Circus

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਪੀਟੀਆਈ) :- ਤੁਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਸਰਕਸ ਵਿਚ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਕਲਾਬਾਜ਼ੀਆਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਵੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਹੁਣ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਇਕ ਬਿੱਲ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਉੱਤੇ ਰੋਕ ਲੱਗ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਬਿੱਲ ਪਾਸ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਕਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਵੀ ਜਾਨਵਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਨਹੀਂ ਦਿਖੇਗਾ। ਸ਼ੇਰ ਅਤੇ ਬਾਘ ਜੋ ਕਿ ਸਰਕਸ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜੁੜੇ ਰਹੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਰੋਕ ਲਗੀ ਹੋਈ ਹੈ।

ਹੁਣ ਘੋੜੇ, ਗੈਂਡੇ, ਹਾਥੀ ਅਤੇ ਕੁੱਤੇ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਰਕਸ ਵਿਚ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਣਗੇ। ਇਹ ਨਿਯਮ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਸ਼ੂ ਵਰਕਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬੁਰਾ ਵਿਵਹਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਜਗ੍ਹਾ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਨੂੰ ਮਜਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਵੇਗਾ ਨਾਲ ਹੀ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਕਰਤਬ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਉਣੇ ਹੋਣਗੇ ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਅਪਣੀ ਕੁਦਰਤੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਕਨੂੰਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਿਲੇਗੀ ਜੋ ਬਹੁਤ ਦਰਦ ਵਾਲੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਤੋਂ ਗੁਜਰਦੇ ਹਨ। ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰੀ ਨਾਲ ਸਰਕਸ ਦਾ ਪੇਸ਼ਾ ਸੀਮਿਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਕੇਵਲ ਇਨਸਾਨ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵਿਖਾਈ ਦੇਣਗੇ। ਜਿਸ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਇਸ ਦੀ ਲੋਕਪ੍ਰਿਅਤਾ ਵਿਚ ਕਮੀ ਆਵੇਗੀ। ਪਿਛਲੇ ਕੁੱਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਸਰਕਸ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰੁਚੀ ਵਿਚ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਟਰੈਪਿਜ ਕਲਾਕਾਰ, ਜੋਕਰ, ਚਾਕੂ ਸੁੱਟਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਕਾਰਟੂਨਿਸਟ ਇਕ ਮਰਦਾ ਹੋਇਆ ਪੇਸ਼ਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।

 

ਪਸ਼ੂ ਨੁਮਾਇਸ਼ (ਪੰਜੀਕਰਣ) ਸੰਸ਼ੋਧਨ ਨਿਯਮ, 2018 ਬਿੱਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਾਨਵਰ ਨੂੰ ਸਰਕਸ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਜਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਮਨੋਰੰਜਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਦ ਪੀਪੁਲਸ ਫਾਰ ਐਨੀਮਲ (ਪੀਐਫਏ) ਦੀ ਪਸ਼ੂ ਕਰਮਚਾਰੀ ਗੌਰੀ ਮੌਲੇਖੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੰਗਠਨ ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰਾਲਾ ਵਲੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਨਵਰਾਂ ਉੱਤੇ ਹੋ ਰਹੇ ਜ਼ੁਲਮ, ਸਰਕਸ ਵਿਚ ਕਰਵਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਕੁਦਰਤੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਅਨੁਰੋਧ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸਰਕਸ ਸੰਚਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਮੌਕੇ ਦੇਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਪੇਟਾ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਸੀਈਓ ਮਨਿਲਾਲ ਵਾਲਿਅਤੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਸ ਵਿਚ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਉੱਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਆ ਜਾਵੇਗਾ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੈ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਦੱਸ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਰਾਸ਼ਟਰ ਹੈ ਜੋ ਜਾਨਵਰਾਂ ਉੱਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ੁਲਮ ਨੂੰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਜਾਨਵਰਾਂ ਉੱਤੇ ਲੱਗਣ ਵਾਲੀ ਰੋਕ 30 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਤੱਦ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰਾਲਾ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਸਟੇਕਹੋਲਡਰ ਤੋਂ ਸੁਝਾਅ ਮਿਲ ਜਾਣਗੇ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਉੱਤੇ ਵੀ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿਚ ਸਰਕਸ ਵਿਚ ਪ੍ਰਯੋਗ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।