Kenya's Mombasa port

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ( ਪੀਟੀਆਈ) : ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਰਣਨੀਤਕ ਮੋਰਚੇ 'ਤੇ ਇਕ ਹੋਰ ਝਟਕਾ ਝੇਲਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੀਨੀਆ ਨੇ ਚੀਨ ਦਾ ਕਰਜ਼ ਨਹੀਂ ਚੁਕਾਇਆ ਤਾਂ ਰਣਨੀਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮਝੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਮੋਮਬਾਸਾ ਬੰਦਰਗਾਹ 'ਤੇ ਚੀਨ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੀ ਹੰਬਨਟੋਟਾ ਬੰਦਰਗਾਹ ਦਾ ਕਰਜ਼ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਵੱਲੋਂ ਨਾ ਚੁਕਾਏ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਚੀਨ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਵੀ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ।

ਖ਼ਬਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ ਕੀਨੀਆ ਰੇਲਵੇਜ਼ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਐਕਿਜ਼ਮ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਚਾਈਨਾ ਦਾ 2.2 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਕਰਜ਼ ਨਾ ਚੁਕਾ ਸਕਿਆ ਤਾਂ ਇਸ 'ਤੇ ਚੀਨ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਕੀਨੀਆ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਹ ਰਕਮ ਮੋਮਬਾਸਾ ਨੈਰੋਬੀ ਸਟੈਂਡਰਡ ਗਾਜ਼ ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਵਾਸਤੇ ਲਈ ਸੀ। ਕੀਨੀਆ ਦੇ ਆਡੀਟਰ ਜਰਨਲ ਦੀ ਰੀਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਭੁਗਤਾਨ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਅਧੀਨ ਕੀਨੀਆ ਬੰਦਰਗਾਹ ਅਥਾਰਿਟੀ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਆਮਦਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਜ਼ ਦੇ ਭੁਗਤਾਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ।

ਭਾਰਤ ਲਈ ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਗੱਲ ਇਸ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕੀਨੀਆ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿਥੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਪਣੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰ ਜਪਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਮੈਡੀਕਲ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਇਕ ਸਾਂਝੀ ਪਹਿਲ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕੀਨੀਆ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈ। ਇਹੋ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਹੈ। ਕਰਜ਼ ਦੀ ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਦੀ ਰਕਮ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਵਿਚ ਨਾਕਾਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੀ ਹੰਬਨਟੋਟਾ ਬੰਦਰਗਾਹ ਵੀ ਹੁਣ ਚੀਨ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਹੈ।

ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਚੀਨ ਦੀ ਉਸ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ, ਜਿਸ ਅਧੀਨ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਲੋਨ ਅਤੇ ਹੋਰਨਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਅਪਣੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿਚ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਥੇ ਅਪਣੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਪਕੜ ਬਣਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਚਿਨਪਿੰਗ ਦੇ ਬੈਲਟ ਐਂਡ ਰੋਡ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜਤਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।