰ, ਗੋਰਖਪੁਰ ਅਤੇ ਕੈਰਾਨਾ) ਉੱਤੇ ਉਪਚੋਣਾਂ ਹੋਏ। 2014  ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਇਹ ਤਿੰਨੋਂ ਹੀ ਸੀਟਾਂ ਬੀਜੇਪੀ ਨੇ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਪਰ 2018 ‘ਚ ਇਹ ਸੀਟਾਂ ਮਹਾਗਠਬੰਧਨ  ਦੇ ਖਾਤੇ ‘ਚ ਚੱਲੇ ਗਈਆਂ। ਅੰਕੜੇ ਇਹ ਦੱਸ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਐਸਪੀ-ਬੀਐਸਪੀ ਦੇ ਵੋਟ ਮਰਜ ਹੋਏ ਤਾਂ ਬੀਜੇਪੀ ਦੀ ਹਾਰ ਹੋਈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਹੋਏ 2014 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਬੀਜੇਪੀ ਨੂੰ 50.54 % ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ। ਵੋਟ ਸ਼ੇਅਰ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਐਸਪੀ (29.39 %) ਅਤੇ ਬੀਐਸਪੀ (14.33%) ਦੋਨਾਂ ਹੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬੀਜੇਪੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਾਫ਼ੀ ਕਮਜੋਰ ਸੀ।

ਗੱਲ ਆਰਐਲਡੀ ਦੀਆਂ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 3.81 % ਵੋਟ ਹੀ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਸਾਲ 2018 ‘ਚ ਇਸ ਸੀਟ ‘ਤੇ ਉਪਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਐਸਪੀ ਅਤੇ ਬੀਐਸਪੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਮਰਥਨ ਦੇ ਕੇ ਆਰਐਲਡੀ ਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਗਠਜੋੜ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਤੋਂ ਬੀਜੇਪੀ ਦੇ ਵੋਟ ਸ਼ੇਅਰ ‘ਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਿਰਾਵਟ ਨਹੀਂ ਆਈ ਪਰ ਇਸ ਗਠਜੋੜ ਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ ਬੀਜੇਪੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੋਟ ਮਿਲੇ। ਬੀਜੇਪੀ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਪਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ 46.72% ਵੋਟ ਮਿਲੇ, ਜਦਕਿ ਆਰਐਲਡੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ 51.49% ਵੋਟ ਮਿਲੇ। ਸਾਲ 2018 ਦੀਆਂ ਉਪਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਸੀਟ ਨੂੰ ਬੀਜੇਪੀ ਦਾ ਗੜ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।

2014 ਦੇ ਚੋਣ ‘ਚ ਇੱਥੇ ਬੀਜੇਪੀ ਨੂੰ 51.80% ਵੋਟ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਇਸ ਚੋਣ ‘ਚ ਵੋਟ ਸ਼ੇਅਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਵਲੋਂ ਬੀਜੇਪੀ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ‘ਚ ਐਸਪੀ (21.75%) ਅਤੇ ਬੀਐਸਪੀ (16.95%) ਦਾ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਕਾਫ਼ੀ ਖ਼ਰਾਬ ਸੀ। 2018 ਦੀਆਂ ਉਪਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਇਸ ਸੀਟ ‘ਤੇ ਐਸਪੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ ਬੀਐਸਪੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲਿਆ। ਐਸਪੀ ਨੂੰ ਇਸਦਾ ਜਬਰਦਸਤ ਫਾਇਦਾ ਮਿਲਿਆ। ਇਸ ਚੋਣ ‘ਚ ਉਸਨੂੰ 49.31% ਵੋਟ ਮਿਲੇ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਬੀਜੇਪੀ ਨੂੰ 46.95% ਵੋਟ ਹਾਸਲ ਹੋਏ। ਇਸ ਸੀਟ ‘ਤੇ 2014 ਦੇ ਚੋਣ ‘ਚ ਬੀਜੇਪੀ ਨੂੰ 52.43%, ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਸਪੀ ਨੂੰ 20.33% ਅਤੇ ਬੀਐਸਪੀ ਨੂੰ 17.05% ਵੋਟ ਮਿਲੇ ਸਨ।

ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2018 ਤੋਂ ਉਪਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਇਸ ਸੀਟ ‘ਤੇ ਬੀਐਸਪੀ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਉਤਰੀ ਐਸਪੀ ਨੂੰ 47.12% ਵੋਟ ਮਿਲੇ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬੀਜੇਪੀ ਦੇ ਖਾਂਦੇ ‘ਚ 38.95% ਵੋਟ ਹੀ ਆਏ। ਚੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਯੂਪੀ ‘ਚ ਸੀਐਮ ਯੋਗੀ  ਆਦਿਤਿਅਨਾਥ ਯੋਗੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰੀ ਗੁੱਸਾ ਹੈ। ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਾਰਡ ਲਕੀਰ ਦਾ ਜਵਾਬ ਜਨਤਾ ਦੇਵੇਗੀ, ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।

ਖ਼ਾਸਕਰ ਐਸਪੀ-ਬੀਐਸਪੀ ਅਤੇ ਆਰਐਲਡੀ ਦੇ ਨਾਲ ਆਉਣ ‘ਤੇ ਦਲਿਤ, ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਣ ਦੇ ਕਿਆਸ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਨ ਪਰ ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੋਂ ਸਾਬਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਯੂਪੀ ‘ਚ ਯੋਗੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਨਾਖੁਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਐਂਟੀ ਇਨਕੰਬੇਂਸੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਾਫ਼ ਹੈ ਯੂਪੀ ‘ਚ ਜਿੱਤ ਦੇ ਪਿਛੇ ਮੋਦੀ-ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਜੋੜੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ ਪਰ ਇਸਦਾ ਕ੍ਰੇਡਿਟ ਯੋਗੀ ਨੂੰ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।