Mill Since 1911 Mill Operator Old Mill Punjab Amritsar

ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ: ਪਿੰਡ ਰਾਣੇਵਾਲੀ ਵਿਚ ਇਕ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਇਮਾਰਤ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਸਥਾਪਿਤ ਸੀ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਇਮਾਰਤ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਖੂਬੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿਚ ਪਣ-ਚੱਕੀਆਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ ਜੋ ਕਿ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਚਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਪਣ-ਚੱਕੀ ਲਾਹੌਰ ਬ੍ਰਾਂਚ ਨਹਿਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਇਹਨਾਂ ਚੱਕੀਆਂ ਤੇ ਕਣਕ ਪੀਸ ਕੇ ਉਸ ਤੋਂ ਆਟਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਤਕ ਨਹਿਰ ਦਾ ਪਾਣੀ ਚਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਚੱਕੀਆਂ ਚਲਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਜਦੋਂ ਪਾਣੀ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਚੱਕੀਆਂ ਵੀ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਚੱਕੀਆਂ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਚੱਕੀਆਂ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਆਟਾ ਮਨੁੱਖੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹੀ ਲਾਹੇਵੰਦ ਹੈ।

ਇਸ ਚੱਕੀ ਨੂੰ ਪਿਆਰਾ ਸਿੰਘ 11 ਸਾਲ ਤੋਂ ਚਲਾ ਰਹੇ ਹਨ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਡ-ਵਡੇਰਿਆਂ ਨੇ ਇਸ ਚੱਕੀ ਦਾ ਕੰਮ ਸੰਭਾਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਆਟੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਚੱਕੀ ਤੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਲਈ ਦਲੀਆ ਵੀ ਪੀਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਵੇਸਣ, ਦਾਲਾਂ ਵੀ ਪੀਸੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਇਸ ਚੱਕੀ ਦਾ ਆਟਾ ਖਾਂਦੇ ਹਨ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਚੱਕੀ ਦਾ ਆਟਾ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹੀ ਲਾਹੇਵੰਦ ਹੈ।

ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਆਟਾ ਪਿਸਵਾਉਣ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਪਿਆਰਾ ਸਿੰਘ ਨੇ 2011 ਵਿਚ ਚੱਕੀ ਦਾ ਕੰਮ ਸਾਂਭਿਆ ਸੀ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਹੀ ਇਸ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਵਾਈ ਸੀ ਤੇ ਚੱਕੀਆਂ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਸੁਚਾਰੂ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ। ਪਿਆਰਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵੀ ਗੁਹਾਰ ਲਗਾਈ ਸੀ ਕਿ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਹਾਲਤ ਖਸਤਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਵਾਈ ਜਾਵੇ ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਵੱਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਗੌਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।

ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਖਰਚ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਪਾਣੀ ਦੇ ਬਿਲ ਦਾ ਖਰਚ ਜ਼ਰੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਾਣੀ ਦਾ ਬਿਲ 3700 ਰੁਪਏ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੇ ਦਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਚੱਕੀ ਦਾ ਆਟਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਹੌਲੀ ਪੀਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸੜਦਾ ਨਹੀਂ ਤੇ ਬਾਰੀਕ ਵੀ ਪੀਸਦਾ ਹੈ।

ਗਾਹਕਾਂ ਨੇ ਦਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਆਟਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹੀ ਫ਼ਾਇਦੇਮੰਦ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਹੈ ਵੀ ਪੁਰਾਤਨ ਸਮੇਂ ਦੀ। ਸੋ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਜਿਹੀਆਂ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਤੇ ਸਿਹਤ ਲਈ ਲਾਹੇਵੰਦ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਕਰੇ ਤਾਂ ਜੋ ਲੋਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚੇ ਰਹਿਣ।